Glycyrrhiza glabra var. typica Spanish licorice که به فارسی شیرین بیان اسپانیایی نامیده میشود، گیاهی از خانواده بقولات، بومی اسپانیا می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: زیاد رطوبت: مرطوب دمای محیط: آب و هوای گرم و آفتابی خاک: زمین های شنی با لایه های ضخیم خاک و غنی از کلسیم
نام علمي
Glycyrrhiza glabra var. typica
نام لاتين
Spanish licorice
خصوصیات - معرفی
"شیرین بیان اسپانیایی" گیاهی است چندساله که ارتفاع آن متفاوت و بین 100 تا 200 سانتیمتر است. این گیاه دارای شاخ و برگ های انبوه و فراوان است. برگ ها مرکب و دارای 4 تا 7 جفت برگچه و یک برگچه انتهایی است. رنگ برگچه ها سبز تیره است. گل ها نامنظم و به رنگ های زرد، ارغوانی و یا بنفش و به صورت مجتمع در انتهای ساقه های گلدهنده مشاهده می شوند. میوه این گیاه کاملاً صاف و بدون کرک است. ریشه رُست (استولون) ها قهوه ای رنگ و ضخامت آنها بین 6 تا 18 میلیمتر می باشد.
مهمترین ماده مؤثره ریشه این گیاه را اسید گلیسیریزیک تشکیل می دهد. این ماده 50 مرتبه از شکر شیرین تر و مقدار آن متفاوت است و به نوع گیاه یا واریته و شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد و بین 5 تا 20 درصد می باشد. مقدار اسید گلیسیریزیک در ریشه شیرین بیان اسپانیایی حدود 6 تا 8 درصد می باشد. مقدار این ماده با سن گیاه افزایش می یابد به طوری که ریشه در سال های آخر عمر دارای بیشترین مقدار اسید گلیسیریزیک می شود.
شرایط نگهداری شیرین بیان اسپانیایی
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
مرطوب
دماي مورد نياز
آب و هوای گرم و آفتابی
خاک مورد نياز
زمین های شنی با لایه های ضخیم خاک و غنی از کلسیم
|
از آنجا که منشأ این گیاه نواحی مدیترانه است، در طول رویش به هوای گرم و آفتاب کافی نیاز دارد. ریشه این گیاه در خاک های شنی با ضخامت زیاد، گسترش زیادی یافته و عملکرد آن نیز افزایش می یابد.
این گیاه نورپسند بوده و نور کافی سبب افزایش مواد مؤثره ریشه می شود. به آب و مواد و عناصر غذایی کافی نیز نیاز دارد. در مرحله گلدهی آب کافی باید در اختیار گیاه قرار گیرد.
محقان معتقدند برای کاشت این گیاه باید از زمین های شنی با لایه های ضخیم خاک و غنی از ترکیبات کلسیم استفاده کرد.
نحوه تکثیر شیرین بیان اسپانیایی
شیرین بیان اسپانیایی را می توان توسط بذر و یا از طریق رویشی تکثیر کرد. از آنجا که بذر این گیاه پوسته ضخیمی دارد و این پوسته، قوه رویشی آن را کاهش می دهد، قبل از کاشت باید خراش های مناسبی در سطح پوسته ایجاد کرد. تکثیر توسط بذر به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می گیرد.
تکثیر رویشی از طریق تقسیم ریشه انجام می گیرد. گیاهان سه تا چهارساله را باید از خاک خارج کرد. پس از تمیز کردن ریشه، قطعاتی به طول 15 تا 25 سانتیمتر از آن جدا و در عمق مناسب کشت می شوند. در هر هکتار زمین به 40 تا 70 هزار قلمه ریشه ای نیاز است.
امیدبیگی، ر. 1387. تولید و فرآوری گیاهان دارویی. ا