حشرات مفید: مراقب تخم‌های کفشدوزک باشید

همان طور که در مقالات دیگر گفته شد، حشرات مفید در مقابله با آفت‌ها و بیماری‌ها ی گیاهان بسیار مهم و مؤثر هستند. یکی از این حشرات مفید و دوستدار گیاهان حشره ای قرمز رنگ با خالهای سیاه به نام کفشدوزک است.

فرایند تبدیل یک تخم کفشدوزک به کفشدوزک بالغ، فرایندی پیچیده بوده و شامل چهار مرحله یا سیکل می باشد که به آن دگردیسی ( metamorphosis ) گفته میشود.

از آنجایی که همه افراد علاقه‌ مند به گل و گیاه و کشاورزان و باغداران می‌خواهند با آفت زدگی مقابله کنند و جمعیت آفات را کاهش دهند، حتما مایلند جمعیت حشرات مفید را افزایش دهند. به همین علت شناسایی تخم‌های کفشدوزک اهمیت پیدا می‌کند. در صورتی که تخم‌های کفشدوزک را بشناسید، مراقب آن‌ها هستید که به اشتباه یا تصادفاً آنها را از بین نبرید.

شناسایی تخم‌های کفشدوزک

اولین مرحله در تولید یک کفشدوزک کامل، مرحله تخم است. هنگامی که کفشدوزکها جفت‌ گیری می‌کنند، کفشدوزک ماده 10 تا 50 تخم بر روی گیاه می‌گذارد. گیاهان حاوی مقدار زیادی غذا برای خوردن نوزادان تازه از تخم بیرون زده هستند. معمولاً گیاهانی که دچار هجوم آفاتی مانند  شته، حشره پولک دار یا شپشک آرد آلود هستند، غذای کافی برای تأمین نوزادان کفشدوزک در اختیار دارند. در طول بهار و اوایل تابستان، کفشدوزک ماده می‌تواند 1000 تخم تولید کند.

برخی از دانشمندان معتقدند کفشدوزک در دسته های تخمهایی که میگذارد، هم تخمهای بارور دارد هم نابارور. علت این گمانه ‌زنی این است که در صورت محدودیت منابع غذایی (شته ها) لارو‌های جوان بتوانند از تخم‌های نابارور تغذیه‌کنند.

اما تخم‌های کفشدوزک چه شکلی است و چگونه آنها را بشناسیم؟ گونه های کفشدوزک بسیار متنوع است و تخم‌های آنها کمی با هم متفاوت هستند. تخمها ممکن است زرد کم رنگ تا سفید باشند یا به رنگ قرمز یا نارنجی روشن دیده شوند. همیشه قد آنها بلندتر از پهنای آنها بوده و به صورت خوشه ای در مجموعه ‌ای به هم فشرده قرار دارند. برخی تخمها به قدری کوچک هستند که به سختی می‌توان آنها را با چشم غیرمسلح دیده اما برخی دیگر حدود یک میلی متر هستند.

تخمها ممکن است در سطح زیرین برگها و حتی بر روی گلدان سفالی دیده شوند.

ممکن است هنگامی که لاروهای کفشدوزک را می‌بینید، متوجه نشوید با چه موجودی مواجه هستید و حتی ممکن است به اشتباه تصور کنید گیاهتان دچار آفت شده است و باید آن را از بین ببرید. در واقع ممکن است لاروهای کفشدوزک به نظر ترسناک یا نگران ‌کننده‌ برسند. بهترین توصیفی که می‌توان درباره آن‌ها داشت این است که لاروهای کفشدوزک شبیه تمساح‌های ریز با بدنهای طویل و کشیده و اسکلت خارجی زرهی هستند.

با این حال این لاروها کاملاً برای شما و گیاهان تان بی‌خطر هستند. لاروهای کفشدوزک شکارچیانی بسیار پر اشتها هستند به ‌صورتی‌ که یک لارو تنها می‌تواند چند ده حشره در روز بخورد از جمله شته و آفت‌های نرم تن دیگر مانند حشره پولک دار ( scale )، کنه ها ( mites )، ادلجید ( adelgid )  سایر تخمهای حشرات. لاروهای کفشدوزک در حالت شدید گرسنگی حتی ممکن است سایر تخم‌های کفشدوزک را نیز بخورند.

هنگامی که لاروها از تخم بیرون می‌آیند، در اولین چرخه رشد بوده و شروع به خوردن می‌کنند تا جایی که بزرگ شده و اسکلت خارجی شان برای آنها کوچک می‌شود. در این زمان لاروها پوست می‌اندازند. فرایند پوست‌ اندازی چهار مرتبه انجام می‌شود تا زمانی که حشره تبدیل به شفیره می‌گردد. هنگامی که لارو آماده تبدیل شدن به شفیره شد، خود را به یک برگ یا سطح دیگری متصل می‌کند.

لاروها شفیره شده و بین 3 تا 12 روز بعد (بسته به گونه و متغیرهای محیطی) به صورت بالغ ظاهر می‌شوند. بنابراین در این زمان، چرخه دیگری از زندگی کفشدوزکها در بین گیاهان آغاز می‌شود.