یونجه ایرلندی

"یونجه ایرلندی" یا "گیاه برگ ژله ای"، گیاهی علفی و چندساله یا گاهی یکساله و از خانواده پنیرک می باشد. این گیاه بومی نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری می باشد. ساقه های این گیاه مستقیم تا پراکنده و دارای انشعابات است که تا 50 تا 120 سانتیمتر نیز طول دارد و در برخی نواحی بصورت چوبی درآمده است. برگ ها به رنگ سبز تیره، لوزی شکل، دارای آرایش متناوب روی ساقه، 4 تا 8 سانتیمتر طول، با دمبرگ های سه گوش می باشند. و در قسمت زیرین دارای کرک های متمایل به خاکستری اند. نیمی از برگ هایی که در بالا و رأس ساقه قرار دارند دارای حاشیه ی دندانه دار بوده در حالی که باقیمانده برگ ها دارای حاشیه ی یکپارچه هستند. دمبرگ ها دارای گوشوارک های کوچک و پوشیده از خار می باشد.

گل ها بسیار ظریف بوده و بصورت منفرد روی ساقه های گلدهنده ظاهر می شوند. هر گل دارای 5 گلبرگ (هر گلبرگ 4 تا 6 میلیمتر طول دارد)، به رنگ کرم تا زرد-نارنجی و گاهی در مرکز به رنگ قرمز دیده می شود. گلبرگ ها نامتقارن بوده و دارای یک لُب بزرگتر در یک طرف می باشند. پرچم ها بصورت واحد در یک ستون قرار گرفتند. میوه بصورت کپسول شیاردار بوده که در 8 تا 10 قسمت شکاف بر می دارد. این گیاه در تمام طول سال می تواند گل دهد. 

این گونه گیاهی معمولاً محدود به زمین های بایر و رها شده مانند حاشیه جاده ها و زمین های صخره ای و غیره است.

از ساقه های این گیاه برای ساختن طناب های کشتی، گونی و جارو استفاده می شود. ساقه های این گیاه دارای فیبری با کیفیت بالا هستند که از هند به مناطق دیگر جهان نیز صادر می شوند. 

تجزیه شیمیایی نشان می دهد که برگ های این گیاه حاوی مقدار زیادی مواد غذایی (74000 تا 347000 پی پی ام پروتئین، 94000 تا 475000 پی پی ام کربوهیدرات ها، 33000 تا 167000 پی پی ام فیبر، 14000 تا 71000 پی پی ام چربی) است. همچنین گزارش شده که ریشه این گیاه حاوی 450 پی پی ام آلکالوئیدها و افدرین و ساپونین است. برخی دیگر از منابع بیان کردند که ریشه علاوه بر آلکالوئید، دارای کولین، سودوافدرین، بتافنیتل آمین، واسکین، هیپافورین و ایندول آلکالوئیدها است. شاید به دلیل همین ترکیبات شیمیایی است که این گیاه برای دام ها دلپذیر و خوش خوراک نیست. 

ساکنان استرالیا از این گیاه برای درمان اسهال استفاده می کنند. برگ های این گیاه در مکزیک به عنوان مواد مخدر و سیگار و در هند بصورت یک چای و دمنوش کاربرد دارند. 

تکثیر این گیاه از طریق بذرهای آن صورت می گیرد. پراکنش بذرها به وسیله خارهایی است که روی آن وجود دارد. به دلیل وجود این خارها، بذرها به حیوانات، لباس یا مواد دیگر می چسبند و بدین روش پراکنده می شوند. علاوه بر این، آب هم می تواند در پراکنش بذرهای این گیاه نقش مؤثری داشته باشد.