برداشت محصول:
زمان برداشت ریشه به چگونگی رشد و توسعه آن بستگی دارد. معمولاً از سال سوم یا چهارم به برداشت ریشه اقدام می شود.
در فصل پاییز پس از برداشت پیکر رویشی، ریشه ها برداشت می شوند. گیاهانی که به طریق رویشی تکثیر شده اند دارای ریشه ای سطحی و گیاهانی که تکثیرآنها توسط بذر صورت گرفته باشد دارای ریشه ای مخروطی و کم و بیش عمیق می باشند.
ریشه ها معمولاً 35 تا 60 سانتیمتر در خاک فرو می روند. پس از خارج کردن ریشه از زمین (توسط ماشین برداشت سیب زمینی) آنها را تکان می دهند تا گل و لای آنها جدا شود. سپس ریشه های نازک و همچنین سایر قسمت های پوسیده و نامناسب را از قسمت های موردنظر جدا می کنند. ریشه های برداشت شده را شسته و برحسب ضخامت، آنها را از ناحیه طولی به دو تا چهار قسمت و از ناحیه عرضی به قطعات 10 تا 15 سانتیمتری تقسیم و سپس خشک می کنند.
برای خشک کردن ریشه از سایه یا از خشک کن های الکتریکی می توان استفاده نمود.
دمای مناسب برای خشک کردن ریشه در خشک کن های الکتریکی 40 تا 50 درجه سانتیگراد است.
در صورتیکه هدف از تولید ریشه، استخراج اسانس آن باشد پس از برداشت ریشه آنها را شسته سپس به قطعات کوچکی تقسیم می نمایند، با تقطیر با بخار اسانس ریشه ها را می توان استخراج کرد. از آنجا که وزن مخصوص اسانس ریشه انجدان رومی بیش از آب است و در زیر آب قرار می گیرد باید از ظروف مخصوص جمع آوری اسانس های سنگین استفاده نمود.
مقدار عملکرد ریشه تازه گیاهان سه تا چهار ساله ای که تکثیر آنها توسط بذر و به طور مستقیم انجام گرفته باشد شش تا هشت تن در هکتار می باشد که از پنج تا شش کیلوگرم اسانس استحصال می شود. چنانچه هدف از کشت، اسخراج اسانس از پیکر رویشی گیاهان باشد، پس از خشک کردن پیکر رویشی اسانس آن را باید اسخراج کرد.
در سال اول رویش در فصل پاییز (اوایل مهر) قبل از بروز سرما ساقه گیاهان را از ناحیه شش تا هشت سانتیمتری از سطح زمین باید برداشت کرد. جمع آوری اندام های مذکور زودتر از موعد ذکر شده مناسب نیست زیرا برگ ها از رشد و نمو کامل برخوردار نخواهد شد و عملکرد کاهش می یابد. عملکرد پیکر رویشی چهار تا شش تن در هکتار (وزن تازه) است که از آن دو تا چهار کیلوگرم اسانس استحصال می شود.
گل ها از سال دوم رویش (اواسط تیر) آغاز می شوند و پیکر رویشی گیاهان را به همراه گل ها از ناحیه شش تا هشت سانتی متری سطح زمین می توان برداشت کرد. در این صورت عملکرد پیکر رویشی تازه 10 تا 20 تن در هکتار است که از آن 8 تا 20 کیلوگرم اسانس استحصال می گردد. پس از برداشت پیکر رویشی (در مرحله گلدهی) در صورتی که آب کافی و مواد غذایی مناسب در دسترس گیاهان قرار گیرد از اوایل تابستان (تیر) رشد و نمو برگ ها و ساقه های جوان آغاز می شود و در فصل پاییز (مهر-آبان) مجدداً می توان به برداشت پیکر رویشی انجدان رومی اقدام نمود.
گیاهان از سال دوم رویش، بذر تولید می کنند. مقدار عملکرد بذر 4/0 تا 6/0 تن در هکتار است از آن سه تا 6 کیلوگرم اسانس استحصال می شود (به ندرت به استخراج اسانس از بذر انجدان رومی اقدام می شود).
|