نخل آرِکا

"نخل آرِکا" با نام علمی Areca catechu یکی از گونه های خانواده نخلیان می باشد که بیشتر در نواحی اقیانوس آرام، آسیا و بخش هایی از شرق آفریقا رشد می کند. عده ای معتقدند که این گیاه بومی فیلیپین است، اما با توجه به گستره ی وسیع کشت و رویش، می توان گفت که در نواحی نظیر جنوب چین، تایوان، هند، بنگلادش، مالدیو، سریلانکا، لائوس، ویتنام، مالزی، اندونزی، گینه نو، جزایر اقیانوس آرام و همچنین غرب هند نیز به صورت اهلی شده درآمده است.

کشت اقتصادی این گیاه به دلیل برداشت بذرهای آن می باشد که به آجیل آرِکا معروف است.

نخل آرِکا یکی از درختان نخل با رشد و ارتفاع متوسط بوده که تا حدود 20 متر ارتفاع با قطر تنه ی 10 تا 15 سانتیمتر می تواند رشد کند.

برگ ها همیشه سبز، به طول 1.5 تا 2 متر، پرمانند (مرکب) با برگچه های متعدد و انبوه می باشد.

گل ها به رنگ سفید تا مایل به سفید دیده می شوند. این گل ها در تمام سال می توانند گل دهند. و دارای عطری شیرین می باشند.

میوه ها به رنگ قرمز مایل به زرد و در اندازه های یک تخم مرغ و به طول حدود 2.5 اینچ می باشد. این میوه ها حاوی یک بذر به اندازه ی میوه ی بلوط، مخروطی شکل و به رنگ مایل به قهوه ای است.

این درخت اعلب در نواحی گرمسیری آسیا و شرق آفریقا یافت می شود.

خاک مورد نیاز آن باید کمی اسیدی (pH=6.1-6.5) و مرطوب بوده و در فاصله ی دو آبیاری خشک نگردد.

از نظر نیاز نوری به آفتاب کامل تا کمی سایه احتیاج دارد.

این درخت نسبت به سرما حساس بوده و نمی تواند آب و هوای سرد را تحمل کند و از بین می رود.

کاربردها و خواص درمانی:

کشت اقتصادی این گیاهان اغلب به دلیل برداشت بذرهای آنها به عنوان آجیل آرِکا صورت می گیرد.

این بذور حاوی آلکالوئیدهای نظیر آرِکائیدین (Arecaidine) و آرِکولین (Arecoline) بوده که پس از جویدن این بذرها، حالت سرخوشی و سرمستی به انسان ممکن است دست دهد و کمی معتاد کننده نیز می تواند باشد.

بذرهای این گیاه همچنین حاوی تانن ها یا پروسیانیدین هایی به نام آرِکاتانن ها (Arecatannins) است که ممکن است سرطان زا باشند.

بذرها علاوه بر موارد ذکر شده، دارای گالیک اسید، یک روغن ثابت (fixed oil)، کمی روغن های فرار، لیگنین و املاح گوناگون نیز می باشد.

این درخت همچنین به عنوان درختی زینتی در فضاهای سبز داخلی و بزرگ مانند پاساژها و هتل ها مورد استفاده قرار می گیرد. نخل آرکا در این فضاها رشد کندی داشته و به آبیاری کم و نور زیاد نیاز دارد و نسبت به حمله ی عنکبوت ها نیز حساس می باشد.

در برخی کشورها، جویدن بذرهای این گیاه بسیار مورد علاقه است ولی تکرر این کار ممکن است معتادکننده بوده و ارتباط مستقیم با انواع سرطان های دهان داشته باشد.

تحقیقات بر روی موش ها نشان داده که جویدن بذرهای آرکا یا آجیل آرکا می تواند خواص ضد افسردگی داشته باشد.