اکالیپتوس

دانستنیهای علمی

درختان اکالیپتوس در شمار گونه های جنگلی سریع الرشد محسوب می شوند که بومی اقیانوسیه، به ویژه استرالیا هستند و در حدود ۲۰۰ سال است که در کشورهایی غیر از استرالیا که رویشگاه طبیعی آن است، کشت می شوند. اکالیپتوس ها به صورت گسترده در نواحی گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل دنیا کشت شدند، به نحوی که تا سال ۲۰۰۰ میلادی مساحتی بالغ بر بیش از ۱۰ میلیون هکتار از سطح زمین را پوشاندند.

اکالیپتوس درختی بلند یا پوستی صاف، زبر یا فلس مانند است. رنگ پوست آن خاکستری تا خاکستری مایل به قهوه ای است. ارتفاع این گیاه در مرحله بلوغ به 50 تا 80 متر نیز می رسد. بیشتر در مناطق ساحلی و نیمه گرمسیری می روید.

جنس اکالیپتوس دارای گونه های مختلفی از جمله Eucalyptus camaldulensis، Eucalyptus deglupta، Eucalyptus globulus، Eucalyptus grandis، Eucalyptus robusta، Eucalyptus saligna، Eucalyptus urophylla می باشد.

خصوصیات - معرفی

اکالیپتوس درختی بلند با عادت رشد مستقیم است. برگ های این گیاه نیزه ای شکل تا نیزه ای پهن، به رنگ سبز تیره و شفاف است. طول برگ ها 10 تا 16 سانتی متر و عرض آنها 2 تا 3 سانتی متر است. ارایش برگ های این گیاه بر روی شاخه ها بصورت متناوب می باشد. گل های سفید رنگی این گیاه در اواسط پاییز تا اواخر زمستان ( از آپریل تا آگست) ظاهر می شوند. گل ها بسیار کوچک و دارای 5 تا 8 میلی متر طول و 4 تا 7 میلی متر عرض می باشند.

شرایط نگهداری اکالیپتوس

نور مورد نياز زیاد آبياري و رطوبت مرطوب دماي مورد نياز نیمه گرمسیری خاک مورد نياز زمین های باتلاقی و مرداب ها

گونه های اکالیپتوس بیشتر در زمینهای باتلاقی و مردابها و بر حسب نوع گونه اکالیپتوس در آب و هوای نیمه خشک و نیمه مرطوب، خاک نسبتاً آهکی و ماسه ای بهتر رشد می نماید.

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

اکالیپتوس شهرت زیادی برای مقابله با سرماخوردگی و سینوزیت دارد. به خاطر اینکه این گیاه دارای خواص ضد ویروسی و ضدباکتریایی می‌باشد و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. این گیاه همچنین تسکین دهنده عفونت های ادراری، کاهنده استرس و اضطراب، تصویه کننده هوا (خاصیت ضد میکروبی)، دفع کننده حشرات، درمان کننده شوره سر، درمان کننده سرفه و برونشیت، تسکین دهنده درد مفاصل و ... است.

اکالیپتوس ها که امروزه به صورت عمده به عنوان منبع تولید چوب کاغذسازی، هیزم، ذغال چوب، تیرهای تونلی، تخته خرده چوب و اسانس های روغنی کاشته می شوند، به عنوان یکی از منابع عمده جهانی مولد فیبر جهت ساخت کاغذ سفید کرافت و در نهایت، تولید کاغذ چاپ و تحریر با کیفیت عالی شناخته شده اند.

گروهی از پژوهشگران استرالیایی در مقاله‌ای که تحت عنوان «ذرات طلای طبیعی در برگ اوکالیپتوس و ارتباط آن با اکتشاف ذخایر زیرزمینی طلا» در نشریه علمی نیچر منتشر کرده‌اند، مدعی شده‌اند که درخت اوکالیپتوس می‌تواند طلای موجود در عمق زمین را جذب و به سطح زمین منتقل کند و به این ترتیب،اکتشاف معدن از این طریق را امکان‌پذیر کند.

نحوه تکثیر اکالیپتوس

تکثیر اکالیپتوس از طریق بذر و اندام های رویشی (قلمه و پیوند زدن) انجام می گیرد. الف) تکثیر از طریق بذر : برای این کار پس از بدست آوردن بذر مناسب که معمولاً یکی از کارهای اساسی در امر بذرگیری از درخت اکالیپتوس، شناخت درخت مادر می باشد. سپس آنرا در زمینی می کارند که دارای خاک نرم و نسبتاً مرطوب همراه با نور باشد. ب) تکثیر به وسیله اندام های رویشی: ازدیاد از طریق اندام های رویشی اهمیت خاصی در توسعه و انتشار پایه های مرغوب دارد. بدین وسیله می توان صفاتی با کیفیتی خاص را که در بعضی پایه ها ایجاد شده حفظ نمود و توسعه داد لیکن ازدیاد رویشی در اکالیپتوس بسیار مشکل است.

هشدار - عوارض جانبی

هشدار: استفاده از روغن‌ها و عصاره های گیاهی که با نام افشره‌ی خوراکی هم شناخته می‌شوند برای زنان باردار، شیر ده و همچنین کودکان زیر سه سال مورد منع مصرف دارد. این روغن‌های گیاهی را با احتیاط مصرف کرد. در موقع استفاده باید به مقداری که گفته شد اکتفا شود. مصرف زیاد هر نوع داروی گیاهی هم ممکن است باعث مسمومیت و عوارض جانبی شود. زمانی که از این روغن‌ها برای ماساژ استفاده می‌کنید حتماً دست‌هایتان را با دقت تمام شستشو دهید. شیشه‌ی این روغن‌ها را دور از دسترس کودکان قرار دهید. اگر در مورد استفاده از این داروهای گیاهی شک دارید حتماً با پزشکتان مشورت کنید. مصرف بیش از حد اکالیپتوس ممکن است باعث ورم معده و روده و سردرد، ورم کلیه، پیدایش خون در ادرار و پایین آمدن فشار خون شود. همچنین مصرف خیلی زیاد اکالیپتوس موجب فلج دستگاه تنفسی، خفگی و مرگ می‌شود. بهتر است در مصرف این گیاهان دقت کنید. چون مصرف بیش از اندازه‌ی آن‌ها عوارض زیادی دارد.

اوکاليپتوس اکالیپتوس صمغ دار

اوگنیا پیریفورمیس گیلاس برزیلی لیلی پیلی آبی کامو کامو