Sesamum indicumSesame که به فارسی کنجد نامیده میشود، گیاهی از خانواده کنجد بومی آفریقا می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: زیاد رطوبت: کمی مرطوب دمای محیط: شرایط نیمه گرمسیری خاک: غنی و زهکش دار
دانستنیهای علمی
دانستنیهای علمی :
کنجد یکی از گونه های گلدهنده بوده و روغن بذر آن از قدیمی تریین روغن های خوراکی مفید است.
استفاده زیاد روغن این گیاه در صنعت موجب افزایش تقاضا جهت افزایش سطح زیرکشت آن می باشد.
کنجد بومی آفریقا بوده ولی به سرعت به دیگر نقاط دنیا انتشار پیدا کرده است .
مجموعه گونه های مهم گیاه کنجد هم اینک در آمریکا ، روسیه و هندوستان نگهداری می شود .
خصوصیات - معرفی
خصوصیات ظاهری :
گیاهی است یک ساله و گاه چند ساله و طول دوره رشد آن 4 تا 6 ماه می باشد. ریشه کنجد مستقیم ، قوی و بسیار گسترده است که به طور متوسط حدود 1 متر در خاک فرو می رود .
ساقه کنجد راست و ارتفاع آن بین 50 تا 200 سانتیمتر واکثراً 70 سانتیمتر است . مقطع ساقه معمولاً مربع شکل و گاه مستطیلی و پهن و دارای شیار های عمودی است و ممکن است صاف ، کمی کرکدار یا زیاد کرکدار باشد.
برگ کنجد در واریته های مختلف و حتی در یک بوته از نظر شکل و اندازه بسیار متنوع است . معمولاً برگ های پایین بوته ، پهن با حاشیه دندانه دار و برگ های میانی ، نوک تیز و گاهی کمی دندانه دار و برگ های بالایی ، باریک تر و نوک تیز هستند . گلها از کنار برگ ها روی قسمت بالای ساقه و شاخه ها می رویند . گل ها به صورت منفرد ظاهر می شوند .
رنگ جام گل معمولاً سفید یا صورتی بسیار کمرنگ می باشد و گاهی ممکن است تیره تر و یا ارغوانی نیز دیده شود و ممکن است سطح داخلی آن خالهای قرمز ، سیاه یا زرد داشته باشد .
میوه کنجد کپسولی است با مقطع مستطیل شکل و شیاردار است.. در هر کپسول حدود 80 دانه معمولاً وجود دارد .
شرایط نگهداری کنجد
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
کمی مرطوب
دماي مورد نياز
شرایط نیمه گرمسیری
خاک مورد نياز
غنی و زهکش دار
|
شرایط محیط رشد:
بیشتر در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر جهان دیده شده است. برای تولید بذر باید بین واریته ها 20 تا 50 متر فاصله در نظر گرفته شود . گیاهی است روز کوتاه که به هوای گرم و نور زیاد احتیاج دارد .
گرمایی معادل 25 تا 27 درجه سانتیگراد جوانه زدن را سریع و رشد اولیه و تشکیل گل را بهتر می کند.
خاک حاصلخیز و زهکش دار یا خاک هایی متوسط از نظر بافت با ذخیره مواد غذایی بالا ، اسیدیته در حد خنثی یا کمی اسیدی و یا کمی قلیایی بین 5/5 تا 8 .
کنجد گیاهی حساس به شوری است که در اراضی باتلاقی و شور کشت آن نتیجه بخش نخواهد بود .
معمولاً خاک نرم و خاک های شنی یا مخلوط حاصلخیز و غنی نتیجه مطلوبی ببار می آورد .
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
خواص درمانی و کاربردها:
کنجد دارای مواد معدنی کلسیم ، فسفر ، آهن ، سدیم ، پتاسیم و ویتامین های A ، تیامین ، ریبوفلاوین و نیاسین می باشد .
روغن کنجد برای طبخ مواد خوراکی مختلف در صنایع غذایی و همچنین در تهیه عطر ها و به عنوان حلال در داروسازی ، آرایشی و بهداشتی مصرف می شود .
در ایران مصرف اصلی دانه کنجد برای تهیه حلوا شکری ، ارده و شیرینی پزی است .
کنجاله کنجد حدود 40 درصد پروتئین داشته و دوام آن نیز زیاد و فساد نمی یابد و با داشتن اسید آمینه میتونین و کلسیم و فسفر برای دام غذایی بسیار مطلوب می باشد . نیرو دهنده روده می باشد ، باعث ازدیاد اسپرم می شود و ملین است .
نحوه تکثیر کنجد
نحوه تکثیر گیاه :
چون بذر کنجد کوچک است برای افزایش حجم ، بذر ها را با شن ، خاک یا خاکستر مخلوط می نمایند تا یکنواخت تر پراکنده شود.
در اراضی دیم روی زمین مسطح یا در درون جوی ها با فاصله 40 تا 45 سانتیمتر و 8 تا 15 سانتیمتر روی ردیف ها می کارند و در شرایط آبی آن را روی پشته ها و با فاصله 45 تا 55 سانتیمتر و فاصله 4 تا 6 سانتیمتر روی ردیف ها کشت می نمایند .
عمق کاشت بسته به نوع خاک بین 2 تا 5 سانتیمتر و می تواند تا 10 سانتیمتر هم باشد.
منابع :
http://en.wikipedia.org/wiki/Sesamehttp://gernot-katzers-spice-pages.com/engl/Sesa_inhttp://nejatab.blogsky.com/1391/02/27/post-37/http://www.botanical.com/botanical/mgmh/b/benne-30http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Sesa گياهان ديگر از همين خانواده :