ریحان گیاهی است علفی یکساله و معطر که ارتفاع ساقه آن تا ۶۰ سانتیمتر می‌رسد. برگهای آن بصورت متقابل بیضوی و نوک تیز با کناره‌های دندانه‌دار می‌باشد. گلهای آن معطر و کوچک به رنگهای سفید ، قرمز و گاهی بنفش مشاهده میشود. تخم آن سیاه و ریز است. برگ ریحان و سرشاخه‌های جوان آن به مصرف تغذیه می‌رسد.
این گیاه در بیشتر نقاط ایران کاشته می شود ،در طول رویش به هوای گرم و تابش نور کافی نیاز دارد .احتیاج فراوان به آب دارد.در صورتی که با کمبود آب روبرو شود از بین خواهد رفت .خاکهای با بافت متوسط یا خاکهای لوم شنی که حاوی مقادیر فراوان ترکیبات موهوسی است،خاک مناسب برای کاشت ریحان می باشد .اضافه نمودن کودهای حیوانی (گاوی) پوسیده ویا کمپوست علاوه بر حاصلخیزی و بالارفتن درصد مواد عالی خاک و افزایش قدرت نگهداری آب در خاک باعث تولید سبزی با کیفیت وکمیت بالاتر میشود.
ریحان دامنه سازگاری وسیعی با انواع اقلیم ها و آب وخاک دارد .در آب وهوای معتدل تا گرم ومرطوب به خوبی رشد می کند وبه سرماهای پائین ویخبندان حساس است، در دماهای بالاتر از ۳۵درجه طعم تندتری به خود گرفته و برگها کیفیت خودرا ازدست می دهند .ریحان نیاز به رطوبت کافی دارد وباید از خشک شدن سطح خاک درآن جلوگیری نمود.درصورت کاهش رطوبت خاک رشد رویشی متوقف ویا کند شده و اندامهای هوایی کیفیت خودرا از دست می دهند وطعم ومزه آنها تلخ وناخوشایند می گردد.
برای تهیه بذر ریحان ساقه‌های بوته گیاه را نمی چینند تا به گل بنشیند و پس از آن که گل‌ها رسیدند و دانه بسته شد و بوته‌ها کاملا شادابی خود را از دست دادند به آرامی ساقه‌های گل دار را قطع کرده و در محل سایه و خشک روی پارچه و یا نایلون می خوابانند .زمانی که ساقه‌ها کاملا خشک شدند آنها را تکان داده و بذرها را از خاک و خَس و خاشاک جدا می نمایند و در ظرف مناسبی نگهداری می کنند.
زمان کاشت معمولا بسته به اقلیم از نیمه اول فروردین آغاز وتا آخر خرداد ادامه دارد.چنانچه کشت در شرایط گلخانه انجام شود میتواند درتمام فصول وماههای سال انجام شود ولی از لحاظ اقتصادی تولید محصول خارج از فصل در گلخانه مقرون به صرفه است.مقدار بذر برای هر متر مربع زمین بین 10 تا 20 گرم است.هنگامی که ارتفاع گیاهان به 6 تا 10 سانتی متر رسید. (پس از 5 تا 6 هفته) نشاء ها را در ردیف هایی به فاصله 40 تا 50 سانتی متر در زمین اصلی کشت می کنند فاصله دو بوته در هر متر طولی 30 سانتی متر مناسب است.
ریحان به رطوبت نیاز دارد وهیچگاه نباید سطح خاک خشک شود .مزرعه ریحان را بایستی هر۶ تا ۷ روز یکبار آبیاری کرد.پس از رشد کافی بوته ها و شاخه های جانبی وقبل از به گل نشستن بوته ها بایستی برداشت انجام شود در برخی مناطق که دوره فصل رویش تا قبل از یخبندان طولانیست معمولاً دوتا چهارچین محصول از سطح خاک برداشت میشود ولی در مناطقی که دوره رشد ونمو تا یخبندان کوتاه است بوته هارا از داخل خاک بصورت یکبار برداشت خارج میکنند.