ختمی چینی

دانستنیهای علمی

Hibiscus Rosa گیاهی گلدار در خانواده مالواسه و جنس هیبیسکوس است. این گیاه در سال 1960 به عنوان گل ملی مازی انتخاب شد.

خصوصیات - معرفی

این گیاه به طور گسترده ای به عنوان گیاه زینتی استفاده میشود و معمولا در سراسر مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد میکند.

دارای گل ها بزرگ است که در واریته اصلی به رنگ قرمز و بسیار محکم و استوار است، اما به طور کلی فاقد هر گونه عطر و بویی میباشد

ارقام متعددی از این گل موجود هستند ، از رنگ گل سفید گرفته تا رنگ زرد و نارنجی و صورتی. شهد این گلها بعضاً مورد تغذیه پرندگان میباشد.

حالت و اندازه گل ها بسیار متنوع می باشد حداقل اندازه ۲ سانتیمتر و حداکثر اندازه ثبت شده بیشتر از ۲۴ سانتیمتر می باشد .البته واریته هایی که در ایران در بازار موجود می باشد هرگز تا این اندازه گل تولید نمی کنند و رنگ های ساده تری هم دارند چون این واریته ها از زمانهای بسیار قبل وارد کشور شده اند و تلاشی هم در پرورش هیبرید های جدید به عمل نیامده است ولی هم اکنون بیش از ۱۰ هزار واریته در بانک اطلاعات انجمن هیبیسکوس ثبت شده است که هر روز هم به تعداد انها اضافه می شود

شرایط نگهداری ختمی چینی

نور مورد نياز خیلی زیاد آبياري و رطوبت کمی خشک دماي مورد نياز 23 درجه سانتیگراد خاک مورد نياز یک قسمت خاک باغچه ، یک قسمت شن درشت و یا پرلیت ، یک قسمت تورب مرطوب یا هوموس

گونه گرمسیری و درختی از خانواده مالواسه که نمی تواند سرمای پاییزه و زمستانی مناطق مختلف ایران را تحمل کند البته بعضی واریته ها توانایی تحمل سرما را به مدت کوتاه دارند ولی باز نمی توانند سرمای زیر صفردرجه را برای بیشتر ازیک یا دو روز تحمل کنند و می بایست در ایام سرد سال در جایی که نور خورشید بتواند به گل ها برسد و با دمای تقریباً ۱۵ درجه سانتیگراد و یا بیشتر نگهداری شود

بهترین کود برای فصل گلدهی نیترات پتاسیم با سولفات منیزیم می باشد که می توانید اطلاعات این کود ها رو در بخش کودها مشاهده کنید .نیترات پتاسیم به عنوان بهترین نوع کود پتاسیم برای واریته های ختمی شناخته شده است که می تواند در رنگ گلها , اندازه گلها و حتی تعداد گلبرگهای اضافه در واریته های پرپر هم تاثیر زیادی بگزارد .بهترین روش استفاده از کودهای مزکور اسپری کردن این کودها به برگهای گیاه می باشد .در فصل پاییز و زمستان باید کودهای پتاسیم را قطع و از کودهای فسفاته استفاده کرد تا ریشه دهی گیاه تقویت و برای شرایط درون خانه اماده شود بهتر است کودهای فسفاته را به صورت اسپری در برگ ها استفاده کنید تا از جمع شدن کود اضافه در بستر جلوگیری شود.در صورت استفاده از کودهای ارگانیک (کود دامی , عصاره جلبگ های دریایی و غیره) باید مقدار ان را درست محاسبه کنید چون کودهای دامی می توانند باعث پوسیدگی ریشه ها در واریته های حساس شوند و عصاره جلبک های دریایی هم بسیار قوی هستند و دارای هورمون های گیاهی که در صورت استفاده زیاد باعث اختلال در رشد گیاه خواهد شد

مخلوطی از یک قسمت خاک باغچه ، یک قسمت شن درشت و یا پرلیت و یک قسمت تورب مرطوب یا هوموس، خاک مناسب برای ختمی چینی است

ختمی چینی به آفتاب کامل یا نور بسیار بالا و سایه جزئی نیاز دارد

خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی

از بخشهایی از این گیاه عصاره ای میگیرند که در موارد مختلف خوراکی از جمله چای ترش استفاده میشود

همچنین از عصاره این گیاه در بعضی از کشور ها برای مراقبت از مو و براق کننده استفاده میشود.

نحوه تکثیر ختمی چینی

قلمه : باز هم بر عکس اطلاعاتی که در سایتهای اینترنتی ایران وجود دارد قلمه می تواند قلمه سبز , نیمه خشبی و چوبی باشد و نباید از قلمه چوب پیر استفاده کرد البته هر واریته ختمی چینی شرایط ریشه دهی و نوع قلمه خود را دارد و قلمه بسیاری از واریته ها اصلا ریشه تولید نمی کنند و باید از روش پیوند برای تکثیر آنها استفاده کرد . بستر مناسب برای قلمه می تواند ماسه , خاک برگ استریل , کوکوپیت , پیت خزه , پرلیت و یا ورمی کولیت باشد بعضی از واریته ها در آب هم ریشه زایی می کنند ولی این ریشه ها بسیار شکننده و حساس هستند .بهتر است قبل از قلمه زنی چند هفته به صورت مرتب کود دهی با کود های شیمیایی مناسب و هورمون های گیاهی صورت گیرد تا درصد ریشه دهی افزایش یابد

پیوند :برای تکثیر سریع و با درصد موفقیت بالا و یا برای واریته هایی که ریشه تولید نمی کنند یا ریشه ضعیف یا کمی تولید می کنند از پیوند زدن استفاده می شود .پایه مناسب واریته قرمز معمولی ای است که در ایران زیاد به فروش می رسد و یا چند واریته ی دیگر است که Albo Lacinatus ,Pride of Hankins و چند واریته دیگر که زیاد استفاده نمی شوند .Albo بیشتر در اروپا استفاده می شود به خاطر مقاومت به آب زیاد و Pride of Hankins در آمریکا به خاطر آب و هوای گرم تر ولی ریشه این وایته به آب زیاد حساس است .روش های متعددی برای پیوند وجود دارد که برای همه گیاهان استفاده می شود و در قسمت تکثیر گیاهان در مورد آن مطالبی ارائه خواهد شد.

بذر : بذر فقط برای پرورش واریته های جدید و البته تکثیر گونه های وحشی ختمی مانند Hibiscus Arnottianus , Hibiscus Storkii,Hibiscus Waimea استفاده می شود .برای تولید بذر بایستی مادگی گلها را بعد از باز شدن در هنگام صبح که هوا گرم نیست با گرده های همان گل یا گلهای دیگر گرده افشانی کرد .تشکیل میوه یک تا دو هفته طول می کشد و رسیدن میوه و بذر ها تقریباً ۴۰ تا ۵۰ روز که البته بنده شخصا با وجود اینکه سالهاست گلهایی زیادی رو گرده افشانی کرده ام هنوز هیچ بذری به دست نیاورده ام !بذر ها سیاه یا قهوه ای می باشند و باید با یک تیغ قسمت کوچکی از پوسته سخت را شکافت تا بذر جوانه بزند .اولین گلدهی از ۴ ماه تا چند سال طول می کشد .

ختمی درختی بونسای ختمی چای ترش ختمی چینی

چای ترش باميه کاپوسو پنیرک داویدسونی