این سرویس خدمات در منزل شامل اعزام کارشناس به محل جهت قلمه زدن، تعویض گلدان ، کود دهی به گلدان و هرس گلدان ها میباشد.
زندگی شهرنشینی باعث دوری مردمان امروزی از طبیعت شده است و پرورش گیاهان در فضای داخلی منازل و آپارتمانها، میتواند به بازگشت مجدد انسان به طبیعت کمک نماید. گیاهان آپارتمانی به چهار دسته گیاهان همیشه سبز، گیاهان گلدار، گیاهان لوکس و انواع کاکتوسها طبقه بندی میگردند. پرورش دهندگان گیاهان خانگی، باید در حد مورد نیاز راجع به روشهای تکثیر، نگهداری و مراقبت از گیاهان و گلها در مواردی مثل شرایط نوردهی، آبیاری، کوددهی، تعویض گلدان و قلمهزنی کسب آگاهی کرده و این تجربیات را در حفظ و تکثیر گیاهان به کار گیرند.
تعویض گلدان، یک اصل مشترک مراقبتی برای همه گیاهان آپارتمانی میباشد. رشد مداوم گیاهان باعث افزایش حجم و اندازه ریشه آنها میگردد و به علت فضای محدود گلدان، ریشههای یک گیاه به مرور زمان، در هم تنیده شده و پس از مدتی به سمت دیوارهها و ته گلدان کشیده خواهد شد. این در هم تنیدگی باعث ناتوانی جذب مواد مغذی توسط گیاه خواهد شد و به پژمردگی و تغییرات ظاهری آن، منجر خواهد گردید. لذا هنگام بروز علائم مربوطه، باید جهت تعویض گلدان اقدام نموده تا شاهد رشد و شادابی مجدد گل یا گیاه خود باشیم.
گلدان بیشتر گیاهان را از نظر زمانی در هر موقع از سال میتوان تعویض نمود، اما به علت این که ممکن است به گیاهان هنگام تعویض گلدان، آسیب وارد شود، باید تعویض گلدان در زمانی صورت گیرد که فرصت و توان ترمیم برای گیاه فراهم باشد؛ لذا بهترین زمان تعویض گلدان را اواخر فصل زمستان یا اوایل فصل بهار توصیه کردهاند.
از نشانههایی که نیاز به تعویض گلدان گیاهان را به ما یادآوری میکند میتوان به این موارد اشاره نمود. چنانچه ریشه گیاهان از قسمت سوراخ انتهای گلدان بیرون بزند، برگهای گیاه دچار ریزش ناگهانی بشوند، رشد گیاه برای مدتی طولانی متوقف گردد، برگهای گیاهان در قسمت نوک دچار خشکی و زردی شده باشند، خاک گلدان پس از آبیاری، در زمان زودتری نسبت به گذشته خشک گردد و لکههای سفید روی سطح برگها دیده شود، همگی علائم هشدار دهنده جهت فرارسیدن زمان تعویض گلدان و بالطبع تعویض خاک گیاه است.
تعویض گلدان گیاهان همواره با تعویض خاک بصورت همزمان انجام میگردد و باید با توجه به گیاه مورد پرورش، خاک مناسب مغذی و مورد نیاز را تهیه و همراه با تعویض گلدان، تعویض نمود. خاکهای سنگین باعث عدم خروج آب از انتهای گلدان و ماندگاری رطوبت و در نهایت پوسیدگی ریشه اکثر گیاهان خواهد شد. مناسبترین خاک برای گیاهان آپارتمانی، مخلوطی از خاک برگ است که به صورت بسته بندی در بازار فروخته میشود.
گلدانها از نظر جنس به انواع فلزی، چوبی، سفالی، سرامیکی و پلاستیکی تقسیم بندی میگردند. امروزه بخاطر تنوع رنگی و قیمت مناسب، بیشتر از گلدانهای پلاستیکی استفاده میگردد ولی میتوان با توجه به محل قرارگیری، دکوراسیون محیط، توان مالی بالاتر و سلایق شخصی از انواع گلدانهای دیگر نیز استفاده نمود.
هنگام خرید گلدان باید به این مسئله توجه کرد که بخاطر رشد و افزایش حجم ریشه، حتماً اندازه گلدان جدید از نظر قطر دهانه و عمق، کمی از گلدان قبلی بزرگتر باشد تا حجم مورد نیاز ریشهی رشد کرده را به خوبی تأمین نماید. کف گلدان نیز باید دارای سوراخی متناسب با حجم آبیاری مورد نیاز گیاه و خروج کافی آب باشد.
توجه به این نکات ضروری است که گلدان تهیه شده چه نو و یا استفاده شده، حتماً باید به طور کامل شسته و ضدعفونی گردد تا هیچ نوع آلودگی روی سطح آن باقی نماند. کف گلدان را باید با موادی مانند پوشال برنج، تراشه چوب یا سنگریزه پر نموده تا زهکشی گیاه به خوبی انجام گیرد. گیاه مورد نظر یک روز قبل از انتقال، باید آبیاری شده باشد تا به راحتی از گلدان قبلی جدا شده و دچار ترک خوردگی و شوک نگردد. عمل انتقال باید به سرعت صورت گرفته و در مکانی با نور کم انجام گردد. جهت گیاهان سمی حتماً از دستکش و زیرانداز مناسب کمک گرفته شود. خاک جدید گلدان باید حدود سه سانتیمتر از لبه گلدان فاصله داشته باشد. مقداری کوددهی نیز برای تقویت خاک مفید میباشد. پس از تعویض گلدان نیز باید بلافاصله گیاه مورد آبیاری قرار گیرد.
هیچ خاکی به اندازه کافی دارای منابع غذایی مورد نیاز گیاهان برای تأمین رشد کافی آنها نیست و این کمبود در زمانهای مورد نیاز توسط کودهای دارای منابع نیتروژن، فسفر و پتاسیم جبران میگردد. جهت انتخاب کود مناسب باید به نوع گیاه آپارتمانی توجه کنیم. گیاهانی که دارای برگهای زینتی و پهن هستند باید از کودهای با نسبت مساوی نیتروژن، فسفر، پتاسیم تغذیه شوند که فرمولهایی شبیه 10-10-10 یا 20-20-20 دارند و اگر مقدار نیتروژن کمی هم بیشتر باشد، به رشد بیشتر برگها کمک میکند. گیاهان گلدار باید از کودهای با درصد فسفر و پتاسیم بیشتر نسبت به نیتروژن تغذیه گردند. جهت کاکتوسها و ساکولنتها نیز باید از کودهای دارای ازت پایین و پتاس زیاد مانند 38-11-3 استفاده نمود. مقدار ازت زیاد در ساکولنتها به نگهداری آب زیاد در برگهایشان کمک مینماید.
کود زیاد باعث رشد بیشتر گیاه نخواهد شد، لذا مقدار کود باید با توجه به نوع گیاه انتخاب گردد. غلظت زیاد کود موجب سوختگی اجزاء گیاه خواهد شد. گیاهان ضعیف و آسیب دیده که دارای مشکلات ظاهری هستند، با کوددهی ترمیم نمیگردند بلکه اول باید علت بروز مشکلاتشان رفع شده و سپس مورد تغذیه و کوددهی قرار گیرند. بهترین زمان کوددهی در فصول رشد گیاهان در بهار و تابستان میباشد. پس از خرید یک گیاه آپارتمانی، میتوان پس از یک ماه و تطابق گیاه با محیط جدید، کوددهی را شروع نمود. فاصله بین کوددهی با توجه به نوع گیاهان متفاوت است و به سن، قدرت رشد و موارد دیگری بستگی دارد. معمولاً بین دو تا شش هفته بین کوددهی فاصله زمانی توصیه شده است. گیاهان جوان به کوددهی بیشتری نیازمندند.
گیاهان آپارتمانی به روشهای فراوانی مثل کاشت بذر، پاجوش، پیوند، خوابانیدن، تقسیم بوته و قلمهزنی تکثیر میگردند. هر سلول گیاه به صورت جداگانه توانایی تکثیر کلیه قسمتهای آن گیاه را دارد و با جداسازی هر قسمت از گیاه و ایجاد شرایط مناسب میتوان یک گیاه جدید در محیط جدید پرورش داد. جهت قلمه زدن گیاهان، روشهای متفاوتی مانند قلمهگیری از برگ، قلمه از ساقه و قلمه از ریشه به کار برده میشود. متداولترین روش قلمه زدن گیاهان، قلمه ساقه است که به انواع قلمه چوب نرم، قلمه نیمه سخت یا نیمه خشبی، قلمه چوب سخت یا خشبی و قلمه علفی تقسیمبندی گردیده است. قلمهزنی گیاهان در هر زمان از سال قابل انجام است ولی بهترین زمان برای انجام آن در فصل بهار و زمان رشد گیاه میباشد.
جهت قلمه زنی، تیغ یا قیچی تیز، یک تکه چوب، کیسه پلاستیکی، خاک سبک گلدان همراه با ماسه و ظرف یا گلدان جدید مورد نیاز است. گیاهی که جهت قلمهگیری استفاده میگردد باید سالم و قوی بوده و به رشد کامل رسیده باشد. جهت کاشت قلمه باید ظرف یا گلدان دیگری که از مخلوط ماسه و خاک پر شده، تهیه گشته و کاملاً تمیز و استریل شده باشد. ساقه انتخاب شده گیاه جهت قلمه باید سبز و غیر چوبی باشد تا ریشهزایی بهتری ارائه دهد.
برای شروع قلمهزنی، توسط قیچی یا تیغ، برشی مورب زیر گره ساقه ایجاد کرده، قسمت برش خورده را جدا کرده و توسط چوب نگه دارنده در ظرف جدید و درون حفره کاشت میکنیم. با توجه به حجم گلدان یا ظرف جدید، میتوان چند قلمه را با فاصله کنار یکدیگر کاشت. گلدان جدید باید با پلاستیک پوشیده شده تا دارای رطوبت و گرمای مورد نیاز باشد و روزنهای جهت عبور هوا در آن درنظر گرفته شود. خاک جدید باید به مدت دو الی سه هفته تا زمان کاملشدن و ریشهزنی قلمهها همواره مرطوب نگه داشته شود.
هرس به معنای حذف تمام یا قسمتی از اندامهای رویشی گیاهان مانند ریشه، ساقه و برگ آنها جهت رسیدن به آراستگی و فرمدهی مطلوب، عبور هوای بیشتر بین اجزای گیاه، رسیدن نور کافی به کلیه قسمتهای آن و ایجاد تعادل بین اجزای گیاه جهت داشتن رشدی متعادل و منطقی میباشد. هرس گیاهان آپارتمانی به علت کوچکتر بودن آنها نسبت به گیاهان و درختان باغچهها و باغات، فرایند سادهتری دارد و میشود در هر فصل یا زمان خاصی آن را انجام داد. بهتر است از نظر زمانی، پس از دوره گلدهی هرس گیاهان آپارتمانی انجام شود در غیر این صورت ممکن است جوانههای گیاه از بین بروند. شکوفههای ضعیف و مرده، انرژی زیادی را جهت رشد از گیاه گرفته و حتماً باید هنگام هرس، آنها را حذف نماییم.
بعضی گلهای آپارتمانی مانند گونههایی از ارکیده به دلیل نحوه جوانهزدن، احتیاج به هرس ندارند و هرس، باعث مرگ آنها خواهد شد. نخل خرما و کاجهای مطبق نیز به علت داشتن یک جوانه غالب در انتهای گیاه در صورت هرس، از بین میروند.
در هرس کردن گیاهان آپارتمانی باید توجه داشت که هیچ وقت بیش از 20 درصد حجم گیاه را هرس نکنیم. همچنین شاخههای بیش از حد رشد کرده و بر هم زننده تعادل گیاه، باید از فاصله چند میلیمتری جوانه و محل اتصال ساقه و برگ، قطع گردد. قیچی یا ابزار هرس کردن گیاه باید کاملاً تمیز و ضد عفونی بوده و هنگام کار از دستکش مخصوص استفاده نماییم. همواره باید برگهای پژمرده را از گیاه جدا نماییم. بعضی از گیاهان نیز به علت حجیم شدن و در هم تنیدگی ریشهشان، احتیاج به هرس ریشه دارند که باید هنگام تعویض گلدان، نسبت به هرس ریشه و مرتب نمودن آن اقدام نمود.