Verbascum thapsus great mullein که به فارسی ورباسکوم تاپسوس نامیده میشود، گیاهی از خانواده گل میمون ، بومی اروپا، شمال آفریقا و آسیا می باشد. نیاز های این گیاه عبارتند از نور: محیط تاریک رطوبت: کاملا خشک دمای محیط: نواحی گرم خاک: خاک های سبک شنی
نام علمي
Verbascum thapsus
خصوصیات - معرفی
گیاه "ورباسکوم تاپسوس" گیاهی دولپه ای است که در سال اول دارای برگ های رزت می باشد. برگ ها بزرگ به طول بیش از 50 سانتیمتر هستند. در سال دوم، دارای رشد عادی است و ساقه ای افراشته و فاقد ساقه های فرعی تولید می کند که معمولاً حدود یک تا دو متر نیز می تواند طول داشته باشد. در شرق آسیا مانند چین، ساقه هایی به طول 1.5 متر نیز گزارش شده است. در انتهای ساقه ها نیز گل ها به صورت انبوه تشکیل می شوند که در برخی موارد نیز تا نیمی از ساقه را پوشش می دهند. بخش های مختلف گیاه نیز پوشیده از تریکوم های ستاره ای است. عدد کروموزومی گیاهان این گونه 2n=36 است.
گل ها پنج قسمتی با پنج پرچم، کاسه گل پنج لوبی و پنج گلبرگ می باشند. رنگ گلبرگ ها نیز زرد رنگ می باشد. این گل ها بدون دمگل یا دارای دمگل بسیار کوتاه است.
شرایط نگهداری ورباسکوم تاپسوس
نور مورد نياز
زیاد
آبياري و رطوبت
مرطوب
دماي مورد نياز
نواحی گرم
خاک مورد نياز
خاک های سبک شنی
|
اکثر گونه های جنس ورباسکوم در طول رویش به مناطق آفتابی و خاک های سبک شنی نیاز دارند. خاک های رسی و متراکم برای رویش این گیاهان مناسب نیست. این گیاهان در برابر سرما مقاوم هستند به طوری که برگ های طوقه ای قادر به تحمل درجه حرارت های زیر صفر است. سلول های ریشه این گیاه قادر به جذب آب از اعماق زمین هستند و خشکی را می توانند به سهولت تحمل نمایند. بذرها در دمای 8 تا 10 درجه سانتیگراد به خوبی جوانه می زنند و برای رویش به مقادیر مناسبی رطوبت نیاز دارند. استفاده از مواد و عناصر غذایی مناسب نیز سبب افزایش عملکرد گل و مواد مؤثره آن می شود. تحقیقات نشان می دهد که کودهای حیوانی نقش عمده ای در افزایش عملکرد گل دارد.
خواص و کاربردهای دارویی و صنعتی
مردم برخی سرزمین ها از ورباسکوم به عنوان ماده ای ضد سرفه استفاده می کرده اند. در اکثر فارماکوپه های معتبر از گل های این گیاه به عنوان دارو یاد شده است. گاهی برگ های این گیاه نیز مورد استفاده قرار می گیرد. مواد مؤثره موجود در گل های این گیاه، خلط آور و ضد سرفه است و برای مداوای برخی ناراحتی های ریوی مانند برونشیت و سیاه سرفه استفاده می شود.
گل های این گیاه عسل دهنده است و سبب افزایش کیفیت عسل نیز می شود.
مواد مؤثره گل ها را مواد موسیلاژی، ترکیبات قندی، ساپونین، کارتنوئید (بتاکاروتن و کروسین) و فلاونوئیدها تشکیل می دهند.
نحوه تکثیر ورباسکوم تاپسوس
کاشت این گیاه توسط بذر و به روش مستقیم صورت می گیرد. چنانچه بذرها در بهار کشت شود، تیمار چینه سرمایی جهت تسریع در جوانه زنی ضرورت دارد. پس از کاشت برای تراکم بخشیدن به لایه سطحی خاک، انجام غلتک مناسبی سبب تسریع در جوانه زنی بذرها می شود. بذرهای کشت شده در فصل پاییز، پس از طی دوره سرما در اوایل بهار سبز می شوند. پس از سبز شدن، بوته ها را در طول ردیف ها به تعداد مناسب باید تنک کرد.
امیدبیگی، ر. 1387. تولید و فرآوری گیاهان دارویی. ا