زنبق

دانستنیهای علمی

زنبق گیاهی از جنس Iris و تیره Iridaceae میباشد. گياهان اين تيره علفي، ريزوم‌دار و يا داراى کورم يا پياز هستند. برگ‌ها غالباً شمشيري، درون يکديگر و تا حدى از اواسط تا شده است. گل‌آذين خوشه يا منفرد، گل‌ها دوجنسي، منظم، گاهى نامنظم، گلپوش ۶ عدد و به‌صورت آزاد يا پيوسته و گلبرگ مانند است. هر گل شامل ۳ پرچم، و ۳ برچهٔ پيوسته با تخمدان سه خانه است. خامه‌ها غالباً منقسم، تخمک‌ها به تعداد زياد و تمکّن محورى است. ميوهٔ گياهان اين تيره کپسول است.

این گونه که با نام لاتین graminea، به معنی پوشیده از چمن ، (اشاره به خوشه علف مانند برگ است) نیز شناخته میشود در اروپا ، خاور میانه و شمال آفریقا ، آسیا و سرتاسر آمریکای شمالی یافت میشود.

خصوصیات - معرفی

زنبق به طور متوسط ​​20 تا 50 سانتی متر در ارتفاع رشد میکند. این گیاهان در خوشه تحمل داشتن دو گل با حدود 8 سانتی متر پهنا، با برگ های باریک 5 تا 15 میلی متر عرض و 35-70 سانتی متر طول را دارنداست.دارای گل های معطر و رنگ متفاوت از بنفش تا آبی میباشند. شروع دوره گلدهی آنها از اوایل خرداد است.

این گیاه چند ساله، ريزومهاي منشعب مقاوم يا پيازدار را شامل ميشود. ساقه بدون انشعاب يا داراي انشعابات کوتاه است. گلها 2 جنسه، بزرگ و زيبا است ولي به دليل عمر کم زود پژمرده شده و مي افتد. تعداد گلبرگها 6 عدد است و اغلب در قسمت پايه به پيوسته هستند. گلبرگهاي خارجي حالت برگشته، ولي گلبرگهاي داخلي معمولا" ايستاده و در قسمت تحتاني باريک ميباشند. کپسولها کشيده تا کروي و چند خانه اي بوده و در هر خانه بذرهاي زيادي در دو رديف ديده ميشوند. حدود 150 گونه از اين جنس عمدتا" در مناطق معتدله جهان رشد ميکند.

بين اقسام زنبق كه ريزوم دارد مهم تر از همه كه در گل كاري ها مي كارند ، 8 قسم ذيل است: آلماني(germanica) – فلورانس(florentina) – ابلق(variegata) – پاكوتاه(pumila) – سوئز(susiana) – كمفر(kaempferi) – سيبري(siberica) – برگ گندمي(graminea)

شرایط نگهداری زنبق

نور مورد نياز خیلی زیاد آبياري و رطوبت کمی خشک دماي مورد نياز 16 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز دو قسمت شن و ماسه، یك قسمت خاك باغچه و یك قسمت خاكبرگ

زنبق معمولاً در خاک‌های خنثی یا قلیایی و سبک و قابل نفوذ رشد می نماید. بهترین خاک برای این گیاه دو قسمت شن و ماسه، یك قسمت خاك باغچه و یك قسمت خاكبرگ می باشد.

زنبق به محیطی با آفتاب کامل و دمای 12 تا 23 درجه سانتیگراد و آبیاری متوسط نیاز دارد

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

قدمت استفاده از این گل به هزاران سال پیش باز می‌گردد، تا آنجا که یونانیان باستان، زنبق را در کنار مزار مردگان می‌کاشتند و نقش‌هایی از آن را روی سنگ قبر تازه گذشتگان خود ترسیم می‌کردند. پادشاهان یونانی با اشکالی از گل‌های زیبای زنبق تاج خود را زینت بخشیده و شاخه‌های بریده آن را به یکدیگر هدیه می‌دادند

نحوه تکثیر زنبق

زنبق گونه اي است پيازدار است که به روش جنسي (از طريق بذر) و غير جنسي ( از طريق پياز) تکثير پيدا ميکند

تکثیر زنبق معمولاً همچنین با استفاده از ریزوم صورت می‌گیرد

زنبق خراسانی زنبق سنگونیا زنبق ایرانی زنبق زاگرس

زنبق زاگرس زنبق سیاه زنبق خراسانی زعفران زینتی