چگونه رطوبت خاک گلدان یا باغچه را اندازه بگیریم

حفظ رطوبت خاک در سطح مناسب، برای رشد گیاهان حیاتی است. در بیشتر گیاهان رطوبت بیش از حد خطرناکتر از بی آبی است. راه اصلی موفقیت در رشد و پرورش گل و گیاه، اندازه گیری درست رطوبت خاک گلدان یا باغچه است. باید آب دهی زمانی انجام شود که گیاه به آب نیاز دارد نه طبق برنامه زمانی از پیش تعیین شده.

بررسی رطوبت گیاه

هنگامی که صحبت از اندازه گیری رطوبت گیاه میشود، لمس خاک بهترین راهنمای شماست. به طور کلی یک به یک گیاه گلدانی که قطر دهانه گلدان 15 سانتیمتر است، باید هنگامی آب بدهید که 5 سانتیمتر بالای خاک در هنگام لمس خشک باشد. در مورد گلدانهای بزرگتر که 20 تا 25 سانتیمتر قطر دارند، زمانی که خاک تا عمق 1 تا 3 سانتیمتری خشک شد، باید آن را آبیاری کنید.

یک بیلچه را در خاک فرو کنید، سپس آن را کمی کج کنید تا ببینید وضعیت رطوبت چگونه است. همچنین میتوانید چوب باریک و بلندی را در خاک فرو کنید تا مشخص کنید از سطح تا چه عمقی خاک مرطوب است. هنگامی که میخ را بیرون میکشید، اگر تمیز بود و خاک به آن نچسبیده بود به این معنیست که خشک بوده است در صورتی که اگر خاک خیس باشد مقداری از آن به میخ یا بیلچه میچسبد.

در بیشتر موارد ناحیه ریشه (عمق 15 تا 30 سانتیمتری از سطح خاک) باید مرطوب باشد. اما به خاطر داشته باشید که ماسه سریعتر زهکشی میشود و باید زمانی که تا عمق 5 تا 10 سانتیمتری آن خشک شد، آبیاری شود.

توجه داشته باشید نیاز به آب بستگی زیادی به نوع گیاه دارد.  مثلا گیاهان گوشتی و آبدار خاک خشک را ترجیح میدهند و نباید به آنها زیاد آب بدهید در حالی که برخی دیگر مانند گل تاج الملوک خاک همیشه مرطوب را دوست دارد. با این حال تقریبا همه گیاهان نیازمند گردش هوا در اطراف ریشه هستند و در صورت خیس و اشباع بودن خاک و زهکشی ضعیف آن، در معرض پوسیدگی ریشه قرار میگیرند.

انواع ابزارهای اندازه گیری رطوبت خاک

برای نظارت دقیق بر خیسی خاک باید ابزارهای مخصوص داشته باشید. انواع رطوبت سنجهای ساده و ارزان در مراکز فروش لوازم باغبانی و فروشگاههای اینترنتی قابل تهیه هستند و برای پرورش گل و گیاه در فضای داخل و خارج از خانه به کار شما می آیند. این دستگاه به شما میگوید آیا نواحی اطراف ریشه، خیس است یا مرطوب و یا خشک. این ابزار به خصوص در مورد گلدانهای بزرگ مفید است.

ابزارهای دیگر سنجش رطوبت برای کاربردهای کشاورزی نیز وجود دارند از جمله اندازه گیری کشش سطحی (تنزیومتر) و بلوک مقاومت الکتریکی که کشش رطوبت خاک را نشان میدهد. اگر چه هر دو ابزار نامبرده دقیق بوده و استفاده از آنها آسان است، اما گرانتر از رطوبت سنجهای میله ای ساده هستند.

رفلکتومتری یا بازتاب سنجی در حوزه زمان ( TDR ) نیز یک روش جدید و گرانتر است که با سرعت و دقت بیشتری رطوبت خاک را اندازه میگیرد اما سنسور آن اغلب نیاز به کالیبره شدن مجدد داشته و تفسیر داده ها ممکن است نسبتا دشوار باشد.