آووکادو گیاه بومی آمریکای مرکزی و مکزیک است و پیشینه تاریخی دههزار ساله دارد. آووکادو دارای سه نژاد اصلی مکزیکی، گواتمالایی و وستایندین West Indian میباشد. این میوه به گلابی تمساح نیز مشهور است و به شکل گلابی بزرگی است که رنگ آن سبز پررنگ مایل به سیاه بوده و در وسط آن هسته میوه است که حدود 20 درصد حجم میوه را تشکیل میدهد. وزن هر میوه آووکادو بین 250 تا 500 گرم میباشد. در دنیا حدود 400 نوع آووکادو کشت میشود که به رنگهای بنفش، قرمز و مشکی تا زرد روشن به ثمر میرسند.
آووکادو علاوه بر خواص تغذیهای و استفاده در تهیه انواع سالاد، سس، کیک و تنقلات، در صنایع مختلف دارویی، آرایشی و بهداشتی کاربرد فراوان دارد که جزو مواد اولیه این صنایع شناخته میشود. از آووکادو انواع ماسکهای لایهبردار پوست، نرم کنندههای مختلف و ژلهای زیبایی و رفع چین و چروک پوست و تقویت مو به صورت شخصی و صنعتی تولید گردیده است.
سابقه کاشت میوه آووکادو در کشور ما به زمانهای اخیر برمیگردد و حدود 40 سال پیش نهالهای آن از کشور اکوادور وارد ایران شد و در استانهای شمالی کشور کاشت گردید.
آووکادو دارای طبعی سرد است و از انواع ویتامینها از جمله گروه ویتامینهای B، پتاسیم، فسفر، منیزیم، آهن، کلسیم، روی، مواد قندی، کربوهیدرات، انواع چربیهای مفید اشباع و غیر اشباع تشکیل شده است.
آووکادو از بهترین میوهها جهت مبارزه و جلوگیری از رشد سلولهای سرطانی است و به علت خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی، احتمال ابتلا به سرطانهای پروستات، پوست و دهان را بسیار کاهش داده و به بهبود عوارض شیمی درمانی کمک مینماید. مصرف آووکادو باعث بهبود سیستم تنفسی و خوشبویی دهان شده و به تقویت بینایی نیز کمک مینماید. اسید فولیک این میوه برای خانمهای باردار بسیار مناسب است و نقش مهمی در رشد جنین و رفع نقایص ژنتیکی کودک بازی میکند. فیبر موجود در آووکادو باعث بهبود سیستم گوارش و جلوگیری از یبوست خواهد شد. همچنین خوردن آووکادو در کاهش تریگلیسیرید و کلسترول بد شریانهای خونی مؤثر میباشد و فولات درون آن به کاهش خطر سکته قلبی کمک خواهد نمود. گلوتاتین آن موجب بهبود کار کبد در تصفیه خون میگردد.
از دیگر خواص آووکادو میتوان به تقویت سیستم ایمنی، رفع تهوع صبحگاهی، کاهش مشکلات آرتروز، کمک به سلامتی استخوانها، کاهش وزن، کاهش فشار خون بالا، تنظیم قند خون، کنترل نفخ معده، رفع مشکلات کیسه صفرا و حذف عفونت در بدن اشاره نمود.
هنگام مصرف آووکادو همزمان با داروهای ضد انعقادی مانند وافارین باید با نظر پزشک متخصص اقدام به استفاده از این میوه نمود.
آووکادو درخت مناسب مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است ولی قدرت سازگاری خوبی با شرایط آب و هوایی و اقلیمی نیز دارد. بهترین دما برای رشد نهال آووکادو دمای بالای 30 درجه سانتیگراد است و حداکثر دما تا 37 درجه را تحمل مینماید. آفتاب و نور شدید باعث سوزاندن آووکادو بخصوص در نهالهای تازه کاشته، میشود و بهتر است که درخت آووکادو در مناطق نیمه آفتابی و دمای معتدل و زیر سایه دیگر درختان، کاشته شود. بازه سرمایی قابل تحمل برای آووکادو هم دمای 2 درجه زیر صفر میباشد.
از نظر رطوبت نیز باید در دوران گلدهی و تشکیل میوه، آب و هوای منطقه رطوبتی حدود 50 درصد را تأمین نماید.
نهال آووکادو رشد سریعی دارد و دارای شاخ و برگ متراکم میباشد و ارتفاع آن حتی تا 20 متر نیز خواهد رسید. گلهای آووکادو در دیماه و اسفندماه نمایان میشوند و هر درخت حدود 300 شکوفه به نمایش میگذارد. میوه آووکادو از زمان تشکیل تا رسیدگی حدود 6 تا 12 ماه زمان نیاز دارد و بعد از چیده شدن از درخت نیز به رشد خود ادامه میدهد.
نهالهای آووکادو پس از مدت 4 تا 6 سال به میوهدهی میرسند و عمر اقتصادی آنها بین 25 تا 30 سال است. عملکرد متوسط برداشت آووکادو حدود 10 الی 20 تن در هکتار میباشد.
گیاه آووکادو به سه روش بذر، قلمه و پیوند تکثیر میشود. نهال آووکادو باید در مناطقی کاشت شود که از وزش بادهای شدید در امان باشد زیرا این گیاه، شاخههایی ترد و شکننده دارد و گلهای آن به سرعت ریزش میکند. تراکم کشت این گیاه در باغداری سنتی مقدار 200 اصله و در باغداری متراکم 2500 اصله در هکتار میباشد.
جهت آبیاری نهال آووکادو باید از غرقابی کردن آن خودداری نمود و در حدی که خاک اطراف ریشه همیشه مرطوب باشد، آبیاری آن انجام شود. آبیاری بیش از حد باعث زرد شدن برگها و صدمه به ریشه درخت خواهد شد.
در زمان گلدهی درخت آووکادو یک تا دو میلیون گل تولید میکند که حدود 200 تا 500 عدد از آنها به بلوغ میرسند؛ لذا بخاطر حجم بالای گلدهی، آب زیادی توسط گیاه مصرف میگردد و ممکن است در این زمان با تنش آبی مواجه شود که باید به این مسئله توجه کافی صورت پذیرد.
با توجه به رشد سریع نهال آووکادو، در دو سال اول نیازی به کوددهی به نهال نیست ولی بعد از طی این مدت، باید هر سه ماه یک بار جهت تقویت درخت، کوددهی منظم انجام شود.
انواع بیماریها و آفات، درخت آووکادو را تهدید میکند. موش و موشخرما از آفات میوه آن است. نوعی کرم نیز باعث لوله شدن برگهای آن میشود. لیسه و حلزون و دو نوع قارچ و ویروس هم به این گیاه حمله میکنند. یک بیماری ویروسی به نام لکه نوری هم باعث رگهرگه شدن ساقههای جوان گیاه میگردد که برای مقابله با این بیماریها میتوان از انواع سموم و روشهای فیزیکی جهت حفظ سلامت درخت استفاده نمود.
نهال آووکادو در انواع مختلف خاک از جمله خاک نرم، لومی شنی، گرانیتی تجزیه شده و آهکی میتواند شرایط رشد را تجربه کند. حتماً خاک مورد کاشت باید از زهکشی مناسبی برخوردار باشد. مقدار PH خاک باید بین 5 تا 7 باشد.
تجمع املاح و شوری خاک برای گیاه آووکادو مضر است و باعث سوزاندن نوک و حاشیه برگهای آن میگردد.
با توجه به مطالب ارائه شده و حساسیت در کاشت درخت آووکادو باید هنگام خرید نهال دقت نماییم نهال از نوعی باشد که از نظر شرایط آب و هوایی و منطقه کشت با خاک و اقلیم بومی مورد نظر سازگار باشد.
سن مناسب نهال بین یک تا دو سال است و باید از نظر ظاهری سالم و بدون آفت باشد. نهال باید دارای ساقهای عمودی بوده و ریشههای آن در هم پیچیده و گرهخورده نباشد.