Sinapis alba White mustard که به فارسی خردل سفید نامیده میشود، گیاهی از خانواده شب بوها یا چلیپائیان، بومی اروپا می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: زیاد رطوبت: کمی مرطوب دمای محیط: 15 تا 25 درجه سانتیگراد خاک: خاک های حاصلخیز
خصوصیات - معرفی
"خردل سفید" گیاهی است علفی، یکساله به ارتفاع 20 تا 60 سانتیمتر و پوشیده از کرک های خشن است. برگ های آن منقسم به قطعات مشخص و گل های آن به رنگ زرد با بویی مخصوص و نسبتاً مطبوع می باشد. میوه اش خورجین به طول 2.5 تا 4 سانتیمتر و دارای حالت فاصله داراز ساقه است به علاوه قسمت تحتانی میوه که محتوی دانه می باشد دارای ناهمواری های مشخص است در حالیکه قسمت انتهایی و عاری از دانه آن، که طول نسبتاً زیادی از میوه را اشغال می کند، حالت مسطح و پوشیده از تار دارد. قسمت مورد استفاده گیاه، دانه آن است. دانه خردل سفید به بزرگی 1.5 تا 2 میلیمتر و به وزن تقریباً 6 میلیگرم است. مغز دانه آن، رنگ زرد دارد.
![White mustard]()
![White mustard]()
شرایط نگهداری خردل سفید
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
کمی مرطوب
دماي مورد نياز
15 تا 25 درجه سانتیگراد
خاک مورد نياز
خاک های حاصلخیز
|
گونه های خردل را در هر نوع خاکی می توان کشت کرد، ولی جهت افزایش عملکرد این گیاهان را باید در خاک های حاصلخیز کشت نمود. اگر چه کاشت این گیاهان در خاک های سبک شنی مناسب تر است ولی رویش خردل در ماسه های بسیار نرم (ماسه بادی) و تهی از مواد و عناصر غذائی مطلوب نمی باشد و رشد و نمو خردل در چنین خاک هایی به کندی صورت می گیرد.
بین آبیاری و عملکرد رابطه مستقیمی وجود دارد. بطوریکه آبیاری سبب افزایش محصول می شود و کم آبی به طور بارزی سبب کاهش عملکرد دانه خواهد شد. از این رو آبیاری گیاهان در طول ماه های گرم و خشک سال ضرورت دارد. این گیاهان به سرما حساس نیستند. بذر در دمای 4 تا 5 درجه سانتیگراد نیز جوانه می زند. گیاهان جوان قادر به تحمل سرمای (5-) درجه سانتیگراد می باشند. رویش گونه های خردل در دمای بین 5 تا 24 درجه سانتیگراد صورت می گیرد.پی اچ خاک برای خردل سفید بین 4.5 تا 8.2 مناسب است.
خردل دوره رویشی کوتاهی دارد لذا افزودن کودها و سایر مواد غذایی در طول رویش آنها مناسب نمی باشد و گیاه قادر به جذب آنها نخواهد بود. در فصل پائیز همراه زدن شخم متوسط، افزودن مواد غذایی مورد نیاز گیاه به خاک ضرورت دارد. ازت برای رویش خردل مناسب است ولی در اضافه کردن آن به خاک باید دقت نمود زیرا ازت سبب افزایش رشد رویشی خردل می شود برعکس از رشد زایشی آنها به نحو چشمگیری می کاهد. افزودن عناصر ضروری نظیر ازت، فسفر، پتاس به خاک هایی که در آنها خردل کشت می شود، باید به نسبت های یکسان 1 : 1 : 1 انجام گیرد. در خاک هایی که خردل در آنها کشت می شود نیازی به افزودن کودهای حیوانی به آنها نیست، زیرا خاک نباید ماده آلی زیادی داشته باشد. اواخر اسفند سطح زمین و بستر خاک را برای کشت آماده می نمایند.
این گیاهان را حتی الامکان باید خیلی زود کشت نمود زیرا نه تنها گیاهانی قوی و مقاوم به آفات و بیماری ها بوجود می آیند بلکه نسبت به سرما هم مقاوم خواهند بود. اواخر زمستان زمان مناسبی برای کشت انواع خردل است.
گسترش علف های هرز تأثیر نامطلوبی در رشد و عملکرد گونه های مختلف خردل دارد از این رو قبل از کاشت و نیز تهیه بستر عاری از علف هرز ضرورت دارد. مبارزه با علف های هرز در طول رویش گیاهان نیز ضروری است. قبل از کاشت می توان از علف کش های مناسبی مانند اولیترف (Olitref)، ترفلان (Terflan) و یا تری فلورکس(Triflurex) به مقدار 4 تا 5 لیتر در هکتار استفاده نمود.
بهتر است بین ردیف ها کولتیواتوری به عمق 7 تا 15 سانتیمتر زده شود. این کار نه تنها در از بین بردن بقایای علف های هرز مؤثر است بلکه باعث تهویه خاک شده و رشد ریشه ها را نیز تقویت می کند. در صورتیکه بوته ها درطول ردیف متراکم باشند باید آنها را به تعداد مناسب تنک کرد. در طول رویش خردل ممکن است آفات آن را مورد حمله قرار دهند و خسارات زیادی به بار آورند. برای حفاظت زنبورهای عسل در مقابل سموم بهتر است در شب که زنبورهای عسل حداقل جمعیت را دارند از مواد شیمیایی آفت کش استفاده کرد.
![Sinapis alba]()
![Sinapis alba]()
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
خوردن دانه ی خردل سفید حافظه را تقویت می کند.
برای درمان تنگی نفس و یبوست، دانه ی خردل سفید را کوبیده و همراه با عسل میل نمائید.
کشیدن گرد دانه ی آن عطسه آور است.
برای درمان شب کوری، آب دم کرده ی دانه ی خردل سفید را همراه با عسل در چشم بچکانید.
برای درمان سنگینی گوش، چند قطره آب دم کرده ی دانه ی آنرا در گوش بچکانید.
برای درمان عقرب گزیدگی، 15 دقیقه محل نیش خوردگی را در محلول تخم خردل و آب گرم نگه دارید.
برای درمان دردهای عصبی، پودر تخم خردل و آرد را خمیر نموده و بر محل ضماد کنید.
برای درمان نقرس، سیاتیک و ریزش مو، کوبیده ی تخم خردل و انجیر را بر محل ضماد کنید.
خوردن برگ تازه ی خردل سفید غذا را زود هضم می کند.
برای درمان التهاب مثانه، برگ خردل را همراه با عسل میل نمائید.
خوردن آب جوشانده ی برگ خردل خونریزی را بند می آورد.
ترکیبات شیمیای :
خردل سفید حاوی آب، موسیلاژ، روغن، لیناماراز، فسفاتاز، لاکتاز، سینالبین، اسید اورسیک، سینیگروزید، فسفر، سدیم، هیدرات کربن و آهن می باشد.
![خردل سفید - معرفی و خواص گیاهان دارویی]()
![خردل سفید - معرفی و خواص گیاهان دارویی]()
نحوه تکثیر خردل سفید
کاشت و تکثیر این گیاهان توسط بذر انجام می گیرد. از آنجائیکه خردل ها بذور کوچکی دارند آنها را با ماشین های بذر کار کشت می نمایند. برای خردل سفید فاصله ردیف های کاشت 25 تا 30 سانتیمتر مناسب است. تعداد گیاه در هر متر طول ردیف برای خردل سفید 30 تا 40 بوته مناسب است. عمق بذر برای انواع خردل در موقع کاشت بین 6 تا 2 سانتیمتر باید باشد. پس از کاشت انجام غلتکی سبک برای تسریع در جوانه زنی بذور مؤثر است.
مصرف خوراکی دانه این گیاه به عنوان تهوع آور، با توجه به اثرات تحریکی و خورندگی بافت مری توسط آن (تجربی) مردود است. همچنین به دلایل مذکور در مسمومیت آزارنده و مسمومیت خورنده منع مصرف دارد.
با توجه به اثر تحریکی ناشی از آزادسازی آلیل ایزوتیوسیانات، در التهاب معده و روده مجاز به مصرف نمی باشد.
مصرف موضعی آن بر پوست محافظت نشده مجاز نیست چرا که منجر به بروز تاول و زخم در پوست می شود (تجربی) که ناشی از ایزوتیوسیانات موجود در روغن فرار آن است.
مصرف موضعی آن به مدت طولانی به خصوص بیش از 15تا30 دقیقه یا زمانی که احساس سوزش غیرقابل تحمل است و یا مصرف زیاد و منظم آن برای بیش از دو هفته ممنوع است چرا که ترکیب ایزوتیوسیانات موجود در روغن فرار این گیاه است.
در اختلالات کلیوی منع مصرف دارد احتمال بروز سمیت آزارنده وجود دارد.
مصرف مقادیر زیاد آن در بارداری ممنوع است.
برداشت محصول بین ماه های تیر و مرداد و هنگامی انجام می گیرد که میوه ها به رنگ زرد درآمده باشند. میوه ها در ساعات ظهر تحت تأثیر آفتاب و یا گرمای روزانه قرار می گیرند و این امر امکان ریزش بذور و پراکنده شدن آنها را به اطراف افزایش می دهد که نقش مؤثری در کاهش عملکرد خواهد داشت. لذا صبح زود یا شب هنگام زمان مناسبی برای برداشت خواهد بود. محصول خردل را می توان در دو مرحله برداشت نمود. مرحله اول هنگامی که میوه ها هنوز کاملاً نرسیده اند در این مرحله پس از برداشت اندام های حاوی میوه آنها را برای مدتی روی زمین قرار می دهند و چند روز بعد به وسیله کمباین آنها را برداشت می کنند چگونگی برداشت به شرایط آب و هوایی منطقه بستگی دارد. اگر اندام های جمع آوری شده تحت تأثیر بارندگی یا عواملی جوی نامساعد قرار گیرند کیفیت محصول بشدت کاهش خواهد یافت برداشت یک مرحله ای در زمانی مناسب است که قسمت اعظم محصول رسیده باشد و رطوبت بذور بیشتر از 11 تا 12 درصد نباشد. در برداشت یک مرحله جهت تسریع می توان از مواد شیمیایی (نظیر رگلون، Reglon یا محلول یک درصد گراماکسون (Gramaxon) که سبب تسریع در خشک شدن و در نتیجه رسیدن بذور می شوند استفاده نمود. هنگام برداشت باید توجه داشت که از شکسته شدن بذور و مخلوط شدن آنها با بذور سایر گیاهان به خصوص گیاهان سمی جداً خودداری شود. پس از جمع آوری بذور چنانچه رطوبت آنها بیش از 11 تا 12 درصد باشد آنها را خشک و پس از تمیز کردن بسته بندی می نمایند. عملکرد خردل متفاوت است و بستگی به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه دارد بطوریکه عملکرد خردل سفید 0.5 تا 1.2 تن در هکتار است.