بيماري گموز يا پوسيدگی طوقه و ريشه درختان مركبات در مناطق شمالی و جنوبی كشور به خصوص خوزستان و فارس وجود دارد. از بارزترين علائم ترشح صمغ از نواحي طوقه تا ارتفاع نيم متری تنه از سطح خاك مي باشد.پوست قسمت آلوده ممكن است بوی ماهی يا ترشی بدهد و دارای پوست سختی بشود.
علائم بيماری بر روی طوقه در ابتدا به صورت لكه كوچك قهوه‌ای ظاهر شده كه خيلي نامشخص است وبه تدريج گسترش يافته وجهت پخش آن به طرف بالا است وبه صورت بيضی در می آيد وآوندهای آبكش را از بين می برد. پوسيدگی قسمت طوقه ممكن است به سمت ريشه هم توسعه پيدا كند و سبب پوسيدگی آن شود.جوانه های آلوده رشد نمي كنند و به تدريج فاسد و قهوه ای می شوند .برگها حالت رنگ پريده به خود گرفته و به تدريج زرد می شود و ريزش پيدا می كند.
عامل اين بيماري چند گونه از جنس فيتوفترا می باشد.قارچ های مولد اين بيماری در خاكهای بسيار مرطوب بخوبی رشد می كنند حتی در غياب درختان مركبات هم قادرند سالها در خاك زندگی كنند.مناسب ترين درجه حرارت برای رشد قارچ 30 درجه و حداقل 10 درجه سانتيگراد می باشد.اسيديته مناسب برای رشد قارچ 6 تا 5/7 می باشد.وجود زخم در ريشه يا ساقه نزديك به خاك در رخنه قارچ به داخل گياه و ايجاد بيماری كمك می كند.
20170106.jpg)
كنترل بیماری شامل پيشگيری ومعالجه می باشد.1)بايد از پايه مقاوم به گموز مثل نارنج و پونسيروس استفاده كرد«از رقم نارنج در شمال نمی توان استفاده كرد چون به بيماری ويروسي تريستزا حساس می باشد.2) محل اتصال پيوند كه بر روی پايه می باشد در ارتفاع 30 تا 40 سانتيمتر از سطح خاك باشد.3)باغ بايد در زمين های سبك و زهكشی شده احداث گردد. موقع غرس نبايد نهال‌ها عميق كشت شوند و ساقه ها حتي المقدور در خارج از خاك قرار گيرد.4) آبياری به گونه ای باشد كه آب در تماس مستقيم با تنه درخت نباشد و يا موجب سرايت بيماری از درختی به درخت ديگر نشود .5)تقويت درختان با استفاده از كودهای زراعی و عمليات زراعی مناسب 6) در مناطق مساعد قبل از فصل بارندگی طوقه درختان و ريشه های مجاور را با محلول برد و يا كوپراويت سمپاشی شود.
راه معالجه
راه معالجه :ابتدا خاك اطراف طوقه را به منظور كاهش فعاليت عامل بيماری كنار زد و از تماس آب با طوقه جلوگيری كرد.اگر آلودگی وسيع نباشد می توان محل آلودگی را تراشيد تا به بافت زنده برسيم آنگاه به وسيله محلول يك درصد پرمنگنات پتاسيم و يا مخلوط بردو و يا ارتوسايد و كوپراويت به ميزان يك در هزار ضدعفونی سطحی می كنيم وپس از دو هفته محل را با چسب باغبانی می پوشانيم.