Capsella bursa-pastoris Shepherd's purse که به فارسی کیسه کشیش نامیده میشود، گیاهی از خانواده شب بوها یا چلیپائیان، بومی شرق اروپا و آسیای صغیر می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: زیاد رطوبت: کمی مرطوب دمای محیط: آب و هوای مدیترانه ای خاک: کشت در گستره وسیعی از خاک ها
نام علمي
Capsella bursa-pastoris
نام لاتين
Shepherd's purse
خصوصیات - معرفی
کیسه کشیش گیاهی علفی، یکساله به ارتفاع 20 تا 30 سانتیمتر است. گل های آن دارای 4 گلبرگ که به رنگ سفید و فراهم به صورت خوشه هستند. طول خوشه گلدار آن برحسب محل رویش گیاه متفاوت است. در زمین های مناسب و مرطوب، خوشه ها بلند ولی در اماکن نامساعد و خشک خوشه های کوتاه به طول چند سانتیمتر تشکیل می دهد. میوه آن خورجین و به شکل قلب، بذرها ریز و به شکل قهوه ای روشن است. نام کیسه کشیش از شکل غلاف دانه گرفته شده، که اشاره به کیسه قلبی شکل آن دارد.
شرایط نگهداری کیسه کشیش
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
کمی مرطوب
دماي مورد نياز
آب و هوای مدیترانه ای
خاک مورد نياز
کشت در گستره وسیعی از خاک ها
|
گیاه کیسه کشیش در تمامی نواحی ایران به صورت خودرو مشاهده می شود. به نظر می رسد که منشأ اصلی آن برخی نواحی مدیترانه بوده باشد. وجود آن در کشتزارها موجب سرعت انتشار آن در نواحی مختلف زمین شده است و چون اختصاصات گیاه به گونه ای است که در هر شرایط رشد و نمو دارد، از این رو در همه جای کره زمین می توان آن را پیدا کرد.
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
اندام هوایی کیسه کشیش دارای فلاونوئید، پلی پپتید، کولین، استیل کولین، تیرامین و هیستامین است.
قسمت مورد استفاده کیسه کشیش اندام های هوایی گیاه است. آثار درمانی آن مشابه ارگوت است با این تفاوت که خطر مسمومیت ندارد. کیسه کشیش دارای اثر بندآورنده خون است. تاکنون هیچ یک از محققان نسبت به این اثر تردید نداشته اند. پژوهش ارزنده محققان نشان داده که شیره حاصل از گیاه کیسه کشیش در موارد خونریزی در فواصل قاعدگی اثر قطعی دارد. بطوریکه مصرف یک قاشق چایخوری آن در هر ساعت، به آسانی این ناراحتی را رفع می کند. در طب عوام اشاره شده، مصرف حتی یک قاشق شیره این گیاه خونریزی را قطع می کند و اگر مصرف آن تا روز بعد ادامه یابد، مداوای کامل زنان را در دوره خونریزی در فواصل قاعدگی به دنبال دارد. مصرف کیسه کشیش در استفراغ ها و خلط های خونی، همچنین در رفع خونریزی های واضح از بینی و یا در ادرار نیز مؤثر تشخیص داده شده اند. بذر گیاه کیسه کشیش به عنوان غذای پرندگان قفسی به کار می رود.
نحوه تکثیر کیسه کشیش
با کاشت بذر کیسه کشیش در بستر مناسب به فاصله ردیف 30 سانتیمتر و فاصله روی ردیف 10 سانتیمتر می توان به تراکم مطلوبی دست یافت. روی ردیف های کاشت را با توجه به ریز بودن بذر به صورت سطحی می توان با ماسه پوشاند.
در گیاه کیسه کشیش، اندام هوایی مورد استفاده قرار می گیرد. در نواحی معتدل، برداشت محصول از گیاهان خودرو در طول سال انجام می گیرد. برداشت بذر، هنگامی که غلاف ها شروع به تغییر رنگ دادند انجام می شود. برداشت اندام هوایی در هنگام گلدهی و تشکیل غلاف ها صورت می گیرد.
دوازده امامی، س. و مجنون حسینی، ن. 1378. زراعت و ت