Cupressus sempervirens. Mediterranean cypress که به فارسی سرو زربین. نامیده میشود، گیاهی از خانواده سرو، بومی نواحی مدیترانه می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: زیاد رطوبت: کمی مرطوب دمای محیط: آب و هوای معتدل مدیترانه ای خاک: مقاوم به انواع خاک ها
نام علمي
Cupressus sempervirens.
نام لاتين
Mediterranean cypress
خصوصیات - معرفی
"سرو زربین" از قسمت های برگ، جوانه، گل آذین، پوست و میوه که از فندق درشت تر است، تشکیل شده است. پوست شاخه های جوان این درخت سبز تیره تا روشن و در یکساله ها قهوه ای روشن تا قرمز است، اما در چندساله ها به رنگ قهوه ای تیره، صاف و یا پولکدار می باشد. همچنین پوست تنه درخت الیافدار و شیارهای آن به صورت شبکه ای درهم رفته، چروکیده و عمیق است.
سابقاً، گونهٔ سرو زربین (C. sempervirens) را گاه به دو جوره تقسیم می کردند:
— جورهٔ زربین وحشی یا horizontalis که همان گونه که پیشتر گفته شد، مخروطی با گسترش افقی دارد و شاخه های جانبی آن نیز افقی هستند.
— جورهٔ زربین راست بالا رونده یا fastigiata یا pyramidalis یا stricta که دارای نوکی تیز و شاخه هایی به دور هم گرد آمده و خوشه ای و کم و بیش موازی با تنه اصلی است.
ولی دومی، امروزه تنها به عنوان یک رقم (Cultivar) کشاورزی و بدون اهمیت گیاهشناختی شناخته و تمیز داده می شود.
شرایط نگهداری سرو زربین.
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
کمی مرطوب
دماي مورد نياز
آب و هوای معتدل مدیترانه ای
خاک مورد نياز
مقاوم به انواع خاک ها
|
سرو زربین در خاک عمیق گلدانی (باغچه ای) آهکی و در آب و هوای معتدل مدیترانه ای رشد می کند. نیاز آبی کم تا متوسط دارد، یعنی مقاوم به خشکی است. این درختان نسبت به هرس و قطع شاخه های جوان و انتهایی حساسند. زربین درختی بردبار، کم نیاز، کاملاً روشنایی پسند و آهک دوست است.
این گونهٔ درختی، کند رشد و مقاوم به شرایط سخت می باشد. زربین درختی دیرزیست با قدرت تحمل شرایط سخت، مقاوم و با ریشه عمیق و قوی بوده که آن را قادر می سازد تا درمیان تخته سنگ ها و شیب های تند و پرتگاهی به راحتی رشد کند.
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
بر اساس تحقیقاتی که انجام شده است چوب این درخت مقاوم در مقابل پوسیدگی و حشرات بوده و برگ آن خاصیت دارویی دارد. در زمینه مصرف دارویی این درخت نیز گفته شده که خوردن دم کرده برگ برای سفتی ترشح ادرار و زخم روده مفید است و نیز غرغره نمودن دم کرده آن برای درد دندان، زخم های لثه و سستی لثه مفید است. همچنین خوردن برگ خشک ساییده آن با عسل برای درمان سرفه مزمن و برگ شسته آن برای ضماد کاربرد دارد.
چوب سرو زربین، صمغی و معطر، مقاوم به رطوبت زیاد و رنگ آن سفید شکری مایل به قهوه ای می باشد و دوام آن در برابر پوسیدگی، حمله حشرات و قارچ ها زیاد است، از اینرو کار کردن با چوبش آسان است. دانشنامه گلستان در این زمینه می نویسد کیفیت بالای چوب این درخت باعث شده تا به عنوان بادشکن و پوشش حفاظتی در اطراف کشتزارها از آن استفاده شود. در قدیم چوب زربین برای تهیه ابزارهای موسیقی بخصوص چنگ مورد استفاده قرار می گرفت. به علت دوام و استقامت، چوب زربین در کارهای هنری و نیز به علت خاصیت دفع حشرات، در ساخت قفسه بندی کمد به کار می رود.
نحوه تکثیر سرو زربین.
تکثیر زربین با بذر، در اسفند ماه و یا قلمه در خاک شنی، در شهریور ماه و در گلخانه صورت می گیرد. سرو زربین در سن ۱۰سالگی شروع به تولید مخروط و بذر می کند و دوره تشکیل بذر آن تقریباً همه ساله است. قوه نامیه بذرها ضعیف بوده ولی دوام حیاتی آنها بین ۴-۱ سال است. از آنجایی که تقریباً بذرها فاقد قوه نامیه هستند این مسئله باید در میزان بذر مصرفی در واحد سطح در هنگام کاشت مورد توجه قرار گیرد. میوه ها را از قسمت خارجی تاج جمع آوری می کنند. بهتر است که میوه ها را پس از چیدن برای حدود ۲ ماه در محیطی با دمای معتدل نگهدای نمود.