این گیاه که به سرخس لانه کبوتری یا آسپلنیوم نیز خوانده میشود، بومی مناطق گرمسیری مانند هاوایی و جزایر اقیانوس آرام میباشد و امروزه در آسیا، استرالیا و آفریقا یافت میشود. سرخس لانه پرنده، گیاهی همیشه سبز است و برگهای آن میتواند در طبیعت تا 150 سانتیمتر و در نمونههای گلدانی تا 60 سانتیمتر قد بکشد. این گیاه دارای سرعت رشد آهستهای است و برگهای جدید آن از بخش مرکزی، جوانه زده و رشد میکنند و در ترکیب با برگهای قبلی حالتی مثل لانه پرندگان را در ظاهر تداعی مینمایند.
سرخس لانه پرنده مانند سایر گونههای سرخسها، گل تولید نکرده و معطر نمیباشد. این گیاه از گونههای اپیفیت میباشد بدین معنی که میتواند بدون نیاز به خاک بر روی تنه یا ساقه دیگر گیاهان رشد کرده و مواد مغذی خود را از گیاه مادر جذب نماید.
سرخس لانه پرنده بومی مناطق گرم و مرطوب است و جهت نگهداری باید رطوبت و دمای کافی آن را تأمین نمود. محدوده مناسب دمایی برای رشد آن بین 15 تا 27 درجه سانتیگراد است.
سرخس لانه پرنده مانند بیشتر گیاهان آپارتمانی به نور غیر مستقیم و فضای روشن نیازمند است. در صورت آبیاری مناسب و داشتن رطوبت کافی، میتواند مدت زمان بیشتری در مقابل تابش آفتاب از خود مقاومت نشان دهد. مکان مناسب قرار دادن این گیاه، فضاهای گلخانهای و جزیرهای و یا در داخل حمام یا آشپزخانههای با نور فراوان و در کنار پنجرههای شرقی و شمالی میباشد.
کوددهی به گلدان سرخس لانه پرنده باید توسط کود مایع و رقیق شده در فصول رشد انجام گردد. باید از ریختن کود مایع در مرکز گیاه اجتناب گردیده و بهتر است کود مایع همزمان با آبیاری آن صورت پذیرد. فواصل کوددهی میتواند هر دو هفته یک بار تنظیم شود.
تکثیر سرخس لانه پرنده فرایند دشواری دارد و از طریق اسپورها صورت میگیرد. اسپورها نقاطی پرز مانند و قهوهای هستند که در زیر برگهای سرخس قرار دارند و هنگام متورم بودن، باید آنها را بریده و جهت تکثیر در کیسه کاغذی و سپس در گلدانی حاوی خزه قرار داد.
آبیاری گلدان سرخس لانه پرنده باید به صورت مداوم و بدون غرقابی شدن ریشه گیاه انجام گردد. هنگام آبیاری از ریختن آب بر روی مرکز گیاه باید اجتناب گردد چون باعث رشد کپک و قارچ بر روی اندام گیاه خواهد گردید. میتوان در فصول رشد هفتهای یک مرتبه و در زمستان هر دو هفته یک مرتبه نسبت به آبیاری اقدام نمود.
تأمین رطوبت برای سرخس لانه پرنده میتواند توسط غبارپاشی روزانه در ساعات ابتدایی صبح و پایانی روز انجام گردد. همچنین باید از دستگاههای ایجاد بخور و غبارپاش و یا مرطوب سازی جزیره توسط مقداری سنگریزه در کف یک سینی که گلدان بر روی آن قرار میگیرد، استفاده نمود.
خاک مناسب جهت پرورش سرخس لانه پرنده، شامل دو قسمت پیتماس و یک قسمت پرلیت با زهکشی مناسب میباشد.
سرخس لانه پرنده به علت ذات اپیفیت خود، ریشههای کوچکی دارد و همه ساله نیاز به تعویض گلدان آن نمیباشد. میتوان هر دو تا سه سال یک بار گلدان آن را همراه با تعویض خاک، تجدید نمود.
سرخس لانه پرنده برگهای زیبایی دارد و به علت رشد کمانی شکل برگهای آن رو به بالا و ایجاد یک حالت مواج، در صورت تأمین رطوبت مورد نیاز میتواند به صورت گلدانی و یا نمونههای آویز در فضاهای داخلی آپارتمانها و یا مکانهای عمومی مثل هتلها و نمایشگاهها جهت زیبایی محیط مورد استفاده قرار گیرد.
در مناطق گرمسیر و مرطوب ساحلی نیز به منظور زیباسازی معابر شهری و پارکها و یا باغچههای ویلاهای خصوصی میتوان این گیاه زیبا را بصورت گروهی مورد کاشت و پرورش قرار داد.
هنگام خرید سرخس لانه پرنده باید دقت نمود که نوک برگهای گیاه خریداری شده قهوهای رنگ نشده باشد که این مشکل به علت نرسیدن رطوبت کافی برای گیاه بوجود میآید. همچنین برگهای گیاه باید دارای رشد مناسب و رنگ سبز بوده و به زردی، پژمردگی و خمیدگی زیاد بعلت عدم تغذیه مناسب دچار نشده باشند. مرکز گیاه نیز باید عاری از آفات و پوسیدگی و بیماریهای قارچی باشد.