محققان پژوهشکده کشاورزی دانشگاه تبریز موفق به انتقال ژن «تحمل به شوری» به گیاه گوجه فرنگی شدند.
به گزارش خبرنگار پژوهشی ایسنا، صنم شعرباف کلاقیچی، دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز با راهنمایی ابراهیم دورانی علیایی و مشاوره مصطفی ولی‌زاده موفق به انتقال ژن پیروفسفاتاز واکوئلی آرابیدوپسیس به گوجه فرنگی رقم ارومیه کمرنگ شد.
تنش شوری یکی از مهمترین تنشهای غیر زیستی محسوب شده و از عواملی است که گیاهان را از رسیدن به حداکثر پتانسیل ژنتیکی خود باز میدارد. با توجه به افزایش جمعیت و اهمیت امنیت غذایی، پژوهشگران برای غلبه بر این مشکل روشهای مختلف زراعی و ژنتیکی را به کار گرفتهاند.
یکی از روشهای کارآمد که اخیرا نیز مورد توجه قرار گرفته است، انتقال ژن و تولید گیاهان تراریخته متحمل به شوری است.
ژن AVP1 یکی از ژنهایی است که انتقال آن به گیاهانی نظیر توتون، یونجه، برنج و گندم باعث افزایش تحمل این گیاهان به شوری و خشکی شده است.
گوجه فرنگی، گیاهی است که از نظر غذایی، اقتصادی و علمی از اهمیت بالایی برخوردار است و در مناطق خشک و نیمه خشک کشورمان کشت می‌شود.
هدف از این تحقیق انتقال ژن پیروفسفاتاز واکوئلی آرابیدوپسیس به گوجه فرنگی رقم ارومیه کم رنگ با استفاده از پلاسمید دوگانه pPZP و از طریق آگروباکتریوم GV3101 در جهت افزایش تحمل آن به شوری است.
برای انتقال ژن به این به این رقم از دو نوع ریزنمونه کوتیلدون و هیپوکوتیلدون، OD600 دو دهم، چهار دهم و یک ، استفاده شد. بهترین باززایی با استفاده از ریزنمونههای کوتیلدون، OD600 چهار دهم صورت گرفت.
ریزنمونههای پیش کشت شده با باکتری تلقیح و در محیط باززایی حاوی آنتی بیوتیک کانامایسین قرار داده میشوند. گزینش ریزنمونهها در حضور 25 میلی‌گرم بر لیتر کانامایسین و 400 میلی‌گرم بر لیتر سفوتاکسیم صورت گرفت.
نتایج حاصل نشان داد که استفاده از ریزنمونههای کوتیلدون برای تراریختی گوجه فرنگی بهتر از هیپوکوتیلدون بود. برای شاخهزایی از 0.2 میلی گرم بر لیتر BAP و برای ریشه زایی از دو میلی گرم بر لیتر IBA استفاده شد. در این آزمایش 25 گیاه تا مرحله ساقهدهی تولید شد و 12 گیاه ریشهدار شدند. از گیاهان تراریخته احتمالی بعد از ریشهزایی، DNA استخراج شده با استفاده از آغازگر ژن پیروفسفاتاز واکوئلی، تکثیر ژن انتقالی با روش PCR انجام میگیرد.
در نتیجه PCR ثابت شد که گیاهان تراریخته هستند. گیاهان ریشهدار شده برای گلدهی تحت مراقبتهای ویژه در گلخانه قرار گرفتند تا بذردهی صورت گیرد.