پاپایا کوهی

"پاپایا کوهی" یا "خربزه درختی کوهی" یکی از گونه های جنس Carica و از خانواده ی Caricaceae یا خربزه درختی است. این گیاه بومی ارتفاعات رشته کوه های آند در آمریکای جنوبی است که عمدتاً در ارتفاعات 1500 تا 3000 متر بالاتر از سطح دریا می روید. نام علمی دیگر این گونه Vasconcellea pubescens است. 

این گیاه به صورت درختی کوچک یا درختچه ای همیشه سبز، کرکدار و سریع الرشد است که می تواند حدود 10 متر نیز طول داشته باشد. این گونه ی گیاهی یکی از والدین گونه ی هیبرید باباکو پاپایا (Babaco papaya) می باشد. ساقه ساده ،کلفت و اسفنجی بوده و بدون انشعاب می باشد. گاهی هم انشعاباتی بر روی ساقه به وجود می آید. برگ های گیاه به صورت انتهایی در بالای ساقه به وجود می آیند. این برگ ها دارای دمبرگ های طویلی می باشند.

گل های نر و ماده به صورت جدا از هم روی گیاهان مجزایی تولید می شوند یا اینکه یک گل می تواند دارای اندام های نر و ماده (دوجنسی) باشد، اگرچه بیشتر این گیاهان دوپایه می باشند. گل های نر روی ساقه هایی به طول 5 تا 7 اینچ تولید می شوند. گل های ماده از گل های نر بزرگتر بوده ولی روی ساقه های کوتاه تر و نازکتری تشکیل می شوند. 

میوه ها حدود 6 تا 15 سانتیمتر طول و 3 تا 8 سانتیمتر نیز پهنا دارند. هر میوه دارای پنج شیار طولی است که از ابتدا تا انتهای آن را در بر می گیرد. میوه های نارس به رنگ سبز و میوه های رسیده به رنگ زرد تا نارنجی دیده می شوند. پالپ این میوه ها خوراکی بوده و مزه ای مشابه مزه ی خربزه درختی معمولی دارد و به صورت پخته شده یا خام به مصرف خوراکی می رسد. هر درخت ممکن است بیش از 50 تا 60 عدد میوه در هر فصل تولید کند.  

بذر این گیاه سیاه رنگ بوده و به تعداد زیاد روی جدار تخمدان یا گوشت میوه قرار گرفته است. ماده ای شفاف و کمی ترش اطراف بذر را پوشانده است که در موقع کاشت بذر باید این ماده را از بین برد تا بذر جوانه بزند.

شرایط رشدی این درختان همانند درختان خربزه درختی (پاپایا) معمولی است اما مقاومت آنها به سرما بیشتر از آنها است.

بهترین رشد را در آب و هوای نیمه گرمسیری – گرمسیری خنک با میانگین دمای سالیانه حدود 50 تا 75 درجه فارنهایت خواهند داشت. همچنین از بارندگی زیاد نیز لذت می برند. 

بهترین خاک ها برای این گیاه خاک های غنی و هوموسی بوده که تقریباً مرطوب باشند به شرطی که از زهکشی خوبی بررخوردار باشند. خاک های ارگانیک و آلی و لومی را در آفتاب کامل نیز می پسندد. همچنین به دلیل داشتن ریشه های سطحی، به خاک های عمیقی نیاز دارند.

میوه ها، برگ ها، و حتی شیره ی آن دارویی بوده و استفاده دارویی دارد. پاپاین یک ترکیب اصلی شیره و میوه خربزه درختی بوده که با جوشاندن و عصاره گیری و آبگیری آن در صنعت استفاده می شود. خربزه درختی منبعی غنی از آنتی اکسیدان هایی مانند کاروتن، ویتامین C، فلانووئید، ویتامین های B، فولات و اسید پانتوتنیک و همچنین مواد معدنی نظیر پتاسیم، منیزیم و فیبر می باشد. از ابتلاء به سرطان روده جلوگیری می نماید. بعلاوه پاپایا حاوی، پاپین، آنزیمی برای هضم، درمان آسیب هایی که در ورزش بوجود می آید و آلرژی می باشد. حفاظت در مقابل بیماریهای قلبی، تقویت دستگاه گوارش، تاثیرات ضد التهابی و حفاظت از سیستم ایمنی از دیگر خواص این میوه با ارزش می باشد.