گل حساس

 گل قهر گیاهی حساس بوده که به " به من دست نزن" نیز شهرت یافته است و بومی آمریکای جنوبی و مرکزی است. همچنین در هند نیز دیده شده است. مردم بومی هاوایی این گیاه را به عنوان یك علف هرز میشناسند، زیرا در تمامی مزارع آن ها بصورت خود رو رشد و نمو می نماید.

خصوصیات ظاهری :

 گیاهی یکساله یا چند ساله همیشه سبز است که در گیاهان جوان ساقه ها راست بوده و حالت  چوبی تیغ دار که ارتفاع ۵۰ تا ۶۰ سانتی متر دارد. برگهای آن مرکب و هر گروه ۳ تا ۴ برگ مرکب از یک نقطه خارج شده و از آن نقطه با دمبرگ بلندی به ساقه اصلی وصل می شود. خصوصیت نادر واکنش به تکان یا شکستن است. این گیاه به حرکت واکنش سریع نشان داده و برگهایش را جمع می کند و پس از چند دقیقه نیز دوباره آنها را باز می کند.

برگ های گل قهر و آشتی نسبت به هر عامل محرکی آب از سلول های دیواره ای نازک خارج شده و وارد ساقه می شود. در نتیجه سلول ها چروک شده و برگها شادابی خود را از دست می دهند و جمع می شوند ، یا به عبارتی قهر می کنند. معمولاً چند لحظه طول می کشد تا گل قهر کند زیرا انتقال آب از سلول ها به ساقه ظرف چند دقیقه انجام می شود اما آشتی کردن و برگشتن به حالت اولیه چند دقیقه طول می کشد.

مکانیسم جمع شدن برگها خیلی ساده و در عین حال جالب و هیجان انگیز است به این صورت که مثلا با لمس دست یا عوامل محیطی  همچون تکان، تماس، گرما و وزش ، گیاه این محرک مکانیکی که دست ما هست رو به علامت الکتریکی و قابل فهم برای سلولهایش ترجمه میکند که این جریان الکتریکی سلول به سلول حرکت میکنه و همه پهنک برگ تا دمبرگ ها رو تحت تاثیر قرار میدهد ، و باعث ایجاد تغییرات حجمی در سلولها میشود.

گل حساس عموما در مکان های سایه و زیر بوته های دیگر رشد می کند. این گیاه در برابر گرمای زیاد و تاریکی هم عکس العمل نشان داده و برگ های خود را جمع میکند. به جای سایه آفتاب نیاز دارد. در نواحی گرم و خشک باید از گیاه در مقابل آفتاب گرم روز محافظت کرد. خاک را همیشه مرطوب نگه دارید اما این گیاه به ابیاری بیش از حد حساس می باشد. 

 خاکی غنی از مواد آلی با زهکش مناسب توصیه می شود. اگر می خواهید این گل را در منزل نگهدای کنید باید آن را از دسترس بچه ها دور نگهدارید زیرا درصورت تماس مداوم، عوامل محرک حساسیت را از دست میدهد و اسیب می بیند.

گل حساس در درمان هموروئید یا بواسیر، ریزش مو، ورم مفاصل یا آرتریت، دردهای دندانی، خونریزی ها و مشکلات ادراری موثر می باشد.  در عصاره برگهای آن ماده ای شبیه به آدرنالین یافت می شود.  آلکالوئید سمی میموزین نیز در گل حساس وجود دارد.

 این گل زیبا و جالب در بحث باغبانی زینتی نیز بسیار پر طرفدار می باشد.

همچون اکثر گیاهان از دو روش زایشی و رویشی قابل تکثیر است. روش اصلی تکثیر این گیاه از طریق کاشت بذر است اما تکثیر از طریق قلمه گیری در فصل تابستان نیز امکانپذیر است.