دیابت و رژیم افراد دیابتی

به طور کلی تفاوت عمده این دو نوع دیابت عدم ترشح کامل انسولین است، یعنی حتی کمترین مقدار انسولین را هم ترشح نمی کند لذا باید به این گونه بیماران انسولین تزریق شود. در دیابت نوع دوم ترشح انسولین وجود دارد اما یا مقدار آن کم است و یا ترشح کافی نیست اما به دلیلی اثر آن خنثی می شود و بیمار نمی تواند از آن در سوخت و ساز مواد قندی استفاده کند. کسی از مرض قند نمی میرد اما عوارض ناخوشایند آن مانند بیماری های قلبی و کوری ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند.

دیابت می تواند باعث اختلال در کار کلیه ها شود و البته این مسئله بیشتر در مواردی دیده می شود که فرد دیابتی، قند خون را به طور مرتب کنترل نکرده است و سعی در تنظیم آن نیز نداشته است. در چنین مواردی قند در خون بیمار و ادرار او بالا رفته و سبب ایجاد تغییرات ظریفی در باف کلیه ها می شود. بنابراین بیمار دیابتی برای حفظ کلیه خود باید به طور مرتب از مراقبت های پزشکی استفاده کند.

مصرف ویتامین C باعث نجات سلول های می شود و اهمیت خود را نشان می دهد. مرض دیابت به هیچ وجه مانع از کار کردن نمی شود و اصولاً کار برای این بیماران خوب است و به سوختن قند کمک می کند و موجب می شود که ساعات منظمی برای غذا خوردن، زمان خوردن دارو و ورزش وجود داشته باشد و این نظم اهمیت زیادی برای کنترل دیابت دارد به شرطی که هر روز به یک اندازه باشد. افراد دیابتی به راحتی می توانند ازدواج کنند و صاحب فرزند شوند ولی بهرحال بهتر است قبل از ازدواج و بچه دار شدن حتما در این مورد با یک متخصص علم ژنتیک مشورت کنند. کودکان و جوانانی که مبتلا به دیابت می شوند، هر کاری که سایر دوستانشان انجام می دهند، می توانند انجام دهند به استثنای خوردن شیرینی ها.

کودک دیابتی می تواند به مدرسه برود و در تمام فعالیت های بچه ها شرکت کند و می تواند یک زندگی عادی داشته باشد در صورتی که یاد گرفته باشد که چگونه با وجود بیماری اش زندگی کند و بزرگترها و اقوان با رفتار مناسب و سنجیده می توانند به این کودکان کمک کنند.

افزایش ناگهانی ادرار، افزایش ناگهانی گرسنگی و تشنگی، خارش، تیرگی دید، کم شدن سریع و ناگهانی وزن، خستگی، ضعف و خواب آلودگی، دیرجوش خوردن زخم های عفونی از علائم آگاه کننده شروع بیماری قند می باشد و علائم بیماری قند عبارت است از: تشنگی زیاد، پرخوری، لاغر شدن، کاهش وزن، ازدیاد قند خون، ازدیاد قند ادرار، عوارض پوستی، افزایش ادرار، خستگی و تیرگی دید.

توجه به نکات بهداشتی برای همه لازم و ضروری است خصوصاً برای بیماران مبتلا به بیماری قند. آنها بایستی در سلامتی خود کوشا باشند و حتی برای سرماخوردگی و بریدگی ها و سایر عفونت ها لازم است که حتماً به پزشک مراجعه کنند و هر قدر بیماران پیرتر شوند باید نسبت به بهداشت پاها و دستانشان توجه بیشتری نمایند و روزانه دست ها و پاهایشان را با آب ولرم بشویند و جوراب هایشان را مرتب عوض کنند. ناخن هایشان را مرتب بگیرند و هرگز با پای لخت راه نروند. از پوشیدن کفش های تنگ خودداری کنند و اگر پوست پایشان خشک شده است از روغن های نرم کننده که دکتر تجویز نموده است استفاده کنند. بیماران دیابتی چون در گردش خونشان اختلال بوجود آمده است در نتیجه ممکن است قادر نباشند که گرما یا سرما را به دلیل اختلال در اعصاب حسی به خوبی حس کنند و این فقدان همراه با مستعد بودن برای عفونت ممکن است زخم کوچکی را در پا تبدیل به زخم عمیقی بکند پس تا حد امکان سعی کنند که از گرما و سرمای زیاد دوری کنند.

همچنین بیماران دیابتیک باید به نظافت دهان و دندان خود توجه بیشتری نشان دهند و هرگاه به پزشک برای معالجه دندان هایشان مراجعه می کنند باید بیماری شان را متذکر شوند تا احتیاط کامل توسط پزشک انجام بگیرد. در دنیای امروزه دیابت از مهمترین علل نابینایی به شمار می آید. باید دانست که بکلی یکی از عوارض مهم دیابت در درازمدت عوارض چشمی آن است که در نهایت به نابینایی می انجامد.

این عوارض در اثر کنترل نکردن مرتب قند خون و بی توجهی به مراقبت ها و توصیه های پزشکی، تشدید می شود. بنابراین به این افراد توصیه می شود که مرتب تحت نظر پزشک باشند تا درصورت لزوم از عوارض چشمی و نابینایی آن جلوگیری بعمل آید. مراجه به پزشک برای دیدن ته چشم آنها ضرورت دارد.

بیماران دیابتی اکثراً از داروی انسولین استفاده می کنند و باید آن را هر روز به خود تزریق کنند. بعضی از این بیماران از داروهای خوراکی استفاده می کنند که کقدار مصرف آن متناسب با رژیم غذایی و فعالیت بدنی این گونه بیماران می باشد. و حتی موجب از بین رفتن علائم بیماری در آنها می شود. همچنین انجام آزمایشات ادرار دارای اهمیت بسیار است زیرا با این آزمایشات وضعیت بیماری و حدود آن کنترل می شود و بیمار هم باید هر نوع تغییر در ادرارش را به پزشک معالج اطلاع دهد.

مهمترین چیزی که باید بیماران دیابتی به خاطر داشته باشند این است که حتماً با پزشک همکاری کنند و کوچکترین عارضه ای که برایشان بوجود می آید را به پزشک اطلاع دهند و بدانند که مطلع کردن پزشک از وضعیتشان مهم است و اجرای دستورات آن مهمتر و بااهمیت تر است. رژیم غذایی در مورد دیابت اساس درمان را تشکیل می دهد و بهتر است برای این رژیم حتماً به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید تا دستورات غذایی کاملی به شما بدهد.

اساس درمان در رژیم بیماری قندی، کم کردن مواد گلوسیدی است مخصوصاً کاهش گلوسیدهای سریع الجذب می باشد و باید آنها را از برنامه غذایی روزانه خود حذف نمایند مانند عسل، مربا، قند، شکر، خرما و کشمش. اگر اضافه وزن دارید با کاهش وزن حتماً وضعیت مطلوب تری به دست خواهید آورد. اگر قند خونتان بالا است بعد از یکی دو روز پس از شروع یک رژیم غذایی کم کالری کاهش خواهد یافت (لذا اگر انسولین مصرف می کنید لازم است پزشکتان دُز مصرفی شما را کاهش دهد) و توصیه می شود که بیماران دیابتیک برای کاهش وزن، مصرف چربی (کالری) را کم کنند و از غذاهایی که الیاف گیاهی دارند استفاده کنند.

خوردن سبزیجات خام و پخته و آب سبزیجاتی مانند تربچه، خیار، کاهو، نخود فرنگی و هویج بسیار مفید است و بدانند که قند میوه جات و سبزیجات هیچگونه ضرری برای این افراد ندارد و همچنین از لبنیات تازه استفاده کنند.

مصرف سیب زمینی به صورت آب پز مفید است و استفاده از حبوبات و غلات برای این گونه بیماران مجاز است و می توانند استفاده کنند اما توصیه می شود که بیماران دیابتی هرگز الکل ننوشند زیرا شواهد انکارناپذیری وجود دارد و دلیل بر این است که نوشیدن الکل حتی به میزان کم موجب افزایش قند خون می شود. مصرف میوه به دلیل داشتن ویتامین C بخصوص آب پرتقال، نارنگی، زردآلو و تمشک برای این گونه بیماران مفید می باشد.