ارکیده گلی زیبا و بسیار پرتنوع است و قابلیت تطابق زیادی با شرایط محیطی خود دارد. به همین دلیل در سراسر کره زمین به جز قطب شمال و جنوب، میتوان نمونههایی از آن را پیدا کرد. گل ارکیده از محبوبترین گلهای آپارتمانی و منازل است که کاربردهای فراوانی در دکوراسیون و امور زینتی ساختمانها، مراسم و مناسبتها دارد. بزرگترین تولیدکنندگان این گل کشورهای سنگاپور، مالزی و تایلند هستند و همه روزه انواع مختلفی از گل ارکیده را به اروپا صادر مینمایند.
گل ارکیده رنگهای بسیار متنوعی مانند سفید، صورتی، سبز، قرمز، شاهبلوطی، ارغوانی و زرد دارد و برخی نمونههای آن مثل کاتالیا و وندا شامل دو تا سه رنگ نیز در شکل ظاهری گل میباشند. برخی از گلهای ارکیده بسیار معطر هستند و برخی دیگر، فقط زیبایی داشته و هیچ بوی خاصی ندارند. خصوصیت بارز گلهای ارکیده، دوام و ماندگاری آنها برای مدت طولانی در حدود سه تا شش ماه میباشد. از خصوصیات عجیب گل ارکیده، دوره گلدهی طولانی مدت آن است که از زمان جوانهزنی میتواند بین سه تا چهار ماه گلدهی داشته باشد.
گلهای ارکیده از نظر ظاهری دارای سه گلبرگ و سه کاسبرگ هستند و هر گل، یک یا گاهی دو عدد پرچم زایا دارد. ریشه گل ارکیده شباهت زیادی به ساقه آن دارد و از طریق ریشه، مواد معدنی و نمک موجود در باران یا شبنم صبحگاهی جذب گیاه میگردد.
در کشور ماه حداقل 50 نمونه گل مختلف ارکیده پرورش داده میشود که در 18 گونه مختلف طبقهبندی شدهاند.
هشت نوع از معروفترین و زیباترین گلهای ارکیده فالانوپسیس، سیمبیدیوم، کاتلیا لابیانا، دندروبیوم، سیپریدیوم، میلتونیا، اودونتو گلسیوم و پافیوپدیلوم میباشند.
از خصوصیات عجیب گل ارکیده، قابلیت پیوند بین گونههای مختلف آن است که باعث ایجاد گلهای ارکیده با رگههای رنگی متنوع چندتایی در طبیعت شده و نتیجه این پیوندها، به تولید اسامی ترکیبی گلهای جدید انجامیده است.
ارکیده به عنوان یکی از گلهای محبوب آپارتمانی در صورت مراعات شرایط صحیح میتواند تا حد 10 سال نیز عمر کرده و سالی دو بار به گلدهی برسد. نور غیر مستقیم خورشید یا نور مصنوعی در حد 12 ساعت در روز برای رشد این گل مورد نیاز است. دمای مناسب نگهداری گل ارکیده محدوده 12 تا 28 درجه سانتیگراد است و گرمای بالای 30 درجه سانتیگراد، باعث جلوگیری از رشد و نمو گل ارکیده خواهد شد. هوای سرد و نور مستقیم خورشید نیز باعث از بین رفتن گلهای ارکیده میشود. بطور کلی محیطی معتدل، گرم و تا حدی مرطوب میتواند باعث دوام و رشد مناسب گل ارکیده بشود.
در مورد رطوبت مورد نیاز گل ارکیده باید دقت نمود که ارکیده به رطوبت مناسبی در زمان رشد رویشی نیاز دارد و جهت تأمین این رطوبت، میتوان مقداری آب بر روی یک سینی بزرگ در زیر گلدان استفاده نمود تا تبخیر آن باعث ایجاد رطوبت مناسب برای رشد شاخه گل ارکیده فراهم نماید. مرحله رویشی زمانی است که غنچههای گل ارکیده از بین رفته و گیاه، ساقه جدیدی بعد از برش ساقه ایجاد نموده است.
جهت نگهداری از شاخه گل ارکیده باید از کود گل ارکیده به نام گرین گروت و یا کود کیوتن برای تقویت غنچههای جدید استفاده نمود. استفاده از این کودها باعث میگردد که غنچههای جدید به همان کیفیت و اندازه غنچههای سال قبل گل باشند. دوره کوددهی هر ده روز یک بار برای رشد گل ارکیده توصیه شده است.
برای گل دادن ارکیده باید ساقه آن را از نقطه بالاتر از گره سوم و چهارم برش داد تا گیاه جهت رشد و گلدهی ترغیب شده و به حیات خود ادامه دهد.
گل ارکیده کاملترین طیف رنگین کمانی را دارد و هر رنگ آن نماد یک پیام یا مفهوم خاص است. در زمانهای گذشته، گل ارکیده به علت کمیاب و لوکس بودن، سمبل و نماد خاندان سلطنتی در امپراطوریها و کشورهای پادشاهی به حساب میآمده است.
رنگهای مختلف گل ارکیده به مرور زمان هر یک جهت مناسبت و موارد خاصی به کار گرفته شده است. ارکیده آبی که نادرترین گونه آن است نشانگر معنویت و تفکر است و به مناسبت روز مادر هدیه داده میشود. ارکیده بنفش جهت احترام و تکریم استفاده میگردد. ارکیده قرمز جهت ابراز خواستن هدیه داده میشود. ارکیده صورتی نماد زنانگی و زیبایی جنس مؤنث است. ارکیده سفید برای تولد کودکان هدیه داده میشود و نماد خلوص و پاکی است. رنگ زرد ارکیده نشان از شادی و دوستی دارد و یک شاخه گل یا دسته گل زرد ارکیده جهت موفقیت و آرزوی خوشبختی به دوستان یا همکاران اهدا میگردد. ارکیده سبز نماد سرزندگی و احترام به طبیعت است که جهت طول عمر به افراد هدیه میشود.
گل ارکیده به علت تنوع فراوان در شکل و رنگ جهت ساخت دسته گل یا سبد گل یکی از کاملترین و زیباترین انتخابها در این زمینه میباشد و گاهی ترکیب آن با گل رز میتواند به زیبایی این مجموعه بیفزاید.
باید توجه داشت که اگر گل ارکیده را به صورت گلدانی نگهداری میکنیم از تعویض گلدان آن خودداری کنیم چون گل ارکیده در صورت جابجایی گلدان، حداقل برای یک سال و یا چند سال گل نمیدهد. بهترین گلدان برای نگهداری ارکیده، گلدانهای شفاف میباشند چون ریشه گیاه نیز برای رشد احتیاج به جذب نور دارد و در صورت شفافیت ظرف، میتوان سلامت ریشه را نیز تحت نظر قرار داد.
گلدان ارکیده به آبیاری متوسطی نیاز دارد و باید یک روز قبل از خشک شدن کامل آن، مورد آبیاری قرار گیرد. آب مورد استفاده بهتر است که دارای املاح کم بوده و قبل از آبیاری جوشیده شده باشد.
با توجه به مشکل عدم گلدهی گل ارکیده برای یک یا چند سال در صورت تعویض گلدان، باید هنگام خرید گل ارکیده دقت داشته باشیم که اگر قصد نگهداری این گل را به صورت گلدانی داریم، گلدان زیبا و مورد پسندی را که گل ارکیده در آن کاشته شده انتخاب کنیم تا نیاز به تعویض گلدان پس از خرید نداشته باشیم.
بهتر است جهت نگداری گل ارکیده از نمونههای ساده استفاده کنیم که با شرایط محیطی منزل یا آپارتمان سازگاری بیشتری دارد.