گل ساعتي

دانستنیهای علمی

گل ساعتی گیاهی چند ساله همیشه سبز از جنس Passiflora و خانواده گل ساعت:پاسیفلوراسه(Passifloracea) بومی پاراگوئه ، برزیل و شمال آرژانتین بوده كه نام ژنریك این گیاه Passion fructus است. این گیاه برای اولین بار توسط محققین اسپانیا در سال 1529 میلادی کشف شد.

خصوصیات - معرفی

رنگ گل ساعتي، صورتی و ارغوانی است و گلدهی آن در ماه‌های گرم سال طی تابستان و پائیز صورت می‌گیرد. گل‌ها اغلب معطر و حاوی شهد فراوانی هستند.

گل ساعت ، گیاهی سریع الرشد است که ساقه های بلند و بالارونده ای را تولید می کند که می توانید قلمه های زیادی از آنها بگیرید.

برگهای آنها منفرد، معمولاً با ظاهر پنجه ای و منتهی به دمبرگی است که غالباً به یک برجستگی در قاعده ختم می شود. گلهائی منفرد، نر - ماده و یا بر دو نوع نر و ماده ، یک پایه یا دو پایه دارند. مجموعه ای از برگهای کوچک نیز به صورت انولوکری گلهای آنها را از خارج فرا میگیرد.

شرایط نگهداری گل ساعتي

نور مورد نياز خیلی زیاد آبياري و رطوبت کمی مرطوب دماي مورد نياز 19 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز خاک معمولی باغچه حاوی کمپوست گلدانی

دمای کم زمستان عامل محدودکننده رشد گل ساعتی است و به همین دلیل در زمستان‌های سرد این گیاه از بین می‌رود و فقط جوانه شاخه‌های چند ساله زنده می‌مانند.

سرمای زیاد و آسیب زمستان باعث می‌شود که در زمستان گل ساعتی را با خاک یا مالچ بپوشانیم تا در برابر هوای سرد آسیب نبیند. به سرما و یخبندان مقاوم بوده و برای رشد كامل و اتمام دوره رشد بایستی 150 روز از سال برای رشد آن بدون یخ‌زدگی باشد.

گل ساعتی نور پسند بوده و برای رشد بهتر و كامل به نور کامل آفتاب نیاز دارد و سایه ممکن است باعث افزایش رشد رویشی شود كه در این صورت سبب کاهش گلدهی شده و از نظر دارویی عملكرد گیاه پائین می‌آید به‌علاوه جنبه زینتی آن نیز کاهش پیدا می‌كند. لذا وجود نور كامل برای گلدهی گل ساعتی ضروری است.

کوددهی دو الی سه مرتبه در سال برای نگهداری قدرت رشد این گیاه لازم است.

گل ساعتی در خاک‌های مختلفی رشد می‌کند اما در خاک‌ هایی با زهکشی مناسب (خاک معمولی باغچه حاوی کمپوست گلدانی) رشد خوب و عملکرد بالایی دارد.

گل ساعتی خشکی را تحمل می‌کند و در خاک‌های سبک و شنی نیز رشد می‌کند اما در این نوع خاک‌ها به صورت بوته و درختچه‌های کوچک مشاهده می‌شود. گل ساعتی خاک‌های مرطوب را دوست دارد. این گیاه خاک‌های اسیدی ضعیف و کمی قلیایی را می‌پسندد.

تحمل شوری آن در حد متوسط است. فاصله کاشت این گیاه باید 90 تا 150 سانتیمتر باشد.

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

ازحدود 3500 سال پیش بذرهای گل ساعتی به عنوان دارو مورد استفاده قرار گرفته است.

گل ساعتی كاربردهای وسیعی برای درمان اضطراب، بی‌خوابی، سرفه، سرطان و غیره دارد.

از جنبه زینتی، ساقه‌های گل ساعتی سریع‌الرشد و به صورت علفی یا چوبی بوده و به دلیل رشد، گسترش و تراکم بالای شاخه‌ها این گیاه برای ساختن آلاچیق و حصار استفاده می‌شود. همچنین گل ساعتی به دلیل داشتن گل‌های زیبا، به عنوان گل زینتی در باغچه پرورش داده می‌شود.

نحوه تکثیر گل ساعتي

تکثیر گل ساعتی : بذرهای گل ساعتی بعد از شش ماه انبارداری در دمای صفر تا پنج درجه سانتیگراد، قدرت جوانه زنی یافته و همچنین درصد جوانه‌زنی بذر در این دما افزایش پیدا می‌كند.

همچنین اگر 24 ساعت قبل از کاشت بذرهای گل ساعتی را در آب شناور و خیس کنیم درصد جوانه‌زنی بسیار بالا می‌رود. پیش جوانه‌زنی بذر این گیاه در خاک‌های شنی و لومی و با عمق کاشت دو الی شش سانتیمتر باعث ظهور و خروج بیشترین نهال می‌شود.

در دمای 30 الی 35 درجه سانتیگراد نهال های گل ساعتی 8 الی 9روز بعد از خیس کردن در آب از خاک خارج می‌شوند اما در شرایط غیر از این خروج و ظهور نهال‌ها خیلی زمان لازم دارد.

برای تکثیر از طریق قلمه، از اوایل تابستان، قلمه های ساقه ای به طول 10 سانت را با استفاده از یک چاقوی تیز بریده و سپس برگهای های پائینی قلمه را جداکنید. انتهای قلمه را در پودر هورمون ریشه زایی فرو ببرید و در گلدانی متوسط حاوی کمپوست بذر و قلمه بکارید و با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید. گلدانها را در دمای 20-18 درجه تا زمان ریشه دهی که حدوداً یک ماه به طول خواهد انجامید نگاه دارید. پس از ریشه دهی و تشکیل گیاه جدید، کیسه پلاستیکی را بردارید و به طور منظم با کود مایع تغذیه کنید و به پروش و رشد گیاه در نور مناسب و کافی تا اواخر پائیز و اوایل زمستان ادامه دهید. سپس آبیاری را کاهش دهید. آبیاری باید به اندازه ای باشد که علائم کم آبی در گیاه ظاهر نشود. دراوایل بهار گیاه جدید را دوباره در گلدانی با اندازه بزرگتر حاوی کمپوست گلدانی بکارید. ممکن است در طول سال، از اوایل تا اواسط تابستان مجبور به تعویض گلدان شوید. البته تا جایی که ممکن است، تا زمان گلدهی گیاه در بهار، این کار را انجام ندهید.

گل ساعتی سفید پیچ ساعتی گل ساعتی عطری پاسیفلورا جیبرتی

پیچ ساعتی پاسیفلورا فوتیدا پاسیفلورا اینسنس پاسیفلورا آلاتا