از ویژگی های مهم کنه کش خوب مناسب بودن نوع سم با دوره ی زندگی کنه می باشد برای مثال سمی که برای زمان تخم گذاری کنه بوده روی کنه بالغ اثری ندارد.اکثر کنه کش ها دوکاره بوده یعنی هم آفت کش بوده و هم کنه کش. ولی از حشره کش برای نابودی کنه نمی توان استفاده کرد. به معرفی رایج ترین کنه کش ها می پردازیم :
تند اکسیر
تنداکسیر به شکل کاملا ارگانیک بر روی انواع حشرات، شته ها، کنه ها و حتی لارو حشرات اثر مستقیم و فیزیکی گذاشته و آنها را از بین میبرد.
ویژگی مهم این محصول عدم مقاوم شدن حشرات به این سم است و آن به دلیل اثر فیزیکی و خاصیت کشندگی فیزیکی این محصول هست.
اثر این محصول به شکل تماسی و تنفسی میباشد.
نحوه مصرف:
دز مصرف به نسبت 2تا 5 لیتر در 1000 لیتر آب بوده که باید به صورت سمپاشی و در 2 نوبت بر روی گیاه آفت زده مصرف شود.
انویدور
انویدور ( Spirodiclofen ) حشره کش و کنه کش دارای اثرتماسی قوی، دوام طولانی و طیف اثر وسیع می باشد.
انویدور به صورت تماسی تمام مراحل رشد کنه ها ( غیر از نرهای بالغ) حتی ماده های بالغ و تخم آن ها را کنترل می کند.این کنه کش دارای مکانیزم عمل جدید می باشد و با تداخل در کار ساخت چربی در بدن کنه عمل می نماید.
در صورت مصرف با سایر کنه کش ها هیچ نوع مقاومتی نشان نمی دهد، بنابراین کنه هایی که در برابر سموم کنه کش قدیمی مقاوم شده اند را نیز کنترل می کند. سطح مومی برگ نباتات چسبیده و به وسیله باران شسته نمی شود و معمولا تا سه روز بعد از مصرف اولین علائم اثر روی آفت ظاهر می شود.
اسپیرودیکلوفن فقط تخم های فعال را کنترل می کند و تاثیری روی تخم های زمستان گذران ندارد، بنابراین از سم پاشی در زمستان خودداری کنید. بهترین زمان مصرف قبل از تفریخ تخم های کنه می باشد.روی کفشدوزک ها بی اثر است اما مقدار کمی برای کنه های مفید مضر است.حداکثر تعداد دفعات مصرف یک مرتبه در سال می باشد.
اتیون
برای کنترل شپشک، کنه، شته، تريپس و سپردارهای درختان ميوه در مناطق سردسیر مورداستفاده قرار میگیرد. به مقدار 1/5 تا 2 ليتر در هزار ليتر آب و همچنين عليه بسياري از لارو پروانه ها، زنجره ها، پسيل ها و ساير آفات مکنده روي محصولاتي انگور، پسته، سبزي جات و صيفي جات، پنبه، ذرت، سورگوم، توت فرنگي، گياهان زينتي و … مورد استفاده قرار مي گيرد.
اتیون را بیشتر برای سمپاشی زمستانه مخلوط با روغن بکار میبرند.
اتیون با مهار آنزيم كولين استراز، در سيستم عصبي آفات اختلال ايجاد كرده و سبب مرگ آنها میشود.
اتیون، بهطور گسترده بر روی درختان میوه مورداستفاده قرار میگیرد.برخی از ارقام سیب ممکن است به اتیون حساسیت نشان دهند لذا در صورت عدم اطلاع از سازگاری آن حتماً قبل از سمپاشی تست شود.اتيون با اغلب حشره کش ها به جز ترکيبات قليايي قابل اختلاط است.سمپاشي تابستانه روي مرحله فعال كنه مؤثر بوده و سمپاشي زمستانه روي مرحله زمستانگذران بعضي از گونههاي كنه مؤثر است.
آبامکتین
آبامکتین (ورتیمیک )از گروه شیمیایی آورمکتین ها (Avermectins) و با منشاء میکروبی بوده که از تخمیریک اکتینومیست بنام Streptomyces avermectilis بدست آمده است. این ترکیب با اثر تماسی و گوارشی یک لاکتون ماکروسیکلیک بوده که بر طیف وسیعی از نماتدها، حشرات و عنکبوتیان موثر است. آبامکتین به منظور کنترل مراحل متحرک کنه ها، مگسها و پروانه های مینوز، تریپس ها، شته ها ، پسیل ها ، مگس های سفید ، کرمهای برگخوار و سوسک کلرادو و همچنین موریانه ها روی گیاهان زینتی، پنبه، مرکبات، درختان میوه دانه دار و هسته دار، سبزیجات و گیاهان جالیزی استفاده میشود.برای ممانعت از بروز مقاومت در آفت غالبا توصیه می شود که محلولپاشی بیشتر از دو بار در طول یک فصل انجام نشود و در صورت نیاز به سمپاشی دوم فاصله دو محلولپاشی نباید کمتر از ۷ روز باشد.آبامکتین با اغلب حشره کشهای رایج سازگار است ولی با فرمولاسیونهای ULV (حجم بسیار کم) غیرقابل اختلاط می باشد. این ترکیب با کاپتان سازگار نبوده ودر صورت اختلاط ، روی برخی گیاهان ودرختان میوه دانه دار(سیب، به و…) ایجاد حساسیت می کند.آبامکتین به هیچ وجه نباید با سیستم آبیاری مورد استفاده قرار گیرد.
نیسورون
نیسرون (هگزی تیازوکس) کنه کشی از گروه ایزوتیازولیدین است و دارای خاصیت نفوذی از سطح برگ می باشد.
دارای خاصیت تخم کشی، لارو کشی و شفیره کشی می باشد ولی روی حشره بالغ اثر ندارد.حداقل فاصله زمانی از آخرین سمپاشی تا برداشت محصول در درختان میوه 14 روز می باشد.جهت کنترل کنه قرمز مرکبات توصیه می شود که همراه با 1 درصد روغن استفاده شود.
بروموپروپیلات
بروموپروپیلات(نئورون ) کنهکش غیرسیستمیک, از گروه بنزیلات میباشد که با نحوه اثر تماسی و تدخینی طیف وسیعی از کنه های گیاهی را در بسیاری از محصولات زراعی و باغی کنترل میکند.روی مراحل تخم، پوره و بالغ کنهها مؤثر است.
بروموپروپیلات را میتوان در باغات میوه در مراحل زیر مصرف نمود:
مرحله قبل از گل: علیه تخم های زمستانه, کنه ها و پوره های تازه تفریخ شده.
مرحله بعد از گل: علیه کنه های بالغ; قبل از تخمگذاری تابستانه و یا علیه کنه های بالغ و تخم های تابستانه.
باروک
کنه کش و حشره کش باروک (اتوکسازول), با اختلال در رشد طبيعی كنهها در مرحله تغيير جلد سبب مرگ كنه میشود و روی تمامی حالات رشدی كنهها موثر است. باروک كنههای بالغ را نمیكشد اما مادههايی که با اين سم در تماس بودند, توليد تخمهای نابارور میكنند. اتوکسازول روی دشمنان طبيعی آفات و حشرات مفيد اثر سوء ندارد.ا دوام طولانی مدت شما را از تکرار سمپاشی بی نیاز میسازد.
یک تخم کش قوی است و روی تخم زمستانه و تابستانه موثر است.
فن پروپاترین
حشره کش فن پروپاترین (دانیتول) ، حشرهکش-کنهکش تماسی گوارشی و دور کننده از گروه پایرتیروئیدهاست. دانتیول روی كنههای متحرک مؤثر بوده و سبب تلفات آنها میگردد.کاربرد دانیتول، در مواقع گلدهی گیاه یا علف هرز و در زمان فعالیت شدید گرده افشانها، برای زنبور عسل بسیار خطرناک است و در زمان حداکثر فعالیت زنبور عسل توصیه نمیشود.
برای ماهیها و دیگر موجودات آبزی بی نهایت خطرناک است، آبهای سطحی نباید آلوده به حشرهکش شوند.
محیط های آبی باید از سمپاشی مستقیم دور نگاه داشت. در سمپاشی به کمک جریان هوا، حاشیه ۱۸ متری نهرها و آبهای سطحی نباید سمپاشی شوند. سم با ترکیبات قلیایی (نظیر ترکیبات بردو و ..) قابل اختلاط نیست.حشره کش برای کنترل حالات متحرک انواع كنه ها (غیر از كنه های چهارپا) و حشراتی مثل مگس های سفيد، مينوزها، حشرات برگ خوار و ساقه خوار، شته ها، پسيل ها روی درختان ميوه دانه دار مورد استفاده قرار می گیرد. این سم همچنین برای کنترل آفات مركبات، انگور، سبزيجات و صيفی جات، پنبه، گياهان گلخانه ای و زينتی قابل استفاده است.
آپولو
کلوفنتزین (آپولو) یک کنه کش غیر سیستمیک با اثر تماسی و دوام طولانی مدت است. این حشره کش بر روی مراحل اولیه رشد و تخم کنه ها موثر است. اين آفت کش را می توانید برای كنترل تخم های زمستانه كنه های تترانيكيد مورد استفاده قرار دهید.كلوفنتزين با اثرات تخم کشی از رشد جنين در داخل تخم جلوگیری کرده و بر روی تمام مراحل کنه به جز کنه های بالغ موثر است.
این حشره کش را می توان برای کنترل کنه های تارعنکبوتی در تاکستان ها، در فلفل گلخانه ای، در تمشک گلخانه ای، در توت فرنگی گلخانه ای، کنه های قرمز در باغات سیب، کنه های قرمز در گلابی و گیلاس و کنه های قرمز در درختان میوه هسته دار مورد استفاده قرار داد.اولین سم پاشی برای کنترل کنه قرمز در سیب و گلابی باید به صورت پیش بهاره و مرحله بعدی سمپاشی بین شکفتن جوانه و غنچه های صورتی رنگ انجام شود. بهترین زمان سمپاشی برای درختان هسته دار در فاصله بین سفید شدن غنچه و اولین گلدهی است. در صورت مستقر شدن کنه در باغات می توان این کنه کش را به صورت مخلوط با سایر کنه کش ها برای از بین کنه ها بالغ مورد استفاده قرار داد. کنه کش آپولو را نباید روی کنه زنگار مورد استفاده قرار دهید.