سوروف

دانستنی های علمی:

"سوروف" گیاه یکساله از تیره گندمیان است که به وسیله بذر تکثیر می شود.

برگ های سوروف پهن و دارای حاشیه زبر و سفت است و گل آذین این گیاه خوشه ای و به شکل سنبله غیر متراکم در انتهای ساقه قرار دارد. سوروف در مناطق گرم و مرطوب می روید و گیاه هرز باغ ها و مزارع بوده و در جوی های آب و باتلاق ها رشد می کند.

اصولاً گیاهی مزاحم و بی مصرف است ولی گاهی می تواند مفید باشد. مثلاً سوروف برای مناطق سیل خیز مناسب است. سوروف از علف های هرز مزارع برنج در شمال کشور و در تمام مناطق برنج کاری است و بیشتر در نواحی معتدل می روید.

سوروف یا دژگال با جذب آب و مواد غذایی و همچنین نور و اشغال فضا، موجب ضعیف شدن نشاها می شوند. به علاوه، علف های هرز موجود در خزانه، همراه نشاهای برنج به زمین اصلی راه یافته و باعث مشکلات بیشتر در مزرعه می شوند، زیرا در این مرحله، علفکش ها روی آنها بی اثر بوده و باید با دست وجین شوند.

گل آذین سوروف، سنبله باز است.

علف های هرز دیگری مانند انواع جگن ها از جمله اویارسلام یکساله، انواع پیرز، بعضی ار پهن برگان مانند قاشق واش، با نشاهای برنج رقابت می کنند.

سوروف علف هرز یکساله‌ای است که معمولاً با برنج و نیز بسیاری از محصولات مناطق معتدل و گرمسیری رقابت می کنند. این علف‌هرز به خوبی با محیط های آبی سازگار است و می تواند به سرعت رشد نموده و تکثیر یابد و همین امر آن را به رقیب جدی برنج تبدیل کرده است. شباهت این علف‌هرز به برنج در مراحل اولیه رشد، تفکیک آن را از برنج برای کشاورزان هنگام وجین دستی دشوار می کند. رها نمودن این علف هرز در مزرعه تا زمانی که بتوان آن را از برنج تفکیک کرد می تواند باعث خسارت شدیدی قبل از حذف آن شود. سوروف در هر زمانی در فصل رشد قادر است جوانه زنی کند، در نتیجه کنترل آن‌ها مستلزم این است که ابتدا قبل از کاشت برنج به آن ها فرصت داد تا سبز شوند و سپس با عملیات فیزیکی آن ها را از بین برد. این علف‌هرز علف چمنی بزرگی است که می تواند علاوه بر برنج در بسیاری از محصولات زراعی دیگر نیز مشکل ایجاد کنند.

سوروف به نام‌های گالی و دژگال نیز نامیده می شود. سوروف علف‌هرزی است رطوبت دوست که در مراحل اولیه رشد شباهت فوق العاده زیادی به برنج دارد. این دو گیاه (سوروف و برنج) از روی گوشوارک و زبانک تشخیص داده می شوند بدین ترتیب که در محل اتصال برگ به غلاف در برنج دو گوشوارک با لیگول پرزدار و یک زبانک دیده می شود در حالی که در سوروف گوشوارک و زبانک وجود ندارد.

ریشه های سوروف نیز بر اثر شخم از نقطه ای به نقطه دیگر و از مزرعه ای به مزرعه دیگر رفته و موجب ازیاد آن در سطح وسیع می گردد. بذر سوروف در عمق بیش از پنج سانتی متر آب چندان قادر به جوانه زدن نخواهند بود.

برای مبارزه با سوروف علاوه بر راه های مکانیکی وجین کردن، پس از ۲ تا ۶ برگی شدن می توان علفکش هایی مانند رونستار، ماچتی و اوردرام را به نسبت ۴ تا ۶ لیتر در هکتار در مزراع برنج به کار برد. در سایر مناطق می توان از علفکش تری فلورالین به میزان ۱/۲ تا ۲/۴ لیتر در هکتار بر حسب نوع خاک استفاده کرد.

خصوصیات گیاهشناسی:

اولين برگ هاى حقيقى در گیاهچه سوروف، سبز متمايل به خاکسترى يا سبز تيره و ساقهٔ آن پهن و تا حدودى ارغوانی رنگ است. در صورت نامساعد بودن شرايط محيطى و به عنوان مثال در شرايط خشک و کم آبی، گياهچه قادر است بر روى ريشهٔ اوليه و رشته مانند خود مدتى را سپرى نموده و به محض فراهم آمدن رطوبت و با توليد ريشه هاى فيبرى ثانويه به سرعت توسعه يابد.

سوروف گياهى است علفی، يک‌ساله، ايستا، به ارتفاع ۱۵ تا ۱۸۰ سانتیمتر که توسط بذر تکثير مى يابد. ساقه هاى آن راست و قوى بوده و تحت شرايط مناسب و در صورت تماس گره هاى پائينى با خاک ريشه هاى نابجا توليد نموده و بدين ترتيب ساقه هاى متعددى توليد خواهد کرد. برگ ها در گياه بالغ به طول ۱۰ تا ۶۰ سانتیمتر و عرض ۶ تا ۱۲ ميلیمتر، به طور عمده بدون کرک و در قاعده بدون اوريکول و ليگول است. حاشيهٔ برگ هاى سوروف زبر و خشن هستند.

اين گياه توليد ريشه هاى سطحى مى نمايد.

گل آذين اين گياه نيز پانيکول و شامل سنبله هایى است که مى توانند ايستاده، افتاده و يا سست باشند. طول اين سنبله ها ۲۵ سانتیمتر و رنگ آنها ممکن است ارغوانى کمرنگ باشد. سنبلک ها تخم مرغى شکل و به صورت ۲ تا ۴ رديف که بر روى محور اصلى قرار گرفته و به رنگ سبز يا ارغوانى و به طول ۳ تا ۶ ميلیمتر است و ممکن است داراى ريشک هاى نسبتاً بلند، به طول ۵/۲ تا ۷/۳ سانتیمتر باشد.

بذر اين گياه به رنگ زرد روشن و به اندازهٔ ۵/۲ ميلیمتر و تخم مرغى شکل که يک طرف آن متورّم بوده و سمت ديگر آن مسطّح است. هر بوته قادر است بيش از ۴۰ هزار بذر توليد نمايد که جوانه زنى اين بذرها در اوايل فصل بهار انجام مى شود.

اين گياه خاصّ مناطق گرم و مرطوب بوده و جزو علف هاى هرز باغ ها و مزارع مختلف و به خصوص مزارع برنج محسوب مى شود. گياهچهٔ آن شباهت زيادى به گياهچهٔ برنج داشته و به راحتى قابل تفکيک نيست و بدين ترتيب توسط کشاورزان از خزانه به زمين اصلى انتقال و نشاء مى شود.

شرایط محیط رشد:

این گیاه به خاک مرطوب تا بسیار مرطوب در نواحی گرمسیری و بسیار گرم و در جنگل های گرم و مرطوب نیاز دارد این علف ها اغلب علف های هرز شایع در مزارع برنج، جاده ها و مناطق کشت شده است. این گیاه بر روی انواع مختلف خاک ها از نظر رطوبت مانند گودال ها، مناطق فقیر از نظر حاصلخیزی و زباله های مرطوب رشد می کند. در مناطق خنک موفق است، اما بهتر است به مناطقی که دمای متوسط سالانه آن 14-16 درجه سانتیگراد است و توسط pH خاک محدود نمی شود، رشد کند.