گلابی وحشی

"انچوچک" یا "گلابی وحشی"، با نام علمی Pyrus glabra Boiss گیاهی چند ساله از تیره گل سرخRosaceae  می باشد. این گیاه بومی ایران بوده و بذرهای آن به علت وجود روغن و مواد اسانسی دارای خصوصیات دارویی و تغذیه ای فراوانی می باشد. دانه های انچوچک، مغز سفید با پوستی قهوه ای رنگ و سخت دارد و شبیه به بادام یا مغز زردآلو با طعمی مشابه و تقریباً شبیه دانه های گلابی وحشی موجود در بازار است. وقتی آن را بو دهند، بسیار خوشمزه شده و در گذشته با نام بادام جنگلی، یکی از اجزای ثابت آجیل بود و خاصیت مغزهای گیاهی را دارد.

گلابی وحشی درختی خزاندار است. این درخت دارای گل های هرمافرودیت (دوجنسی) بوده که گرده افشانی آنها توسط حشرات صورت می گیرد.

بررسی در زمینه نیازهای اکولوژیکی و شرایط رویشگاهی گلابی وحشی در سایر کشورها بسیار محدود بوده و بیشتر مطالعات در زمینه های گیاهشناسی، جوانه زنی، رکود و خواب بذر می باشد. در مطالعه ای که بر روی شرایط خاک رویشگاه گلابی وحشی انجام شده، نتایج نشان داده که این گونه بر روی خاک های لومی که دارای زهکش مناسب بوده و از دریافت نور کافی بهره مند هستند به خوبی رشد کرده، اما بر روی خاک های سنگین نیز رشد یافته و نسبت به شرایط سایه بردباری از خود نشان می دهد، ولی میزان رویش میوه ها در چنین شرایطی کاهش می یابد. آلودگی هوا و رطوبت زیاد بر رویش آن چندان مؤثر نبوده و در خاک هایی با درجه حاصلخیزی متوسط نیز رشد می نماید. این درختچه خزان کننده است و بسیار مقاوم به خاک های سنگلاخی و کم آب می باشد.

دانه گلابی وحشی طبیعت معتدل دارد و براساس تحقیقات انجام شده، در طب سنتی از خواص درمانی آن برای نرم کردن سینه، آرامش اعصاب، افزایش ادرار بیماران، افزایش نیروی جنسی و جسمی، تقویت عمومی بدن، افزایش وزن و قاعده آوری استفاده می شده است و در عربستان بذر سیاه گلابی وحشی کاربرد زیادی دارد.

لازم است بدانید براساس لغت نامه دهخدا، انچوچک به دلیل آن که نوعی میوه با جثه کوچک است، از نظر لغوی نیز به معنای ریز و کوچک معنا شده است و کنایه از آدمی است که به لحاظ جسمی یا قابلیتی کوچک باشد. در نتیجه انچوچک فحش یا کلمه ای با معنی و مفهوم ناروا نیست.

این را هم بدانید نوعی گلابی وحشی در جنگل های گیلان وجود دارد که به لهجه گیلکی به اربه خوج یا سنگ خوج معروف است و میوه ای سخت با طعم ترش و شیرین است که از آن مربایی تهیه می کنند که خوردن آن با خامه و سرشیر خالی از لطف نیست.

این میوه طبیعت سرد و خشک داشته و ملین مزاج و مقوی قلب، معده و کبد است. سرشار از ویتامین C بوده و تانن و پتاسیم آن پایین آورنده اسید اوریک و فشار خون بالا بوده و برای نقرسی ها مفید است.

بطورکلی:

از خواص گلابی وحشی خاصیت ضد قارچ، آنتی اکسیدان، ضد باکتری و ضد لاروی است. مصرف گلابی وحشی باعث افزایش ادرار بیماران می شود. این گیاه تقویت کننده قلب، معده و کبد است. گلابی وحشی سرشار از ویتامین C  است. تنظیم اسید اوریک و فشار خون از دیگر خواص گلابی وحشی است. نرم کننده سینه و حنجره است. خاصیت چاق کنندگی، تقویت عمومی بدن و افزایش وزن را دارد. آرام کننده اعصاب و تشنج است. باعث افزایش نیروی جنسی می شود. همچنین قاعده آور است.