۳۰ بهمن
در خصوص محوطه سازی بیشتر بدانیم
چه چیزهایی را باید راجع به محوطه سازی بدانیم؟
آپارتمانی شیک
را در نظر بگیرید که درب زیبای چوبی برای ورودی آن در نظر گرفته شده است.
حالا به آرامی قدم بردارید و درب را باز کنید. گیاهانی را تصور کنید که در
هم فرو رفتهاند و هیچ نظمی در کاشت آنها نیست. سنگفرشهایی را در ذهن خود
به تصویر بکشید که هیچ همخوانی با محیط ندارند. آیا پشت این در بسته هنوز
هم زیبایی نمای ورودی را احساس میکنید؟ قطعاً جواب شما خیر است. در واقع
محوطه سازی اصولی زیبایی یک آپارتمان شیک یا ویلای زیبا را تکمیل میکند.
حالا
چگونه چنین کاری انجام میشود؟ آیا نیاز به کمک متخصص داریم؟ تا چه حد
باید راجع به آن بدانیم؟ اگر این سؤالات دغدغههایی شما است و دوست دارید
فضایی رؤیایی در محل زندگی خود تجربه کنید، ادامه این مطلب را از دست
ندهید. این مطلب برای کسانی نوشته شده است که زیبایی را دوست دارند و
میخواهند بهشت را در دنیای خود تجربه کنند.
محوطه سازی چیست؟
محوطه سازی و معماری منظر در واقع هنر و علم چیدمان در یک محیط است که بهصورت علمی و با در
نظر گرفتن اصول زیبایی شناسی انجام میشود. بهصورت کلی در این علم ما دو
بخش هارد اسکیپ (HardScape) و سافت اسکیپ (SoftScape) را داریم.
در طراحی محوطه باید هر دو این بخشها بخوبی اجرا شوند که در کنار هم منظرهای بدیع و زیبا را خلق کنند.
اصول اولیه محوطه سازی چیست؟
همانند
هر علم دیگری این علم هم نیز اصول اولیه خود را دارد که باید بخوبی رعایت
شوند که در نهایت منظره پیش رو شما زیبا به نظر برسد. قطعاً به کار بردن
گیاهی بزرگ در جایی که مقیاس بزرگ را پذیرا نیست هیچ زیبایی را به دنبال
نخواهد داشت. برخی از اصول محوطه سازی را در ادامه فهرست کردهایم که قرار
است راجع به هر کدام توضیحاتی را ارائه دهیم.
• وحدت
• تعادل
• تناسب
• انتقال
وحدت (Unity)
وحدت
به معنای استفاده تاثیرگذار از المانها در طراحی است که در نهایت سبک
طراحی را مشخص میکند. روشهای زیادی برای ایجاد وحدت در طراحی منظر وجود
دارد. بهعنوان مثال میتوان از تکرار یا کاشت تودهای برای ایجاد فرم
استفاده کرد. بهصورت کلی وحدت به تصویر کلی که طراحی محیط در دید مخاطب
دارد، اشاره میکند.
وحدت در محوطه سازی زمانی ایجاد میشود که فرد
بیننده اجزای منظر را بهعنوان یک کلیت که زیبا است ببیند نه بهصورت عناصر
مفرد که هرکدام زیباییهای خود را دارند. به بیان سادهتر وحدت میگوید
همه اعضا باید در کنار هم تصویری زیبا بسازند و زیبایی المانها تکبهتک
کافی نیست.
تعادل (Balance)
تعادل
برخلاف وحدت بهصورت جزئیتر به طراحی محوطه نگاه میکند. مفهوم تعادل
میگوید که جزیرههای متفاوت ایجاد شده در محیط باید با هم تعادل داشته
باشند.
تناسب (Proportion)
همه اجزا
در طراحی محوطه باید با یکدیگر تناسب داشته باشند. بهعنوان مثال شما در
فضایی که کوچک باشد، نمیتوانید از درخت زبان گنجشک که سریعاً رشد میکند و
فضا را میگیرد، استفاده کنید. همچنین همه عناصر بهعنوان کل باید
چشماندازی زیبا ایجاد کنند.
انتقال (Transition)
در
منظر از فرم، بافت، مقیاس و سایر پارامترها جهت انتقال استفاده میشود.
شما با طراحی میتوانید حتی سرعت بیننده را کاهش یا افزایش دهید. به هیچ
وجه نباید تغییر ناگهانی ایجاد شود. در طراحی باید همه چیز نرم اتفاق
بیفتد.
طراحی محوطه مفهومی بیشتر از خلاقیت در محوطه سازی باغ،
ویلا یا خانه است. علاوه بر طراحی باید نگهداری و شرایط گیاهان نیز همواره
در نظر گرفته شود. محوطهسازی ترکیبی از هنر طراحی و علم باغبانی است که
بیش از سلیقه به شرایط نگهداری گیاهان ارتباط دارد. در ادامه به بررسی
انواع سبک محوطه سازی خواهیم پرداخت.
انواع سبک محوطه سازی که باید بشناسید
طراحی
محوطه تأثیر بسیار زیادی روی احساس کلی افراد نسبت به خانه یا محیطی که به
آن وارد میشوند، دارد. سبک محوطه سازی باید بر اساس شرایط جوی، خاک و در
نهایت سلیقه شما باشد. به هر حال شما در تبریز نمیتوانید از گیاهان
استوایی استفاده کنید و انتظار داشته باشید که زیبایی گیاهان کاشته شده
پایدار بماند.
پیش از انتخاب سبک باید هدف نهایی خود را از محوطه سازی
بدانید. در واقع باید مشخص کنید که این محوطه قرار است محیطی برای آرامش
باشد یا ایجاد هیجان. همچنین باید به آبوهوا و شرایط جوی محیطی که قرار
است در آن طراحی را انجام دهید، توجه داشته باشید. شرایط آبوهوا مهمترین
عاملی است که دست شما را در اجرای سبکهای متفاوت میبندد. در ادامه
بهصورت خلاصه 10 سبک محوطه سازی را بررسی کردهایم.
- شماره 1: طراحی محوطه به سبک استوایی یا گرمسیری
این
سبک مناسب شهرهای جنوبی ایران است و گاهی در شهرهای شمالی نیز جواب
میدهد. در این سبک رنگها جسورانه استفاده میشود و گیاهان با برگهایی
براق فضایی شبیه به بهشت به شما هدیه میکنند. در این سبک از درخت نخل،
یوکا، ساکولنتها، گل کاغذی و غیره میتوان استفاده کرد. همچنین در طراحی
محوطه خود میتوانید از آبنما، استخر، مجسمه، آتشدان و غیره استفاده
کنید.
یکی
از سبکهایی است که نیاز به فضایی بزرگ جهت طراحی و پیادهسازی ایده دارد.
اما بهصورت کلی جزو سبکهای بیدردسر است و در آن نگهداری در حداقل میزان
خود قرار دارد. در این فضا سعی میشود از درختان جنگلی که بدون دخالت
انسان بهسرعت رشد میکنند، استفاده کرد. از جمله گیاهان رایج مورد استفاده
در این سبک میتوان به بلوط، افرا، گردو و غیره استفاده کرد.
البته
این دسته گیاهان کمی کند رشد هستند و طراحی باید هدف بلندمدت داشته باشد.
خواب زمستانی گیاهان هم باید در رابطه با درختانی که ذکر شد، در نظر
بگیرید. اما شما میتوانید از درختان دیگری چون سرو، صنوبر، ارس، کاج،
صنوبر، سرخدار و غیره استفاده کنید که بهسرعت رشد میکنند و در زمستان نیز
سبز هستند.
همچنین برای طراحی منظر سخت میتوانید مسیرهای سنگی ایجاد کرده و از چوب بهعنوان متریال صندلیهای استفاده کنید.
در
این سبک خبری از درختان بلند نیست. بهجای استفاده از درخت از علفهای
بلند و گیاهان گلدار در آن استفاده میشود. استفاده از رنگهای زنده این
سبک را زیباتر میکند. همچنین در خاکهایی که عمق آنها کم است، سبک طراحی
دشت پیشنهاد میشود. عموماً از سبک یاد شده در بیشتر آب و هواها میتوان
استفاده کرد. همچنین برخی از گیاهان ممکن است شرایط خشکی را نیز تحمل کنند.
در
نتیجه اگر در مکانی زندگی میکنید که در آن بارش کمی وجود دارد و با مشکل
کم آبی مواجه هستید، این سبک برای شما مناسب خواهد بود. همچنین از نظر
مبلغی از بسیاری از سبکها مقرونبهصرفهتر است و هزینه کمتری برای شما
خواهد داشت.
- شماره 4: طراحی به سبک بیابانی
برای
محوطه سازی به سبک بیابانی شما باید در شهرهایی گرم مانند چابهار، بوشهر و
غیره زندگی کنید. این سبک نیاز نگهداری بسیار کمی دارد و آب کمی را نیز
طلب میکند. در سبک بیابانی میتوانید از گیاهانی چون خانواده ساکولنتها و
کاکتوسها، یوکا و گیاهانی که در بیابان زندگی میکنند، استفاده کنید.
برای
اینکه به محوطه خود رنگ اضافه کنید، میتوانید از گل کاغذی، بگونیا و
گیاهان گلداری که در نور شدید دوام خوبی دارند، استفاده کنید. برخی از
ساکولنتها نیز رنگهای زیبایی دارند. در این محوطه سازی باید المانهای
سخت شما مقاوم به گرما باشند. در نتیجه از نیمکت فلزی استفاده نکنید.
آلاچیق را نیز در طراحی محوطه خود در نظر داشته باشید.
یکی از ویژگیهای باغ انگلیسی وجود آب در کنار سایر المانهای منظر است. حال این آب میتواند حوضی کوچک یا استخری بزرگ باشد.
همچنین
در این سبک از گلها، درختچهها و درختان استفاده میشود. در باغ انگلیسی
میتوانید از سنگفرش، مجسمه، نیمکت و سایر المانهای سخت فضای سبز استفاده
کنید.
در
محوطه سازی به سبک باغ ژاپنی باید چهار عنصر سنگ، آب، گیاهان و مجمسمهها
را در نظر داشته باشید. در واقع این سبک فضایی را ایجاد میکند که بر اساس
فلسفه بودایی، شینتو و تائوئیستی طراحی شده است. در یک جمله شما با این
طراحی فضایی معنوی خواهید داشت.
در
این فضا نباید تقارن وجود داشته باشد و مناظر تا حد امکان باید طبیعت خود
را حفظ کنند. از جمله المانهای رایج طراحی فضای سبز به سبک ژاپنی میتوان
به حوضهای سنگی، آبشارها، پلها استفاده کرد. همچنین در این سبک از
حصارهای طبیعی از جمله بامبو برای جداسازی محوطه استفاده میشود.
شاید
در برخورد نخست احساس کنید که برای این سبک نیاز به فضای بزرگی است. اما
میتوان این طراحی را در مقیاسهای کوچک نیز انجام داد. مهمترین گیاهانی
که برای محوطه سازی به سبک ایتالیای استفاده میشوند، مرکبات و گیاهان
گلدانی هستند. در نتیجه شمال یکی از بهترین شهرها برای این نوع طراحی محوطه
است.
همچنین
اگر فضا دارید، میتوانید با شمشاد هزارتو استفاده کنید. در این سبک در
نظر گرفتن بخشی برای کاشت سبزیجات میتواند مناسب باشد. همچنین میتوانید
از آلاچیق برای تکمیل طراحی محوطه خود استفاده کنید.
این
سبک از دوره رنسانس به وجود آمده است. در این سبک باغهای ورسای بزرگترین
نمونه زنده هستند. البته در مقیاس کوچکتر نیز قابل پیاده سازی است.
در
این سبک باید گیاهان و درختچهها با اصول خطی کاشته شوند. همچنین استفاده
از داربستها، ستونها و فوارهها در کنار مبلمان چدنی نشانگر انتخاب این
سبک است. باید توجه داشته باشید که تقارن در سبک فرانسوی نکته کلیدی است.
محوطه
سازی به سبک اسپانیای در آبوهوای گرم خشک مورد استفاده قرار میگیرد. این
طرح در واقع از سبک باغهای ایرانی ایده گرفته است. اما گیاهانی که در این
سبک استفاده میشوند در مقابل خشکی مقاوم هستند. در نتیجه برخلاف باغ
ایرانی چمن عنصر اصلی نیست. مهمترین آلمان مورد استفاده در این سبک سرامیک
است که در از آن در دیوارها، مسیرهای پیادهروی و فوارهها استفاده
میشود. در سبک اسپانیای از چندین فواره کوچک استفاده میشود.
در
سبک ایرانی تقارن و استفاده از عنصر آب و گیاهان سایهدار اهمیت دارد.
عموماً از درختان برای مانعی در مقابل نور آفتاب استفاده میشود. همچنین
ساختمان درست مقابل درب و راهرو قرار دارد. در مسیر باید حتماً جوی آب را
در نظر داشته باشید. همچنین اشکال هندسی ویژگی مهمی در این سبک به شمار
میروند.
در
نهایت همه سبکها زیبا هستند و مهم نیست که کدام یک را انتخاب میکنید.
اجرای این سبکها در کنار انتخاب شما مهم است. سعی کنید که بهترین سبک را
با توجه به معماری ملک خود انتخاب کنید. همچنین با طراح فضای سبز در رابطه
با انتخاب گیاهان مشورت کنید. همچنین باید سطح نگهداری گیاهان را نیز در
نظر بگیرید. برخی از گیاهان نیاز به نگهداری مداوم دارند.
نکات مهم در محوطه سازی
در
طراحی فضای سبز شما باید نکاتی را رعایت کنید. البته بهترین کار این است
که محوطه سازی را به متخصص این امر در نارگیل بسپارید و با خیال راحت از
زیبایی منظر ایجاد شده لذت ببرید. اما به هر حال نکات زیر را باید در مورد
این موضوع بدانید.
نیازهای محوطه سازی را بشناسید.
فهرستی از
نیازهای خود که قرار است طراحی محوطه به آنها پاسخ دهد را تهیه کنید.
بهعنوان مثال آیا قرار است فضایی برای بازی کودکتان داشته باشید یا دوست
دارید باغچهای برای کاشت سبزیجات در طراحی در نظر گرفته شود؟ این نیازها
را به طراح فضای سبز انتقال دهید.
موقعیت مکانی خود را در نظر بگیرید
رؤیایی
فکر نکنید، هر طراحی مناسب محیط شما نخواهد بود. ممکن است دوست داشته
باشید گیاهی را در نقطه خاصی بکارید، اما نور آفتاب آن گیاه را در یک هفته
بسوزاند. در نتیجه با توجه به نظر متخصص انتخابهای خود را انجام دهید.
طرحهای ساده با نیاز نگهداری کم را انتخاب کنید
نگهداری
از گیاهان کار سادهای نیست و نیاز به تخصص دارد. در نتیجه طرحی را انتخاب
کنید که از پس نگهداری آن بربیایید. اگر فضای شما بزرگ است یا زمان کافی
را ندارید، حتماً نگهداری محوطه را به شخصی متخصص بسپارید. پس از طراحی
محوطه نگهداری از آن زیبایی فضای شما را تضمین میکند.
محوطه سازی علمی که هنر را پذیرفته است
برای
محوطه سازی شما باید سبک مورد نظر خود را انتخاب کنید و بر اساس آن به
انتخاب گیاهان مناسب بپردازید. همچنین اگر خودتان قصد طراحی فضا را دارید،
باید نکات طراحی و فضاسازی را بشناسید و بر اساس آب و هوا بهترین گیاه را
برای فضای خود استفاده کنید.
البته بهترین راهکار برای ایجاد محوطهای
زیبا و حرفهای استفاده از هنر و علم کارشناس این حوزه است. اگر نیاز به
کارشناسی در این حوزه دارید، کافیست که با کارشناسان ما در نارگیل در تماس
باشید که حضور در فضایی رؤیایی و زیبا را تجربه کنید.
*اگر نیاز به خدمات محوطه سازی یا مشاوره در خصوص انجام آن دارید با تیم متخصص نارگیل بگیرید. تماس با نارگیل
انواع سبک محوطه سازی، محوطه سازی چیست؟ خلاقیت در محوطه سازی باغ