بیشتر انواع سماق حساس نیستند و به خوبی انواع شرایط محیطی را تحمل میکنند. سماق در آفتاب کامل تا نیمه سایه رشد میکند و انواع خاک از اسیدی تا قلیایی را تحمل میکند
خانواده گیاه سماق با نام علمی
Rhus Coriaria
شامل طیق گسترده ای از حداقل 250 گیاه متفاوت
است که از نظر ارتفاع و فرم با یکدیگر متفاوت هستند. بعضی از گیاهان سماق درخت و
بعضی درختچه (بوته ای) هستند، برخی برگ ریز و برخی دیگر همیشه سبزند و به طور کلی
تفاوتهایی در شرایط زندگی دارند. همچنین رقم های مختلف سرعت رشد بسیار متفاوتی
دارند.
به طور کلی سماق به عنوان گیاه دارویی، زیبا
سازی در طراحی فضای سبز یا پرچین حاشیه مزارع یا فضاهای سبز استفاده میشود. بعضی
از انواع سماق رنگ پاییزی زیبایی دارند و جذابیت زیادی در فضای سبز ایجاد میکنند.
![]()
![]()
سرعت رشد درخت سماق
بعضی از گیاهان سماق رشد بسیار زیادی دارند در
حالی که برخی دیگر کندتر رشد میکنند. سماق آفریقایی (
Rhus lancea
) یک درخت
سریع الرشد است و به سرما مقاومت نشان میدهد. این گیاه در هر فصل میتواند 50 سانتیمتر
بلندتر شود. از طرف دیگر سماق معطر (
Rhus aromatic
) یک درختچه با اندازه متوسط است که
سرعت رشد کندی دارد. این گیاه سماق بومی جنوب شرق کانادا و شمال شرق امریکاست و
مقاوم به سرما می باشد. سماق معطر در هر فصل رشد 30 سانتیمتر یا کمتر از این، رشد
میکند.
![]()
![]()
الگوی رشد درخت سماق
همان طور که گفته شد درخت سماق رقمهای متنوعی
دارد و بعضی درختچه ای هستند و برخی دیگر درختی. مثلا سماق آفریقایی معمولا درخت
بلندی است که تا ارتفاع 7.5 متر رشد میکند و معمولا طول عمر آن 50 تا 100 سال است.
سماق امریکایی که به آن سماق سرکه یا درخت سرکه هم میگویند با نام علمی
Rhus typhina
، (در
انگلیسی به آن
staghorn sumac
گفته میشود) یک درختچه با سرعت رشد بالا و علفی شکل است. در یک فصل رشد حداقل 24
اینچ (معادل 60 سانتیمتر) و گاهی بیشتر رشد میکند. این رقم سماق نیز به سرما مقاوم
است و تاچ مسطح دارد. ارتفاع آن بین 4.5 تا 7.5 متر میرسد. سماق معطر درختچه ای
است که تنها 1.8 تا 3 متر ارتفاع دارد.
کاربرد درخت سماق در باغبانی
نحوه استفاده از درخت سماق در باغبانی بستگی
زیادی به زیستگاه اصلی و الگوی رشد آن دارد. مثلا سماق امریکایی درختچه ای است که
به راحتی پرورش پیدا میکند و حصار خوبی ایجاد میکند. سماق معطر نیز همین ویژگی را
دارد. سماق قد کوتاه یا برگ شعله ای با نام علمی
Rhus copallina
بومی شرق
امریکا است که مقاوم به سرما بوده و ارتفاع آن به 6 تا 9 متر میرسد بنابراین به
عنوان حصار حاشیه مزرعه، باغ، جنگل یا فضای سبز مناسب است. این انواع سماق همگی
برگ ریز هستند و خزان میکنند بنابراین در پاییز به خوبی جلوه میکنند. سماق
افریقایی همیشه سبز است و تراکم برگ متوسط دارد بنابراین به عنوان درخت سایه انداز
همیشه برگ و بار دار میتوان از آن استفاده کرد.
شرایط رشد درخت سماق
بیشتر انواع سماق حساس نیستند و به خوبی انواع
شرایط محیطی را تحمل میکنند. سماق در آفتاب کامل تا نیمه سایه رشد میکند و انواع
خاک از اسیدی تا قلیایی را تحمل میکند. معمولا سماق مقاوم به خشکی و کم آبی و
گرماست. برخی انواع درخت سماق مثل سماق آفریقایی در مقابل خشکی و کم آبی بسیار
مقاوم هستند. سماق قد کوتاه خاک مرطوب با قابلیت زهکشی مناسب را ترجیح میدهد اما
میتواند با نواحی صخره ای نیز سازگاری پیدا کند.