یکی از ویژگیهای مهم خاک که مستقیماً بر رشد موفق گیاه تأثیر میگذارد، اسیدیته یا همان PH است. چنین خاکی برای رشد گیاهان مناسب خاک قلیایی که به خاکهای اسیدی علاقهای ندارند، مفید است.در صورتی که لازم باشد خاک قلیایی شود، معمولاً از آهک باغچه اضافه میشود
یکی از مهمترین ویژگیهای
خاک که مستقیماً بر رشد موفق گیاه تأثیر میگذارد، اسیدیته یا همان PH است. بهطور کلی خاکی که اسیدیته بالای 7 داشته باشد، قلیایی محسوب میشود. چنین خاکی برای رشد گیاهانی که به خاکهای اسیدی علاقهای ندارند، مفید است.
در صورتی که لازم باشد خاک قلیایی شود، معمولاً از آهک باغچه اضافه میشود. و برعکس، اگر لازم باشد خاک اسیدیتر باشد، به آن کودهایی که حاوی آمونیوم و سولفور هستند اضافه میشود. خوشبختانه در طبیعت هم گیاهان اسید دوست بهوفور یافت میشوند و هم گیاهان قلیا دوست. بنابراین اگر علاقهای به درگیر شدن جهت تنظیم PH خاک ندارید، میتوانید گیاهان مناسب با خاک را انتخاب کنید. البته باید به این نکته دقت کنید که ممکن است گیاهانی هم نوع (گیاهانی که در یک سرده هستند)، از نظر علاقهمندی به اسیدیته باهم تفاوتهایی داشته باشند. مثلاً گل ارکیده انواع مختلفی دارد. اگرچه بیشتر آنها به خاکهای قلیایی علاقهمندند، ولی تعداد کمی هم هستند که خاک اسیدی را بیشتر میپسندند. در ادامه گیاهانی که برای خاکهای قلیایی مناسب هستند را معرفی میکنیم.
البته قبل از این که به معرفی گیاهها بپردازیم، به این نکته باید اشاره کنیم که این فهرست جامع و کامل نیست. ولی بیشتر گزینههای مناسب برای خاکهای قلیایی مطرح شده است تا اگر خاک قلیایی دارید، یکی از این گزینهها را انتخاب کنید. مسئله دیگری هم که باید اشاره کنیم آن است که این فهرست صرفاً گیاهانی که میتوانند خاک قلیایی را تحمل کنند، معرفی میکند. یعنی برخی از این گیاهان در حقیقت ممکن است خاک اسیدی را بیشتر از قلیایی بپسندند. بنابراین قابلیت تحمل خاک قلیایی به معنی شرایط ایده آل آنها نیست!
برای راحتی کار، فهرست را به چند دسته تقسیم میکنیم. گیاهان چند ساله، یک ساله، پیچکها، درختچهها و درختها.
گیاهان چند ساله
معمولاً وقتی به تزیین باغچه و پرورش گل و گیاه در فضای باز فکر میکنیم احتمالاً پیش از هر چیز به یاد گیاهان چندساله میافتیم. باکمی دقت در فصل گل دهی هر کدام از گیاهان چندسالهای که انتخاب میکنید، میتوانید آن ها را طوری انتخاب کنید که باغچه در بیشتر ماههای پر گل و رنگارنگ باشد. گزینهها شامل این موارد هستند:
انچوزا، گل ناز پاییزی (آتوم جوی)، زنبق ریش دار، کوکب کوهی، ایبریس، نعناع گربهای، گندم کوهی، تاجالملوک، همروکالیس ( یا سوسن یک روزه)، زبان در قفقا، سوسن عید پاک (یا ایستر لیلی)، علف بره آبی، انگشتانه، آبشار طلایی، اشوریا الگانس (یا ساق عروس)، هوستا، آذین خوشهای، اسطوخودوس، خربق سیاه، لیخنیس (یا صلیب مالتی)، برگ سدابی، داوودی، باد بلرزان، گرزی، زنبق توری، مریم گلی، مارگریت، برونرا، فلوکس (یا گل آتشی) و بومادران.
پیچکها
پیچکها و به خصوص پیچکهای گل دار خیلی خوب میتوانند کار تزیین باغچه و محوطه را انجام دهند. تنها مشکل آنها تهاجمی بودنشان است. حمله به گیاهان دیگر و پیچیدن و استفاده از آنها از رفتارهای طبیعی پیچکها محسوب میشود. اگر دنبال تزیین باغچه بدون رسیدگی زیاد هستید و گل و گیاهان دیگرتان هم در برابر پیچکها آسیب نا پذیرند، میتوانید کاشت پیچک را بهعنوان گیاهان مناسب خاک قلیایی در نظر داشته باشید که شامل:
پیچک بوستون، کلماتیس، کیوی، پیچ تلگرافی، عشقه پنج رنگ و یاسمن زمستانه، می شود.
درختچهها
بهترین راه برای پوشاندن زمین و پر کردن بخش پایین باغچه، استفاده از درختچههاست. بهعلاوه اینکه می توان از همین درختچهها برای کناره های باغچه استفاده کرد تا سپر دفاعی گلهای ظریفتر داخلی باشند. درختچهها انواع مختلفی دارند. اگر درختچههای گل دار انتخاب کنید، طبیعتاً باغچهای رنگارنگتر در فصل بهار و تابستان خواهید داشت. البته درختچههایی هم هستند که فصل پاییز کار گلدهی را آغاز یا همیشه بهار هستند. برای خاک قلیایی این درختچهها پیشنهاد میشوند:
سرو بادبزنی، شمشاد جنگلی، فندق زینتی، شیرخشت، دوتسیا، شمشاد پیچ، سرو لاوسون ، یاس زرد، برگ ریز، یاس بنفش، ختمی درختی، سماق، گل عروس، گل صد تومانی (گل پادشاه)، بداغ، وایجیلا، سرخدار و یوکا باغی
درختهای خاک قلیایی
از آن جا درختها فضای زیادی از باغچه را اشغال میکنند و معمولاً نیازمند هزینه و زمان بیشتری هم هستند، بهتر است در انتخاب درختهایی که با گیاهان مناسب خاک قلیایی تناسب دارند، دقت کنید. با توجه به گزینههای مختلفی که دارید، در آینده میتوانید باغچهای با درختان غول پیکر یا منظرهای ظریف و زیبا یا ترکیبی از هر دو داشته باشید:
راش ، زبان گنجشک، کهن دار، شاه بلوط، کاج توپی (یا کاج مشهد)، آلو (آلو، زرد آلو و ...)
یک سالههای خاک قلیایی
برخی گیاهان یک ساله هم میتوانند بدون مشکل در خاک قلیایی رشد کنند که عبارتاند از: همیشه بهار، گل مروارید و گل گندم.