چگونه بدون استفاده از خاک، خاک گلدان درست کنیم؟

حتی در سالمترین خاکها نیز احتمال وجود باکتریها و قارچهای مضر وجود دارد. محیط کشت گیاه اگر حاوی خاک واقعی نباشد، تمیزتر بوده و استریل محسوب میشود و برای استفاده در باغ و باغچه و به خصوص گلدان بسیار محبوب و مناسب است.

کشت بدون خاک چیست؟

ساخت خاک گلدان خانگی و پرورش گیاهان در خاک دست ساز یا محیط کشت بدون خاک به این معنی است که موادی که گیاه در آن پرورش می یابد، عاری از خاک واقعی است. این محیط کشت حاوی انواع مواد آلی و غیر آلی است. با استفاده از این مواد، میتوانید گیاهان سالمتری پرورش دهید و از خطر بیماریهای منتقل شونده از راه خاک در امان باشید. گیاهانی که با روش بستر بدون خاک رشد میکند، کمتر دچار آَفت زدگی میشوند.

انواع بستر کشت بدون خاک

برخی از رایجترین بسترهای کشت عبارتند از پیت ماس، پرلیت، ورمیکولیت و ماسه. به طور کلی این مواد معمولا با هم ترکیب میشوند و به تنهایی استفاده نمیشوند چرا که هر کدام عملکرد خاص خود را دارند. در این شرایط کود معمولا برای تامین مواد مغذی مهم به گیاه داده میشود.

     پیت ماس اسفانگوم :

    این مواد بافت درشتی دارند اما سبک وزن و استریل هستند. پیت ماس اسفانگوم هوا دهی مناسبی برای ریشه ها تامین میکند و آب را نیز به خوبی نگه میدارد. با این حال معمولا به خودی خود به سختی مرطوب میشود و بهتر است در ترکیب با مواد دیگر استفاده شود. این بستر رشد برای جوانه زدن بذرهای گیاهان ایده آل است.

     پرلیت :

    پرلیت نوعی سنگ آتشفشانی منبسط شده است که معمولا به رنگ سفید دیده میشود و سبک است. پرلیت باعث میشود خاک زهکشی خوبی داشته باشد و سبک باشد و گردش هوای خوبی در خاک برقرار شود. پرلیت را باید با مواد دیگری مانند پیت ماس ترکیب کنید چون آب را در خود نگه نمیدارد و هنگامی که به گیاه آب میدهید، روی آن شناور می ماند.

ورمیکولیت :

     ورمیکولیت اغلب با پرلیت یا به جای آن استفاده میشود. این نوع خاص میکا فشرده تر بوده و بر خلاف پرلیت آب را خوب نگه میدارد.

ماسه درشت :

    یکی دیگر از مواد مناسب برای تهیه بستر کاشت استریل، ماسه درشت است که زهکشی مناسبی فراهم کرده و موجب گردش خوب هوا در خاک میشود اما آب را نگه نمیدارد.

علاوه بر مواد ذکر شده، گاهی از پوست درخت و الیاف نارگیل ممکن است استفاده شود. چوب پوست درخت برای بهبود زهکشی و گردش هوا بیشتر استفاده میشود و بسته به نوع آن ممکن است سبک باشد. الیاف نارگیل نیز مشابه پیت ماس عمل کرده و همان کاربرد را دارد.

خودتان خاک بسازید

اگر چه خاک گلدان بدون خاک واقعی را میتوانید از مراکز فروش گل و گیاه خریداری کنید، اما خودتان نیز میتوانید ساخت خاک گلدان خانگی را تجربه کنید. خاک گلدانی خانگی استاندارد شامل مقدار مساوی از پیت ماس، پرلیت (و یا ورمیکولیت) و ماسه است. پوست درخت را نیز میتوانید به جای ماسه استفاده کنید، در حالی که الیاف نارگیل میتوانند جایگزین پیت ماس شوند. این بستگی به ترجیح شخصی شما دارد.

مقدار کمی کود و سنگ آهک نیز باید به این ترکیب اضافه شود تا بستر کاشت حاوی مواد مغذی نیز باشد. دستورات مختلفی برای تهیه محیط کاشت بدون خاک در اینترنت وجود دارد که میتوانید از هر کدام که برایتان مناسب است استفاده کنید.