پیشگیری از آفات در گلخانه :
حفاظت و پیشگیری از آفات را میتوان در سه مرحله اجرا کرد:
الف - مرحله تولید نشاء و کاشت.
در این مرحله می توانید از تله های زرد چسبنده به ابعاد 13×8 سانتیمتر ( یک تله برای هر50 تا100 متر مربع) برای ردیابی اولیه مگس های سفید ، تریپس ها و شته ها استفاده کنید این تله ها می بایست درطول راهروهای داخل گلخانه ، نزدیک در و پنجره ها و محلهای ورودی هوا نصب شود و حداقل هفته ای یکبار مورد بازدید قرا گیرد.
علاوه بر بازدید تله ها بهتر است بوته های نشاء یا گیاهچه ها را نیز بصورت هفتگی از نظر وجود کنه یا شته بررسی کنید. وجود کنه های تارعنکبوتی را می توانید از طریق مشاهده مستقیم کنه بر روی گیاه یا مشاهده آثار خسارت آن مشخص نمایید.
بر اثر تغذیه کنه های دو نقطه ای (کنه های تار عنکبوتی) نقاط زرد رنگی در سطح برگ بوجود می آید. از آنجائیکه تله های زرد تنها برای ردیابی حشرات بالدار قابل استفاده است ردیابی آفات بی بالی مانند کنه ها و یا شته های بی بال بصورت مشاهده مستقیم در نشاء ( یا گیاهچه) بسیار مهم است.
شته ها بیشتر در زیر برگها یا اطراف جوانه های رویشی و زایشی گیاه مستقر می شوند و از طریق وجود پوسته های سفید رنگ آنها و یا ترشحات چسبنده براق آنها به نام عسلک بر روی اندامهای مختلف گیاه قابل ردیابی هستند.
علفــــهای هرز می توانند منبع مهمـــی برای استقرار حشرات و کنه ها در طول سال باشند. بنـــابر این می بایست کلیه علفهای هرز داخل و اطراف گلخانه را نابود کنید.
از قرار دادن هر گونه گیاه زینتی در اطراف نشاء ها یا گیاهچه های جوان خودداری کنید زیرا این نوع گیاهان نیز می توانند به صورت منبعی برای استقرار آفات عمل کنند.
ب - مرحله تولید محصول در این مرحله عملیات توصیه شده در طی مرحله قبل می بایست ادامه یابد.
توصیه های بیشتر عبارتند از :
1- کلیه بقایای گیاهی را از مسیر راهروها و مسیر آبیاری به سرعت جمع آوری کنید و هیچگونه توده زباله را داخل و یا نزدیک گلخانه به حال خود رها نکنید
2- به منظور جلوگیری از گل آلوده شدن و مرطوب شدن سطح خاک که محل مناسبی برای تکثیر مگس های پوسیده خوار ایجاد می کند. خاک را بخوبی زهکشی کنید.
3- هرگز گیاهان متفرقه مانند انواع گیاهان زینتی و درختچه هارا داخل گلخانه قرار ندهید چرا که اینها بعنوان پناهگاههای جایگزین برای حشرات، کنه ها و سایر آفات عمل می کنند.
4- در جاهائیکه امکان پذیر است از توریهای محافط استفاده کنید تا از ورود حشرات جلوگیری شود استفاده از توری یک راه موثر و ساده برای جلوگیری از ورود آفات درشت مانند انواع پروانه های آفت، سوسکها ، زنبورها و سن ها به داخل گلخانه است.
5- حداقل یک محوطه به پهنای 10 متر فضای عاری از هر گونه گیاه یا چمن زنی شده در اطراف گلخانه ایجاد کنید ( در صورتیکه از علف کشها برای پاکسازی استفاده میکنید از عدم پاشش آنها در اطراف پنجره ها و هواکشهای گلخانه اطمینان حاصل کنید ).
گیاهان زنیتی و سبزیجات خانگی محلهای استقرار خوبی برای حشرات و کنه ها هستند و به همین خاطر در نزدیک گلخانه این گیاهان به عنوان علف هرز در نظر گرفته می شود.
ج) مرحله پایان برداشت محصول
در صورتیکه بوته به حشرات و کنه های آفت آلوده شده با شد بلافاصله پس از آخرین برداشت محصول و قبل از حذف بوته ها اقدام به مبارزه با آفت نمایید تا جمعیت انتقالی آفت از یک دوره کشت به دوره دیگر نابوده شده یا به حداقل برسد.
این کار فرصت باقی ماندن و پخش یا پنهان شدن آفت را در درزها و شکاف گلخانه و دیگر جاهای امن آن به حداقل میرساند. روشهای مبارزه با آفات در این مرحله می تواند شیمیایی و یا غیر شیمیایی باشد. استفاده از یک آفت کش مناسب قبل و پس از حذف بوته ها از داخل گلخانه معمولا" منجر به از بین رفتن بخش عظیمی از جمعیت حشرات و کنه ها می شود. از توصیه های کارشناســان در این مورد استفاده کنید.
پس از مصرف آفت کشها و قبل از ورود به داخل گلخانه از انجام تهویه مناسب و کافی در داخل گلخانه اطمینان حاصل کنید.
درجه حرارتهای بالا بصورت یکنواخت و سراسری حداقل به میزان 40 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی کمتر از 50 درصد به مدت حداقل 3 تا4 روز بطور موثری حشرات و کنه ها را کنترل خواهد کرد. پس از حذف بوته ها این روش می تواند تکرار شود. این روش در ماههای گرم تابستان به آسانی و با هزینه کمتری قابل اجرا است.
پس از اجرای روشهای فوق الذکر و حذف بوته ها می بایست با استفاده از تله های زرد چسبنده آفات بالدار احتمالی از قبیل تریپس ها ، مگس های سفید و شته ها ردیابی شوند. بطور منظم این تـله ها را بازدید کنید و اگر آفتی مشاهده کردید با استفاده از یک روش مناسب ضربه دیگری به آن وارد کنید.