عدس، گیاهی یک ساله و محصولی زمستانی است. دانه هایش از بهترین
انواع غذاهای انسانی است. عدس از روزگاران قدیم در نواحی مدیترانه و آسیای
غربی کشت می شد. در قرآن کریم به مصرف بقولات از جمله عدس اشاره شده است.
ارزش غذایی عدس در قرآن کریم به اندازه ای است که در دو سوره از قرآن از
این ماده غذایی یاد شده است.
از نظر ارزش اقتصادی، خانواده حبوبات پس از خانواده غلات قرار دارند و
500 جنس و 12000 نوع را در بر می گیرد که بخش اعظم آن به مواد غذایی سرشار
از پروتئین تبدیل می شوند. از این رو حبوبات برای انسان و حیوان نقش حیاتی
دارند؛ چنان که در مراحل کشت نیز به منظور تقویت زمین زراعتی برای خاک
مفیدند.
کتایون باقری کارشناس تغدیه و رژیم درمانی در مورد ارزش غذایی حبوبات
بخصوص عدس به شفقنا(پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) می گوید:
حبوبات با دارا بودن درصد بالایی فیبر محلول، مولیبدن، اسید فولیک، منیزیم و
ویتامین هایB1 وB6 نقش بسیار مفیدی در سلامت بدن بخصوص سیستم قلبی عروقی
دارند.
کارشناسان تغذیه توصیه می کنند حد اقل 2 بار در هفته از گروه حبوبات
بخصوص عدس به عنوان منبع فیبر محلول و همچنین منبع خوبی از پروتیین گیاهی
استفاده نمایید. استفاده از گروه حبوبات همراه با غلات مانند مصرف عدس با
برنج به شکل عدس پلو و یا عدسی با نان سبب افزایش ارزش پروتیینی عدس می
شود. هضم عدس نسبت به سایر گروه حبوبات مانند لوبیا و نخود راحت تر از است.
بنابر این در تهیه انواع سوپ ها و غذاهای کمکی کودکان نیز مصرف عدس بسیار
مفید می باشد. البته به منظور افزایش ارزش غذایی عدس در کودکان توصیه می
شود از عدس جوانه زده استفاده شود.
مصرف عدس سبب کاهش چربی بد خون یا LDL می شود. همچنین در افرادی که
مبتلا به افزایش فشار خون و مشکلات قلبی مانند افزایش ضربان قلب هستند
مصرف عدس می تواند مفید فایده واقع شود.
بعلاوه مصرف عدس سبب تنظیم میزان قند خون در بیماران دیابتی نوع 2 می
شود. لذا مصرف آن در این بیماران می تواند بسیار مفید فایده واقع شود.
عدس مانند سایر حبوبات دارای نوعی قند محلول در آب به نام رافینوز و
استکینوز است که وجود این مواد در حبوبات سبب ایجاد نفخ در افراد با مشکل
گوارشی می شود. بنابراین به منظور کاهش مشکلات گوارشی در این افراد،
کارشناسان تغذیه توصیه می کنند که عدس خام را به مدت 12 ساعت در مقداری آب
خیس کرده و چندین بار آب آن را تعویض نمایند تا مواد نفاخ همراه با آب از
عدس خارج شود. استفاده از این روش هیچگونه اثر نامطلوبی بر روی ارزش غذایی
عدس نخواهد داشت.