Prunus persica donutSaturn peach که به فارسی هلو انجیری نامیده میشود، گیاهی از خانواده گل سرخیان بومی چین می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: زیاد رطوبت: کمی مرطوب دمای محیط: آب و هوای معتدل خاک: خاک های عمیق و حاصلخیز
دانستنیهای علمی
نام علمي
Prunus persica donut
مبدأ هلو نواحی گرم چین است که در آنجا از حدود 3000 سال پیش از میلاد مسیح کشت می شده است. در حال حاضر جنگل های گسترده ای از گونه های وحشی هلو در چین وجود دارد.
هلو انجیری یا هلو دیسکی با نام علمی Prunus persica از واریته donut، نوعی از هلو است که به دلیل ظاهرش به این نام نامیده می شود.
خصوصیات - معرفی
هلو درختی است که تا 4 تا 10 متر ارتفاع رشد می کند. برگ های آن نیزه ای شکل، به طول 7 تا 16 سانتیمتر و عرض 2 تا 3 سانتیمتر و با رگبرگ های پرمانند می باشند.
گل ها در بهار و قبل از برگ ها به وجود می آیند. این گل ها منفرد یا دوتایی، به قطر 2.5 تا 3 سانتیمتر، به رنگ صورتی و دارای پنج گلبرگ می باشند. گل هلو، به صورت جانبی، از یک جوانه ساده روی شاخه یکساله به وجود می آید. بیشتر ارقام هلو خودبارورند.
گرده افشانی می تواند توسط باد انجام شود ولی کندوگذاری، مقدار محصول را بالا می برد.
میوه هلو توسط مقدار زیادی کرک پوشیده شده است. گوشت میوه ممکن است سفید و یا زرد و در اطراف هسته قرمز رنگ باشد. هسته ممکن است به گوشت چسبیده یا از آن جدا باشد. انواع هسته جدا، به خاطر گوشت نرم و پر آبی که دارند برای مصرف به صورت تازه، و انواع هسته چسبان برای کمپوت سازی مناسبند. این میوه ها در واریته ی انجیری در ابتدا و انتها به هم نزدیک شده و به شکل شیرینی دونات می باشند. نام کولتیوار donut نیز به دلیل شباهت این میوه ها به این شیرینی به آن داده شده است.
شرایط نگهداری هلو انجیری
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
کمی مرطوب
دماي مورد نياز
آب و هوای معتدل
خاک مورد نياز
خاک های عمیق و حاصلخیز
|
پایداری هلو در برابر سرمای زمستانه از سیب و گلابی کمتر و تقریباً مشابه به است. برای هلو، سرمای کشنده به طور معمول حدود -21 درجه سانتیگراد است ولی اگر هوا به سرعت سرد شود در دماهای -9 الی -13 درجه نیز جوانه ها و حتی شاخه های جوان خشک می شوند. نیاز سرمایی هلو برای بیرون آمدن از استراحت زمستانه 400 تا 1000 ساعت دمای زیر 7 درجه سانتیگراد می باشد. هلو، در برابر گرمای تابستان، مقاومتر از سیب است و در تابستان های گرم، میوه آن مانند گلابی از کیفیت بهتری برخوردار می شود.
ریشه های هلو در برابر کمبود تهویه خاک بسیار حساس است و از غرقاب شدن به شدت آسیب می بیند. این درخت برای بهترین رشد به خاک های به نسبت سبک، با ژرفای 1 تا 1.5 متر و زهکش کامل نیاز دارد. هلو 2 تا 3 سال پس از کشت آغاز به گل دادن کرده، اولین میوه اقتصادی خود را در سال چهارم یا پنجم تولید می کند.
عمر اقتصادی هلو حدود 10 سال است و از آن به بعد، باردهی آن کم می شود و باید درخت را قطع کرد.
در هلو، به طور معمول، تعداد میوه تشکیل شده بسیار بیشتر از حد تحمل درخت است و این گیاه باید به طور حتم تنک شود.
هلو معمولاً به روش جامی پیرایش و پس از باروری، هر ساله به شدت هرس می شود تا تشویق به تولید شاخه های جوان، که در سال بعد گل و میوه خواهند داد، گردد.
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
هلو از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و دارای خواص زیر می باشد :
هلو ملین است و باعث تسکین تشنگی می شود.
برای رفع بوی بد دهان هلو بخورید.
هلو در افرادیکه گرم مزاج هستند باعث تقویت نیروی جنسی می شود.
روغن مغز هسته هلو برای درد گوش و گرفتگی مجرای گوش مفید است.
روغن مغز هسته هلو را به محل درد بواسیر بمالید اثر خوبی درد.
برای برطرف کردن زخم هایی که در بدن اطفال و پشت گوش آنها می زند هسته هلو را در آتش بیاندازید تا بسوزد سپس مغز هسته را در آورده و له کنید و بر محل زخم بمالید.
خانمهای حامله اگر می خواهند بچه زیبایی داشته باشند باید هلو بخورند.
مغز هسته هلو مسهل است و خون را تصفیه می کند.
مغز هسته هلو برای رماتیسم مفید است.
جوشانده برگهای درخت هلو برای بیماریهای پوست مفی است پوست را با این دم کرده بنوشید.
برای بیماریهای مجاری ادرار ، سنگ کلیه و ورم مثانه جوشانده برگهای درخت هلو را تهیه کرده و یک فنجان در روز بخورید .
دم کرده برگ یا گل هلو برای رفع سیاه سرفه استفاده می شود.
هلو را له کنید و بصورت ضماد برای رفع دل پیچه بچه ها و دفع کرم روده روی شکم آنها قرار دهید.
برگ هلو و جعفری را با روغن زیتون مخلوط کرده و روی سوختگی و محل ضرب دیدگی بگذارید.
بهترین ماسک زیبایی را می توانید از هلو تهیه کنید برای طراوت و جوان کردن پوست هلو را پوست کنده وله کنید و روی پوست قرار داده و بگذارید مدت 20 دقیقه بماند و پس از آن صورت را با اب معدنی بشوئید.
برای برطرف کردن بواسیر مغز هسته هلو را بصورت پماد درآورده و به مقعد بمالید .
جوشانده پوست درخت هلو اثر تب بر دارد.
خوردن هلو سموم را از بدن خارج می کند.
برای وزن کم کردن هلو بخورید.
کسانیکه زخم معده دارند و یا مبتلایان به ورم معده و یا روده باید با شکم خالی هلو بخورند.
هلو میوه خوبی برای اشخاص مسن است مشروط براینکه با شکم خالی بخورند که زود هضم شود.
جوشانده گل هلو کرم کدو و کرم معده را از بین می برد .
خوردن شکوفه هلو برای زنان بار دار ممکن است باعث سقط جنین شود.
ترکیبات شیمیایی:
گل و مغز هسته هلو دارای امیگدالین می باشد . برگها و شاخه های هلو دارای امیگدونیتریل و فلاوونول گلیکوسید است .
مغز هسته سمی است و مصرف مدام آن موجب مسمومیت می شود از این جهت برای معالجه امراض فقط مقدار کمی هسته هلو مصرف می شود و آنهم باید تحت نظر پزشک باشد.
ارزش غذایی:
هر صد گرم از بخش خوراکی (میوه های) این گیاه دارای 165 کیلوژول (39 کیلوکالری) انرژی، 9.54 گرم کربوهیدرات ها، 8.39 گرم قند، 1.5 گرم فیبر، 0.25 گرم چربی، 0.91 گرم پروتئین، 16 میکروگرم ویتامین آ، 162 میکروگرم بتاکاروتن، 0.024 میلیگرم تیامین، 0.031 میلیگرم ریبوفلاوین، 0.806 میلیگرم نیاسین، 0.153 میلیگرم پانتوتنیک اسید، 0.025 ویتامین ب6، 4 میکروگرم فولات (ویتامین ب9)، 6.1 میلیگرم کولین، 6.6 میلیگرم ویتامین ث، 0.73 میلیگرم ویتامین ای، 2.6 میکروگرم ویتامین کا، 6 میلیگرم کلسیم، 0.25 میلیگرم آهن، 9 میلیگرم منیزیم، 0.061 میلیگرم منگنز، 20 میلیگرم فسفر، 190 میلیگرم پتاسیم، 0.17 میلیگرم روی و 4 میکروگرم فلوراید می باشد.
نحوه تکثیر هلو انجیری
افزایش هلو به روش پیوند انجام می شود. بهترین پایه برای هلو، دانهال های خود هلو است ولی این گیاه را می توان روی پایه های زردآلو، بادام و آلو نیز پیوند زد
با به کار بردن گیلاس چینی به عنوان پایه، توانسته اند هلوهای پاکوتاه و نیمه پاکوتاه تولید کنند.
فاصله کشت برای ارقام معمولی هلو، 6 تا 7 متر است و در یک باغ خوب می توان انتظار 40 تا 50 تن محصول در هکتار داشت. در روش های داربستی فواصل کشت کمتر و مقدار محصول بسیار بیشتر است و تا 110 تن در هکتار نیز می رسد.
هلو برای اشخاص سرد مزاج مضر است. به همین دلیل این افراد باید هلو را با عسل یا زنجبیل بخورند.
هضم هلو برای بعضی از اشخاص دشوار است و نفخ ایجاد می كند. برای اینكه ایجاد نفخ نكند، باید آن را حداقل نیم ساعت قبل از غذا خورد.
خوشخوی، م.، شیبانی، ب.، روحانی، ا. و تفضلی، ع.ا. 1