طراحی فضای سبز با رویکرد استفاده از مرکبات زینتی

بررسی فنولوژی گلدهی مرکبات بیانگر آن است که از لحاظ زمان گلدهی، پونسیروس و فلایینگ دراگون جز زودگل ترین ژنوتیپ مرکبات قرار داشته که در نیمه اول فروردین قبل از برگدهی شکوفا می گردد که می تواند ضمن زیبایی در معطر نمئدن فضای محیط زیست نیز مؤثر باشد. دیرگل ترین کامکوات (تیرماه) است که عموماً در اول تابستان یعنی تیر ماه وارد مرحله شکوفه و گلدهی می گردد، که به دلیل متفاوت بودن با سایر ژنوتیپ های مرکبات می تواند حائز اهمیت باشد. به دلیل قدمت نارنج در کشور و متحمل بودن به شرایط نامساعد اقلیمی از دیرباز پایه نارنج در باغ و بوستان های کشور کاربرد داشته که از نظر زمان گلدهی بعد از فلایینگ دراگون و پونسیروس قرار دارد.

در پژوهش های انجام شده در موسسه تحقیقات مرکبات کشور ملاحظه گردید که از لحاظ پاکوتاهی، پیوند رقم نارنج خوشه ای و کامکوات روی پایه های رایج عموماً رشد کندتری داشته که در اجرای فضای سبز کوچک، تولید گیاهان زینتی گلدانی و یا بونسای می تواند کاربرد داشته باشد.

بر طبق گزارش های علمی، یکی از منابع ایجاد کننده تنوع در مرکبات، موتاسیون یا جهش جوانه است که می تواند منجر به تولید مرکباتی با شکل میوه و برگ و تاح متنوع گردد. از این رو می توان به مثال هایی همچون نارنج ابلق و لیمو گلابی آمل اشاره داشت که زیبایی نارنج بواسطه برگ و میوه ابلق و زیبایی لیمو گلابی نیز به به دلیل شکل  میوه شبه گلابی است که موجب گرایش مردم به جنبه زینتی آنها گردید.

از لحاظ مقاومت به تنش یخبندان نیز طبق منابع علمی و پژوهش های متعدد انجام شده پایه فلایینگ دراگون و پونسیروس (غیرپیوندی) نسبت به یخبندان، متحمل گزارش شده که می توانند در طراحی فضای سبز مناطقی با احتمال بروز تنش مذکور نیز به کار گرفته شوند.

در برخی از مناطق شمالی کشور، بالابودن سطح آب زیرزمینی و بروز تنش غرقابی یکی از مشکلات بکارگیری مرکبات در توسعه فضای سبز بوده که نارنج به عنوان پایه مناسب برای مناطق مذکور پیشنهاد شده است. پژوهش های انجام شده نشان داد که پایه کلئوپلاتراماندارین جزء گیاهان متحمل به تنش شوری است که در توسعه فضای سبز مناطق متأثر از تنش مذکور، می تواند مورد توجه قرار گیرد. نتایج پژوهش های صورت گرفته حاکی از این است که نارنج جزء پایه های سازگار با مناطق مرکزی و جنوبی کشور است و می تواند در توسعه فضای سبز مناطق ذکر شده به کار گرفته شود. یکی دیگر از گیاهان زینتی موجود در خانواده مرکبات، درختچه Severinia buxifolia است که به لحاظ وضعیت رشدی می تواند به عنوان گیاه گلدانی و یا دیواره سبز در زیباسازی منظر مطرح گردد.