Bouea macrophylla GANDARIA که به فارسی گانداریا نامیده میشود، گیاهی از خانواده سماق بومی جنوب شرق آسیا می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: متوسط رطوبت: کمی مرطوب دمای محیط: نواحی گرم و مرطوب خاک: خاک هایی با بافت سبک و حاصلخیز
نام علمي
Bouea macrophylla
خصوصیات - معرفی
گیاه "گانداریا" درختی میوه ای از خانواده ی آناکاردیاسه و بومی نواحی گرمسیری در جنوب شرقی آسیا است. این درخت ارتباط خویشاوندی نزدیکی با انبه دارد.
گانداریا درختی همیشه سبز است که قادر است تا حدود 25 متر ارتفاع نیز رشد کند. برگ ها نیزه ای و کشیده تا بیضوی شکل هستند. این برگ ها به طول 13 تا 45 سانتیمتر و پهنای 5 تا 7 سانتیمتر مشاهده می شوند. هر برگ دارای دمبرگی به طول 1 تا 2.5 سانتیمتر است. گل ها در گل آذین های خوشه ای و به صورت جانبی روی شاخه ها تشکیل می شوند. این گل آذین ها حدود 4 تا 12 سانتیمتر طول دارند. گل ها کوچک، چهارجزیی، با گلبرگ های دوکی شکل تا واژتخم مرغی، به ابعاد 1.5 تا 2.5 میلیمتر در 1 میلیمتر، به رنگ سبز مایل به زرد که به مرور زمان قهوه ای می شود، می باشند. میوه ی آن شباهت زیادی به میوه ی انبه دارد. این میوه ها در ابتدا به رنگ زرد بوده ولی در زمان بلوغ به رنگ زرد تا نارنجی دیده می شود. میوه ها حدود 2 تا 5 سانتیمتر قطر دارند. سراسر این میوه ها و حتی پوست آنها نیز خوراکی می باشد. مزه ی میوه ها از شیرین تا ترش متغیر است و بویی ملایم آن از تربانتین موجود در آن می باشد.
گلدهی و میوه دهی در زمان های مختلفی در تایلند و اندونزی صورت می گیرد. در تایلند، گل ها در نوامبر تا دسامبر، و میوه ها از آپریل تا می ظاهر می شوند. ولی در اندونزی گلدهی از جوئن تا نوامبر و میوه دهی از مارچ تا جوئن صورت می گیرد.
شرایط نگهداری گانداریا
نور مورد نياز
متوسط
آبياري و رطوبت
کمی مرطوب
دماي مورد نياز
نواحی گرم و مرطوب
خاک مورد نياز
خاک هایی با بافت سبک و حاصلخیز
|
درخت گانداریا عموماً در نواحی گرم و مرطوب می روید.
این درختان بهترین رشد را در خاک های سبک و حاصلخیز دارند. به طور معمول در زمین های پست و جنگلی در ارتفاعات کمتر از 300 متر از سطح دریا یافت می شوند. اما در برخی نواحی، کشت آنها در ارتفاعات بالاتر از 850 متر نیز موفقیت آمیز بوده است.
این گیاهان در ماه های اول رشد به سایه دهی نیاز دارند.
در سال های اولیه ی رشد خود می توانند به خوبی در خاک هایی با مواد آلی کافی، کود دامی، اوره و دیگر عناصر غذایی رشد کنند. وجود مواد غذایی کافی سبب می شود که درختان کشت شده زودتر به مرحله ی باردهی برسند و دوره ی رشد رویشی آنها کوتاه شود.
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
برگ ها و میوه های این درختان به مصرف خوراکی می رسند. برگ ها زمانی که هنوز جوان هستند می توانند به صورت خام مصرف گردند و در سالادها مورد استفاده قرار گیرند. بذرهای این گیاهان نیز خوراکی هستند اما آندوسپرم آنها اغلب تلخ می باشد. میوه ها نیز می توانند به صورت خاک یا در دسرهای مختلف به مصرف برسند. میوه های نارس این گیاهان نیز در برخی از غذاها مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین از این درخت با میوه های خوشرنگی که تولید می کند، می توان به عنوان گیاهی زینتی و سایه پسند با شاخ و برگ انبوه در فضای سبز استفاده کرد.
ارزش غذایی:
هر صد گرم از میوه های این گیاه حاوی حدود 11.3 گرک کربوهیدرات، 0.02 تا 0.04 گرم روغن، 0.04 تا 0.1 گرم پروتئین، 6 تا 9 میلیگرم کلسیم، 4 تا 11 میلیگرم فسفر، 0.3 میلیگرم آهن، 72 IU ویتامین آ، 0.03 تا 0.1 میلیگرم ویتامین ب1، 0.03 تا 0.05 میلیگرم ویتامین ب2، 0.3 تا 0.5 میلیگرم نیاسین و 75 میلیگرم ویتامین ث می باشد.
نحوه تکثیر گانداریا
گانداریاها معمولاً از طریق کشت بذر تکثیر می شوند. اما می توانند به راحتی از طریق خوابانیدن هوایی و نیز پیوند زدن هم ازدیاد یابند. نهال های بذری یا قلمه های ریشه دار شده را در ردیف هایی به فاصله ی حدود 10 متر در 12 متر کشت می کنند. گیاهان کشت شده برای چندین ماه پس از کشت به سایه دهی نیاز دارند.
اولید برداشت در گیاهان کشت شده از طریق بذر پس از 8 تا 10 سال و در گیاهان کشت شده از طریق تکثیر رویشی پس از 5 تا 6 سال امکان پذیر می باشد.
یک درخت بالغ در هر فصل می تواند حدود 200 کیلوگرم میوه تولید کند. در نتیجه می تواند درختی درآمدزا باشد.