حشرات مفید برای گیاهان حشراتی
هستند که به نحوی به چرخه زندگی گیاهان و حفظ سلامت آنها کمک میکنند. برخی از این
حشرات نقش گرده افشان داشته و برخی دیگر به مقابله با آفتها و بیماریها کمک میکنند
در نتیجه با انتشار آنها در باغچه یا مزرعه از آنها به عنوان روشهای ارگانیک و طبیعی مقابله با آفت زدگی استفاده میشود.
با این حال امروزه به علت
استفادة گسترده از سموم و آفت کشهای شیمیایی، جمعیت حشراتی که به کنترل آفت و نابودی
حشرات مضر کمک میکنند رو به کاهش گذاشته است. زنبور انگل یا زنبور انگلی (
Parasitic
Wasp
) یکی از حشرات مفید برای
گیاهان است که افراد علاقه مند به پرورش گل و گیاه یا کشاورزان و باغداران باید
به حفظ و گسترش آنها کمک نمایند.
ممکن است در ابتدا با شنیدن اسم
زنبور به یاد نیش دردناک آن افتاده و بترسید. اما همه زنبورها کاری با انسان
ندارند و نیش نمیزنند. در حقیقت باید همه تلاش کنیم و زنبورهای انگل و لاروهای
آنها را بشناسیم تا به رشد جمعیت آنها در بین گیاهان و باغچه خود کمک کنیم. این
حشرات کمترین مزاحمتی برای انسان ایجاد نمیکند بلکه در تمام طول زندگی خود به سختی
تلاش کرده و با زندگی انگلی خود آفتها را از بین میبرند.
·
طیف حشرات طعمه انواع زنبورهای انگل، بسته به گونه متفاوت است. به
طور کلی این حشرات مفید، به کنترل آفت های زیر کمک میکنند:
·
شته ها
·
حشره پولک دار
·
زنجرک ها
·
کرمهای پیله ساز (کرم صدپا)
·
سوسکها
·
مگسها
·
سوسری ها
·
مگس سفید
·
ساس
![]()
![]()
چگونه زنبور
انگل را بشناسیم
زنبورهای انگل به خانواده
Hymenoptera
تعلق دارند
. خانواده
Hymenoptera
شامل زنبورهای عسل و زنبورهای وحشی (وسپ نیش دار) می باشد. اندازه
زنبورهای انگل بسیار متفاوت است. گونه های بزرگتر زنبور انگل تقریبا 2.5 سانتیمتر
طول دارند در حالی که برخی گونه های آن که در داخل تخم حشره میزبان رشد میکنند بسیار
ریز هستند.
شناسایی زنبور انگل پیچیدگی زیادی
دارد. زنبور انگل همانند سایر زنبورها ناحیه باریکی در جلوی شکم (کمر) دارد که محل
اتصال بین شکم و قفسه سینه است. بیشتر زنبورهای بالغ دو مجموعه بال دارند در حالی
که برخی ممکن است در مرحله بلوغ بدون بال باشند.
شاخک این زنبورها نیز متفاوت
بوده و بسته به گونه ممکن است کوتاه یا بلند باشد.
رنگ این حشرات نیز همانند سایر
ویژگیهای آن، رنگ مطلق و مشخصی نیست بلکه این حشره ممکن است به رنگهای قهوهای،
سیاه، سبز یا آبی متالیک دیده شود. برخی انواع آن نوارهای نارنجی یا زرد رنگ
دارند.
چرخه زندگی
زنبور انگل
انواع گوناگونی زنبور انگل وجود
دارد که برخی آنها زندگی بسیار پیچیده و چرخه جالبی دارند. مثلاً برخی گونه های این
حشرات بدون کمک زنبور نر میتوانند تولید مثل کنند. ظاهراً زنبور نر در این گونه
وجود ندارد. حشره ماده قادر است بدون جفت گیری بارور شده و تخم ریزی نماید.
برخی از گونه های این حشره ظرف
یک فصل میتوانند چندین نسل تولید کنند در حالی که برخی دیگر یک سال طول میکشد
تا تنها یک نسل بالغ حاصل نمایند.
بنابراین چرخه زندگی زنبورهای انگل بستگی به
گونه مورد نظر دارد.
![]()
![]()
تخمهای
زنبور انگل
همه زنبورهای انگل ماده، اندامی
به نام تخم ریز دارند که در نوک شکمشان قرار گرفته است. این ساختار طویل به زنبور
امکان میدهد تخمهای خود را در داخل حشرات میزبان بریزد، حتی در شرایطی که میزبان
در داخل پوست درخت یا داخل پیله پنهان شده باشد.
بیشتر تخمهای این حشره حاوی یک
لارو هستند اما در برخی گونه ها در یک تخم چندین لارو زنبور انگل وجود دارد.
لاروهای زنبور انگل
لاروهای این حشره قهرمانان
باغچه های ما هستند. در بیشتر گونهها لاروها در تمام مراحل رشد و تکامل خود در
داخل بدن میزبان به سر میبرند در حالی که برخی گونه های دیگر ممکن است در سطح
خارجی بدن میزبان قرار داشته باشند (در مراحل مختلف رشد از تخم تا بزرگسالی).
آفتهای میزبان این زنبور ممکن
است به سرعت غیر فعال شده و یا ممکن است با وجود رشد لاروهای این حشره در داخل بدن
خود مدت کوتاهی به زندگی طبیعی ادامه بدهند. در هر صورت همین که لاروها تقریباً
بالغ شدند، میزبان از بین میرود. ممکن است لاروها پیش از تبدیل شدن به شفیره از
بدن میزبان خارج شده و یا در داخل بدن رو به زوال آن شفیره شوند.