قهوه لیبریا

"قهوه لیبریا" یکی از گونه های قهوه و از خانواده ی روبیاسه می باشد. این گونه بومی غرب و مرکز آفریقا، از لیبریا تا اوگاندا و آنگولا است. همچنین در آمریکا، غرب هندوستان، ونزوئلا، کلمبیا و برزیل به صورت اهلی در آمده است. قهوه لیبریا درخت یا درختچه ای است که می تواند تا بیش از 20 متر ارتفاع نیز رشد کند. و میوه هایی بزرگتر از میوه های قهوه اربیکا تولید نماید. برداشت محصول قهوه عمدتاً با دست انجام می شود اما امروزه در کشورهای اصلی تولید کننده مانند برزیل، از ماشین های کشاورزی جهت برداشت آنها استفاده می گردد.

به دلیل وجود زنگ قهوه در گونه های اربیکا در قرن نوزدهم در اندونزی، می توان قهوه ی لیبریا را به اندونزی آورد تا جایگزین مناسبی برای قهوه اربیکا باشد. قهوه لیبریا یکی از محصولات عمده در فیلیپین محسوب می شود. شهر لیپا یکی از بزرگترین تولید کننده های قهوه اربیکا در سال 1880 بود. اما با آلوده شدن این درختان به بیماری زنگ و در معرض خطر نابودی قرار گرفتن آنها، به مرور زمان قهوه لیبریا جایگزین قهوه اربیکا شد و امروزه یکی از واریته های مهم قهوه لیبریا به نام باراکو (Baraco) در فیلیپین تولید می شود.  اگرچه این گونه از قهوه در جنوب شرقی آسیا به ویژه در فیلیپین به مقدار زیاد تولید می شود اما در سطح جهانی تنها یک درصد قهوه های تولیدی که از نظر اقتصادی سودآور هستند را به خود اختصاص داده است.

Coffea dewevrei، Coffea dybowskii و Coffea excelsa هر کدام به صورت گونه ای جدا گانه شناخته می شدند. اما در سال 2006 همه ی آنها را در گروه خاصی به نام Coffea liberica var. dewevrei طبقه بندی کردند.

به ترتیب اهمیت اقتصادی جهانی می تواند قهوه ها را اینگونه طبقه بندی کرد: 1- قهوه اربیکا 2- قهوه روبوستا 3- قهوه لیبریا.

این گیاه به صورت درخت یا درختچه ای است که می تواند تا حدود 20 متر نیز ارتفاع داشته باشد. دوره ی رشد این گیاه نیز چندساله می باشد. برگ های این گیاه نسبت به برگ های سایر گونه های قهوه، بزرگتر می باشد. این برگ ها به رنگ سبز تیره، براق، به طول 20 تا 30 سانتیمتر و چرمی می باشند. همچنین سته ها و میوه های آن نیز بزرگتر از قهوه اربیکا است اما به دلیل وجود پوستی سخت و خشن، ارزش اقتصادی آن نسبت به اربیکا پایین تر می باشد. حدود چهار تا پنج سال پس از کشت به باردهی می رسد.

درخت قهوه لیبریا نسبت به گونه های قهوه معمولی، از نظر نیازهای آب و هوایی، گیاهی مقام تر است اما نمی تواند دماهای پایین تر از 32 درجه فارنهایت را برای مدت طولانی تحمل کند. رشد این گیاه در نواحی حاشیه ای در مناطق نیمه گرمسیری بسیار موفقیت آمیز بوده است. دمای بهینه برای رشد و نمو آن بین 65 تا 80 درجه فارنهایت می باشد. 

از نظر نیاز نوری به مکان هایی با آفتاب کامل تا کمی سایه نیازمند است. همچنین به آبیاری منظم و خاک های دارای رطوبت کافی احتیاج دارد. حدود دو ماه باردگی به میزان 50 میلیمتر می تواند گلدهی آن را تسهیل کرده و یکنواخت کند. اما بارندگی های سنگین در طول برداشت و پس از برداشت برای این گیاه مطلوب نیست. اما همچنین ممکن است بتواند خشکی متوسط را به مدت 21 تا 30 روز تحمل کند.

عمدتاً محیط های گرم و مرطوب را برای رشد ترجیح می دهد در نتیجه می تواند در محیط های گلخانه ای به خوبی پرورش یابد. 

گلدهی این گیاه زمانی که طول روز حدود 13 ساعت یا کوتاه تر است انجام می شود.

میزان محصول این گیاهان در مالزی حدود 670 تا 900 کیلوگرم در هکتار گزارش شده است.