گل نرگس شهلا
گل نرگس از خانواده آماریلیداسه ،گیاهی دائمی و پیاز دار ( پیاز پوشیده ) می باشد. گلها دارای جام شش قسمتی ( سه گلبرگ و سه گلبرگ نما) می باشند که از میان گلبرگ ها ، قسمتی توسعه یافته بنام تاج ( Crown ) از ضمایم گلپوش یا پرچم نمایان است. ارقام مختلف نرگس داراری رنگ های متفاوت بوده و بعضی معطر و بعضی بدون عطر میباشند گونه های مختلف نرگس به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
تکثیر نرگسها
نرگسها به دو روش تکثیر می‌شوند. روش تکثیر غیر جنسی (تقسیم پیاز) که دقیقا نتیجه‌اش گلی است مانند گل پیاز اصلی و روش تکثیر جنسی (دانه) که نتیجه‌اش گلهایی خواهد بود جدید و متفاوت.دانه‌ها در بخش تخمدان ایجاد می‌شوند این بخش متورم در پشت گلبرگها است. پس از شکوفه کردن بخش تخمدان متورم می‌شود اما خالی از دانه است. گهگاه باد یا حشرات با آوردن گرده‌های جدید از گلهای دیگر می‌توانند باعث گرده افشانی گل در طول مدت گلدهی آن شوند. وقتی این اتفاق روی داد در تخمدان یک یا تعداد کمی دانه ایجاد می‌شود. نرگس‌های دورگه بوسیله گرده افشانی گلها با تماس دادن و مالیدن دانه گرده از یک گل به کلاله گل دیگر بوجود می‌‌آیند در نتیجه تخمدان می‌تواند تا 25 دانه را در خود ایجاد کند. که هر کدام از آنها یک گیاه کامل را بوجود خواهد آورد. اما برای گلدهی گیاهی که از دانه پرورش می‌یابد باید تا 5 سال صبر کرد.
انواع نرگس ها: 1- نرگس ترومپت: در این گونه گل ها بدون عطر ، جام گل بزرگ و شیپوری شکل می باشد. بر روی هر ساقه گلدهنده یک عدد گل وجود دارد. پیاز نرگس ترومپت جهت نمو گل برای فصل آینده و طویل شدن ساقه، نیاز سرمایی دارد. و باید پیاز را در شرایط سرمایی قرار داد
2. نرگس شیراز:
در این گونه از نرگس که در کشورمان طرفداران زیادی دارد گلها معطر ،تاج آن زرد و گلبرگ ها سفید می باشند . این گونه از نرگس فاقد نیاز سرمایی بوده و پس از دوره استراحت که معمولا در تابستان رخ می دهد مجددا در ماههای مرداد تا اسفند در خاک کاشته می شود. نرگس شیراز در مناطق جنوبی که خواستگاه آن می باشد از آبان ماه به بعد شروع به گلدهی کرده و در مناطق سردسیر تر زمان گلدهی تا فروردین طول می کشد. این نوع پیاز داراری مقاومت زیاد در برابر سرما بوده و در تمامی نقاط کشور قابل کشت می باشد .
3. نرگس شهلا یا نرگس ژانکی:
دارای گلبرگ های زرد رنگ و بدون بود.
مراقبت از نرگس شهلا:
گلدار بودن نرگس از شش هفته تا شش ماه طول می‌کشد که این بستگی به جایی که شما زندگی میکنید و همچنین نوع گونه‌ای که پرورش می‌دهید دارد. بعد از گلدهی اجازه دهید تا گیاه نرگس پیازش را برای سال بعد بازسازی کند. برگها تا آن هنگام سبز هستند. هنگامی که برگها زرد شدند شما می‌توانید آنها را قطع کنید اما تا قبل از آن خیر.
پاییز وزمستان بهترین زمان برای کشت نرگس هستند. اگر چه پیازها باید تا پاییز کشت شوند ولی تااواخرزمستان هم قابل کشت هستند. برای کشت ، آنها را بطور مجزا با فاصله‌های 15 سانتیمتری در یک خاک با زهکشی خوب و مناسب کشت کنید بطوری که حدو5 سانتیمتر خاک روی پیازها باشد. یک مقدار کود معمولی را با خاک مخلوط کنید و در زیر محل کاشت بریزید و اگر خاک رسی و سنگین است مقداری شن با آن مخلوط کنید تا به زهکشی خاک کمک کند.
دقت کنید که در زمان کاشت نوک پیازها باید به سمت بالا باشد.پیازها را در زمینی که از آب اشباع است نکارید.
نرگسها برای گلدهی سال بعد خود نیاز به انرژی سرازیر شده از ساقه و برگ به پیازها دارند. به همین دلیل برگها را از محل طوقه قطع نکنید چون این کار باعث می‌شود آنها ضعیف شوند. هنگامی که 6 هفته سپری شد بعد از گلدهی می‌توانید برگها را قطع کنید چون تأثیری بر گلدهی سال بعد ندارد. بعد از پژمرده شدن گلها آنها را از بخش زیرین و پشت تخمدان قطع کنید. هر پیازی را که در ساقه و برگ آن نشانی از بیماری است خارج کرده و آن را بسوزانید. پس از گلدهی گیاه را هفته‌ای یک بار آبیاری و بوسیله کودهای غنی از پتاس تغذیه کنید تا هنگامی که برگها زرد شوند. تعداد زیادی از نرگسها ، خیلی خوب به طور طبیعی سبز شده و نیاز به جابجایی ندارند.
نیاز های محیطی گل نرگس شهلا:
اگر شما باغ کوچکی دارید و دسته‌های نرگس خیلی زیاد و بزرگ شده‌اند می‌توانید آنها را خارج کرده و تقسیم کنید. پیازهای خارج شده را در مکانی خنک تاریک و با تهویه مناسب تا زمان کشت بعدی ذخیره کنید. هم قبل از انبار کردن هم قبل از کشت دوباره، تمام پیازهایی را که هنگام لمس کردن حس میکنید نرم هستند یا حالت اسفنجی پیدا کرده‌اند را جدا کرده و بسوزانید. پیازهای کشت شده در گلدان (برای 16 الی 20 هفته) باید حداقل در عمق 5 تا 10 سانتیمتری کاشته شوند. که این بستگی به شرایط آب و هوایی منطقه دارد. اگر محیط بزرگی از زمین سبز دارید که می‌خواهید در آنجا نرگسها را کشت کنید نوع نرگس نما بهترین نتیجه را دارد. گونه‌های مختلف را در یک بخش با هم مخلوط نکنید که این یک نتیجه کشت خوب نیست. برای حاشیه و کناره‌های کوچک باغهای سنگی بهتر است از انواع کوچک‌تر برای پرورش مانند دو به دو یا پرتاب شعله استفاده شود. در طول زمان پرورش ، حداقل دوبار بوسیله قارچ کش شاخ و برگ نرگسها را سمپاشی کنید.
خاک مورد نیاز گل نرگس شهلا:
نرگس شهلا به خاک لومی ( مخلوطی از شن و ماسه ، خاک باغچه و کود پوسیده دامی و یا کمپوست نیاز دارد برای نتیجه گیری بهتر می توان مقداری خاک کشاورزی (خاک رس) نیز به خاک باغچه اضافه کرد .
عمق کاشت در شرایط محیط باز شهلا:
بسته به شرایط دمایی محیط که دارای زمستان های سرد و یا معتدل تر باشد عمق کاشت از 5 تا 10 سانتیمتر متفاوت است در مناطق جنوبی عمق کاشت 10 سانتیمتر و در مناطق سردتر تا 20 سانتیمتر نیز قابل کاشت است
عمق کاشت در گلدان گل نرگس شهلا:
پیاز ها را در گلدان معمولا در عمق بالاتری از سطح خاک _ در حدود دو سانتی کاشته می شوند
آبیاری گل نرگس شهلا:
پیاز گل نرگس شهلا پس از کاشت نیاز به آبیاری دارد پس از آن بخصوص در فضای باز زمانی اقدام به آبیاری زمین می کنیم که سطح خاک کاملا خشک شده باشد معمولا در پاییز و زمستان به علت بارندگی نیاز آبی کمتری دارد آبیاری زیاد و غرق آب بودن خاک باعث پوسیدگی پیاز ها خواهد شد .
نور مناسب برای رشد گل نرگس شهلا:
گل نرگس شهلا به محیطی با نور زیاد نیاز دارد باید در محیطی که از تابش مستقیم نور خورشید به مدت سه تا چهار ساعت بهره می برد استفاده نماییم .
دما مورد نیاز برای رشد گل نرگس:
برای داشتن نرگس هایی با طول عمر زیاد بهترین شرایط دمایی در زمان گلدهی بین 18 تا 5درجه می باشد گرمتر شدن محیط باعث کاهش طول عمر گل نرگس خواهد شد .