گردوی سیاه

"گردوی سیاه" گیاهی گلدار از جنس و خانواده گردو و بومی نواحی شرقی آمریکای شمالی است. گردوی سیاه درختی خزاندار و بزرگ به ارتفاع 30 تا 40 متر است. همچنین دارای تنه ای صاف با تاجی گسترده و باز که تنه ای کوتاه است. پوست آن به رنگ خاکستری تا سیاه و دارای شیارهای عمیق است. مغز چوب دارای فضای خالی و پر از هوا است. برگ ها دارای آرایش متناوب، به طول 30 تا 60 سانتیمتر، مرکب با حدود 15 تا 23 برگچه ی بزرگ است. بزرگترین برگچه در مرکز دسته های برگی قرار می گیرند که حدود 7 تا 10 سانتیمتر طول و 2 تا 3 سانتیمتر نیز عرض دارند. گل های نر به صورت شاتون هایی آویزان به طول 8 تا 10 سانتیمتر هستند. گل های ماده نیز به صورت انتهایی و در خوشه هایی از دو تا پنج گل ظاهر می شوند. میوه ها در طول رسیدن در فصل پاییز به صورت فندقه ای با پوشش یا هاسکی نیمه گوشتی و به رنگ سبز مایل به قهوه ای که درون آن فندقه ای به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه و دارای چین و چروک های فراوان است، دیده می شوند. تمام قسمت های میوه به همراه هاسک ها در ماه اکتبر ریزش می کنند. بذرها نسبتاً کوچک و بسیار سخت می باشند.

این درختان تمایل به تولید محصول فراوان در سال های متمادی دارند. ممکن است زمانی که درخت 4 تا 6 ساله شد، میوه ها شروع به تشکیل شدن نمایند ولی بیشترین میزان محصول را در سال بیستم تولید می کنند. طول عمر یک درخت گردوی سیاه ممکن است به حدود 130 سال برسد. گردوی سیاه تا حدود اواخر بهار، زمانی که خاک در حال گرم شدن است و خطر سرمازدگی بهاره برطرف شده است، برگ تولید نمی کند. 

این درختان مانند دیگر درختان راسته ی فاگالس مانند بلوط، غان یا توس، شاه بلوط و غیره، درختی یک پایه است که گرده افشانی شاتون های آن توسط باد صورت می گیرد. گل های نر و ماده به صورت جدا از هم روی یک پایه قرار دارند در نتیجه گیاهانی خود گرده افشان تلقی می شوند ولی می توانند دگرگرده افشانی نیز داشته باشند. گونه ی گردوی سیاه می تواند با گونه های دیگر جنس جوگلانس تلاقی یافته و هیبریدهای مختلفی تولید نماید.

این درختان می توانند برای تولید میوه ها یا استفاده از چوبشان و یا برای هر دو هدف تولید میوه و چوب، مورد کشت و کار قرار بگیرند.

گردوی سیاه به خاک های حاصلخیز و عمیق، نور کامل آفتاب و تابستان طولانی نیاز دارد. در آمریکا J. regia یا گردوی معمولی را بر روی گردوی سیاه پیوند می زنند تا در برابر بیماری ها مقاومتر شود.

دمای مورد نیاز آن بین 7 تا 21 درجه سانتیگراد است. پی اچ مورد نیاز برای خاک 4.5 تا 8.2 است. این گیاه برای رشد بهینه به خاک های ماسه ای – لومی، کمی اسیدی و با زهکش مناسب نیاز دارد. دمای بالای تابستان هم به مغزها آسیب می زند. دما نباید بالاتر از 43 درجه سانتیگراد شود. بارندگی در بهار و تابستان سبب افزایش شیوع بلایت می گردد.

گردو از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است. روغن آن كه از قديم برای پختن غذاها استفاده می شد، روغني است به رنگ زرد روشن كه دارای طعم مطبوع و ملايم است و به آساني تند (اكسيده ) می شود. گردو خون ساز و تصفيه كننده خون است. درمان كننده بيماری های ريوی است. مسكن دل پيچه است. اگر از گردو و عسل و مربا درست كنيد برای اشخاص لاغر و تقويت و تحريك نيروی جنسی مفيد است. مربای آن ملين بوده و آپانديس را تقويت می كند. خوردن آن از تشكيل سنگ كليه و سنگ كيسه صفرا جلوگيری می كند. پوست درخت و پوست سبز میوه، قابض است. مصرف آن با انجير و موز، مقوی حواس و مغز است. دم كرده برگ آن برای درمان ورم مفاصل، درمان ترشحات زنانه و بيماري سل مفيد است. جوشانده برگ آن درمان كننده سر درد، سرمازدگی و بيماری های پوستی است. قسمت سبز و تازه ميوه گردو را اگر با آب بجوشانيد و موهای خود را با آن رنگ كنيد رنگ قهو ه ای به مو می دهد .برگ تازه درخت گردو حشرات موذی مانند بيد و ساس را از بين می برد. چون گردو دارای مس می باشد بنابراين به جذب آهن در بدن كمك می كند. عصاره برگ درخت گردو خاصيت ميكروب كشی و باكتری كشی دارد .مقدار فسفر موجود در مغز گردو با ماهی، برنج و حتی تخم مرغ برابر است. برگ و پوست اين ميوه مقوی است و خاصيت تصفيه كنندگی خون را دارد. از برگ و پوست ميوه گردو به خاطر وجود ماده تلخ و تانن برای درمان بيماری های پوستی استفاده می شود. 

به علت داشتن ترکیبات فنلی بالا، گردو در شرایط درون شیشه ای خاصیت آنتی اکسیدانتی داشته و از تقسیم بی رویه سلول ها و تشکیل تومور جلوگیری می کند. آزمایشات درون شیشه ای در آزمایشگاه نشان داده است که گردو می تواند از تجمع چربی در سرخرگ ها جلوگیری کرده و از اینرو در رژیم های غذایی افراد مبتلا به بیماری های قلبی عروقی می توان از آن استفاده نمود.

ارزش غذایی:

هر 100 گرم از بخش خوراکی میوه های این گیاه حاوی 2586 کیلوژول (618 کیلو کالری) انرژی، 9.91 گرم کربوهیدرات، 0.24 گرم نشاسته، 1.10 گرم قند، 6.8 گرم فیبرهای رژیمی، 59 گرم چربی، (3.368 گرم اسیدهای چرب اشباع، 15.004 گرم اسیدهای چرب غیراشباع تک باندی، 35.077 گرم اسیدهای چرب غیراشباع با پیوند چندگانه، 2.006 گرم امگا-3، 33.072 گرم امگا-6)، 24.06 گرم پروتئین، 40 IU ویتامین آ، 0.057 میلیگرم ویتامین ب-1 یا تیامین، 0.130 میلیگرم ویتامین ب-2 یا ریبوفلاوین، 0.470 میلیگرم ویتامین ب-3 یا نیاسین، 1.660 میلیگرم ویتامین ب-5 یا پانتوتنیک اسید، 0.583 میلیگرم ویتامین ب-6، 31 میکروگرم ویتامین ب-9 یا فولات، 1.7 میلیگرم ویتامین ث، 1.80 میلیگرم ویتامین ای، 2.7 میکروگرم ویتامین کا، 61 میلیگرم کلسیم، 3.12 میلیگرم آهن، 201 میلیگرم منیزیم، 3.896 میلیگرم منگنز، 513 میلیگرم فسفر، 523 میلیگرم پتاسیم، 2 میلیگرم سدیم، 3.37 میلیگرم روی و 4.56 گرم آب می باشد.

ترکیبات شیمیایی:

تحقیقات نشان داده که میوه های این گیاه دارای اسیدهای چرب متداول مانند لینولئیک اسید، اولئیک اسید، لینولنیک اسید، پالمیتیک اسید و استئاریک اسید می باشد. شفت های این میوه ها حاوی جوگلان (5-هیدروکسی 1 و 4- نفتوکینون)، پلامباگین و تانن است. 

برگ این گیاه دارای 3 درصد اينوژيت، اسيد الاژيك، اسيد گاليك و اسانسی با بوی مخصوص و مقداری پارافين، تانن، مواد چرب و املاح معدنی مانند كلسيم، پتاسيم، منيزيم، باريوم و همچنين كاروتن است .

پوسته گوشتدار ميوه سبز گردو دارای امولسيون، قند و اسيدهای آلی مانند اسيد سيتريك، اسيد ماليك، فسفات ها و اگزالات كلسيم است .