Theobroma grandiflorum Cupuaçu که به فارسی کاپوسو نامیده میشود، گیاهی از خانواده پنیرک، بومی برزیل می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: زیاد رطوبت: مرطوب دمای محیط: نواحی گرم و مرطوب خاک: خاک های حاصلخیز و مرطوب
نام علمي
Theobroma grandiflorum
خصوصیات - معرفی
"کاپوسو" یکی از درختان مخصوص جنگل های بارانی نواحی گرمسیری است که ارتباط خویشاوندی با کاکائو دارد. این گیاه بومی برزیل می باشد. این گیاه دارای ارتفاعی حدود 5 تا 15 متر است که در برخی موارد به 20 نیز می رسد. این درختان دارای پوستی به رنگ قهوه ای تیره است. برگ های آن به طول 25 تا 35 سانتیمتر و به عرض 6 تا 10 سانتیمتر است. هر برگ حدود 9 تا 10 جفت رگبرگ دارد. در گیاهان بالغ رنگ برگ ها از صورتی کمرنگ تا سبز تغییر می کند. گل ها به صورت منفرد یا در گروه های 3 تا 5 تایی تشکیل می شوند. میوه ها کشیده و دوکی شکل، به رنگ قهوه ای، کرکدار، به طول 20 سانتیمتر (7.9 اینچ)، به وزن یک تا دو کیلوگرم می باشند. این میوه ها با برون بر یا پوستی (اگزوکارپ) سخت به ضخامت 4 تا 7 میلیمتر پوشیده شده است. پالپ میوه ها به رنگ سفید و دارای عطری مخلوط از شکلات و آناناس است که به وفور به عنوان دسر، آب میوه و طعم دهنده استفاده می شود. مزه ی آبمیوه شبیه گلابی با کمی طعم موز است. هر میوه حاوی حدود 20 تا 50 بذر است که توسط پالپی معطر و سفید یا کرم رنگ احاطه شده اند.
شرایط نگهداری کاپوسو
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
مرطوب
دماي مورد نياز
نواحی گرم و مرطوب
خاک مورد نياز
خاک های حاصلخیز و مرطوب
|
این گیاه نسبت به سرما مقاوم نیست و حداقل دمایی که می تواند تحمل کند دمای 45 تا 50 درجه سانتیگراد است.
کاپوسو محیط های بسیار مرطوب را با نوسان دمایی بسیار کم در سال است. دمای مناسب برای رشد این گیاهان دمای 75 درجه سانتیگراد می باشد.
این درختان برای رشد بهینه به آبیاری زیادی نیاز دارند.
این گیاهان خود را با آب و هوای گرم و مرطوب سازگار کرده اند و بهترین رشد را در خاک های حاصلخیز و مرطوب دارند.
اگرچه این درختان در مکان های سایه – آفتاب نیز رشد خواهند کرد اما بهترین رشد را در آفتاب کامل خواهد داشت.
در نواحی بومی و رشد به صورت خودرو عمدتاً در ارتفاعات بیش از 396 متر (1300 فوت) بالاتر از سطح دریا مشاهده می شوند اما کشت آنها در ارتفاعات بیش از 610 متر (2000 متر) بالاتر از سطح دریا نیز موفقیت آمیز بوده است.
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
ترکیبات شیمیایی:
میوه های این گیاه حاوی مواد فیتوشیمیایی نظیر تانن، گلیکوزیدها، تئوگراندین ها، کوئرستین، کمفرول و ایزوکوتیلارین است. این میوه ها همچنین دارای کافئین، تئوبرومین و تئوفیلین است که در کاکائو نیز وجود دارد. اما در این گیاه مقدارشان کمتر از کاکائو است.
کره ی کاپوسو یک ترکیب تری گلیسرید از اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع است که در دمای 30 درجه سانتیگراد ذوب می شودو ساختاری جامد و نرم پیدا می کند. و در شیرینی سازی در تهیه ی شکلات های سفید مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیب اصلی اسید چرب کره ی کاپوسو شامل استئاریک اسید (38 درصد)، اولئیک اسید (38 درصد)، پالمتیک اسید (11 درصد) و آراشیدیک اسید (7 درصد) می باشد.
ارزش غذایی:
هر صد گرم از میوه های این گیاهان حاوی حدود 8 گرم کربوهیدرات، 1.2 گرم پروتئین، 40 میلیگرم کلسیم، 310 میلیگرم فسفر و 4 تا 23 میلیگرم ویتامین ث می باشد.
نحوه تکثیر کاپوسو
تکثیر این گیاهان توسط کشت بذرها، ریشه دار کردن قلمه ها یا پیوند زدن صورت می گیرد. بذرها به مدت 10 تا 20 روز جوانه خواهند زد اما اگر به سرعت کشت نشوند و یا خشک شوند، قوه نامیه خود را از دست می دهند. این بذرها را باید در مکان هایی با 50 درصد سایه کشت کرد. گیاهان کشت شده، حدود 2 تا 3 سال پس از کشت به باردهی خواهند رسید. کی درخت بالغ می تواند بیش از 40 میوه در سال تولید کند.