هپتاكلر
: Heptachlore
این
سم دارای نامهای تجارتی در یونكس، هپتاگران، هپتامول و هپتوكس است.
این سم با
فرمول مولكولی:
C10H5Cl
در فرم خالص به صورت كریستالهای سفید رنگی است كه بوی كافور میدهد
و نقطه ذوب آن 96ـ95 درجه سانتیگراد است. هپتاكلر پایداری زیادی نسبت به گرما،
نور، رطوبت، اسیدها، قلیاها و عوامل اكسید كننده دارد.
نقطه جوش 126ـ117درجه
سانتیگراد در 0.07 میلیبار است. فشار بخار 4ـ10*4 میلیبار در دمای 254 درجه
سانتیگراد میباشد. در سیستمهای بیولوژیكی بدن موجودات زنده و همچنین در داخل خاك
توسط سیستمهای آنزیمی میكروارگانیسمها هپتاكلر به اپوكسید هپتاكلر تبدیل میشود.
اپوكسید
هپتاكلر بسیار سمیتر از هپتاكلر است و واپوكسی شدن هپتاكلر یك روش اساسی برای
ایجاد سمیت میباشد.تجزیه هپتاكلر بسیار به آهستگی انجام میشود به همین دلیل تا
20 سال در داخل خاك باقی میماند. در گیاهان هپتاكلر 60 روز پس از سمپاشی همچنان
از طریق ریشه جذب و وارد قسمتهای سبز گیاه میشود.
هپتاكلر سم تماسی گوارشی است
اما زمانی كه به همراه بذر گیاهان در داخل خاك قرار میگیرد ویژگی سموم سیستمیك را
از خود نشان میدهد. این سم برای زنبور عسل سمی است.
هپتاكلر
برای انسان و دام به شدت سمی میباشد. 90=
LD
50 میلیگرم بر
كیلوگرم حاد دهانی است. این سم دارای خاصیت تجمعی بوده و در بافت چربی به صورت
اپوكسید و یا تغییر نیافته تجمع مییابد و یا سپس وارد شیر مادر شده و سبب مسمومیت
كودكان میگردد.
از
این سم برای ضدعفونی بذور و مقابله با لارو سخت بالپوشان استفاده شده است. میزان
مصرف آن برای ضدعفونی بذور چغندرقند 7ـ2 كیلوگرم در هر تن و برای ضدعفونی بذر ذرت
6ـ2 كیلوگرم در هر تن است. به علت سمیت زیاد و دوام طولانی در محیط، مصرف و تولید
این سم امروزه بسیار محدود شده است.