پايگاه اطلاع رساني فانوس زاگرس به قلم شهرام نوروزي در گزارشي با عنوان سرگذشت تلخ ترين گياه دنا به بررسي استفاده بيش از حد اين گياه پرداخته است.
ديروز در پيشخوان سوپر ماركت شهرم تنديس گياهي زيبا و در درون ويترين شيشه اي را ديدم با خلوت خود انديشيدم كه سرگذشت ما و اين گياه زيبا چه خواهد شد.
"بيلهر” گياهي ناشناخته در ايران و جهان است كه در ارتفاعات كوههاي دنا استان كهگيلويه و بويراحمد در سلسله جبال زاگرس مي رويد.
اكثر بوميان منطقه علاقه زيادي به مصرف اين گياه تلخ دارند.
همين علاقه مندي باعث شده كه بيش از هر گياه ديگري در معرض خطر انقراض باشد.
” بيلهر”تلخي بسيار زيادي دارد اما مردم ما ابتدا تلخي آن را مي زدايند و سپس به طريق مختلف مصرف مي كنند.
به گفته مردم و كارشناسان تا چند سال آينده اثري از اين گياه تلخ و خوراكي در كوه هاي استان و دنا مشاهده نخواهد شد.
ايران سرزميني پهناور و سرشار از زيبايي هاي طبيعي و غناي زيستي است كه از پشتوانه ي فرهنگ و تاريخي كهن بهره مي برد.
اين قابليت ها و پشتوانه هاي منحصر به فرد كه در بسياري از كشورها در پرتو تعاملات علمي، فرهنگي، اجتماعي، اخلاقي و فلسفي رشد يافت و در نهايت منجر به باز توليد جديد با هدف حمايت و حفاظت از محيط زيست شد، متاسفانه در ايران ما نه تنها منجر به زايش فكر و انديشه با هدف حفاظت و حمايت از محيط زيست و تنوع زيستي نشد بلكه اين دانش سبز روز به روز رو به نابودي و رسيدن به مرز فاجعه رسيده است.
اقتصاد و منابع طبيعي زيست محيطي هيچگاه از يكديگر جدا نبوده اند.
فعاليت هاي اقتصادي كه منجر به توليد و عرضه كالاها و خدمات به مصرف كنندگان مي شود بدون بهره‌برداري، استخراج و تخليه منابع طبيعي و خدادادي امكان پذير نيست.
لذا حفاظت از محيط زيست و منابع آفرينش به هيچ وجه به معناي نگهباني از منابع طبيعي و عدم بهره برداري از آنها نبوده و نيست اما آن چيزي كه در فعاليت هاي اقتصادي و خصوصا جهت امرار معاش انسان ها حائز اهميت است، استفاده صحيح، كار آمد و يا مصرف بهينه از منابع طبيعي و زيست محيطي است.
در اين صورت با استفاده از روش هاي اصولي بهره‌برداري ضمن تامين توسعه اقتصادي مطلوب و مورد نظر، قشر جامعه بايد به حفظ پايدار و دائمي منابع خالق هستي بپردازد.
سوال مهم اين است كه پس از وقوع چنين نابودي و فاجعه هايي چه مدت زماني لازم است تا فرآيند هاي تحول، طبيعت (گياهان، حيوانات، زمين و اكوسيستم) را بازسازي كند و به مرحله به اصطلاح ثابت يا تعادل مجدد برساند؟ به عبارت ديگر بد نيست ببينيم چه زماني لازم است تا تنوع زيستي كم و بيش به ميزان قبل از فاجعه باز گردد.
زمانبر بودن بازسازي كامل تنوع زيستي سرزمين و ديارمان بايد باعث تامل هر كسي شود كه معتقد است آنچه را انسان هوشمند نابود مي سازد، طبيعت جبران مي كند؟ شايد هم چنين باشد، ولي نه در مدت زماني كه براي بشر معاصر داراي مفهوم است البته زماني كه ديگر ما و نسل بعد از ماها نيستند!اميدوارم اين بي مهري ها و بي توجهي ها در حفظ محيط زيست و تنوع زيستي اين سرزمين و خصوصا دناي كاكل سفيد(بقول جناب آقاي داوود نماينده هويت، هويت استان كهگيلويه و بويراحمد) با ممارست و با عشق و اميد به ايراني سربلند بيانديشد.
عدالت در حق اين منابع خدادادي با عزم و اراده و غيرت، عجين شود و با تمام توان علمي، فرهنگي و مالي بر اين زياده خواهي ها لگام زده و باعث نشويم كه هر آنچه در گذشته رشته ايم جملگي پنبه گردد.
8143/6162