به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان نوشهر، شهرهای نوبنیاد و معاصری چون نوشهر با اتکا به امتیازات طبیعی و مردمانی با فرهنگ همواره در تمرکز جمعیت و گردشگری مورد توجه بوده‌است.
کرانه‌های شمالی البرز و مخمل سبز جنگل‌های آن خود یک اقلیم ارزشمند با گونه‌های نادر گیاهی به شمار می‌رود.
تنوع گونهها در گستره این شهرستان با افزایش ارتفاع از سطح دریا افزایش چشم‌گیری پیدا می‌کند و در این عرصه طی قرون، علاوه برگونه‌های خاص هیرکانی، شاهد گونه‌های مهاجر هم بوده‌ایم.
ارکیده‌های منطقه نوشهر از گونه‌های خاصی هستند که شاید تنوع آنها را در کمتر نقطه‌ای شاهد باشیم، این گونهها از ارتفاع منفی 20 متر از سطح دریا آغاز شده‌است و تا ارتفاع 300 متری در شاه‌کوه و گلستانک امتداد می‌یابند که از این میان می‌توان به گونه های زیر اشاره کرد:
Epipactis rechingeri ، ophrys oestrifera-ophys sphegodes orchis simian cephalanthera longifolia.
وجود منطقه‌ای با مشخصات اعتدال دمایی، رطوبت و نور مناسب موجب شد که از حدود 50 سال قبل فردی عاشق و علاقه‌مند به طبیعت به نام «احمد شیخی» با احداث گل‌خانه‌ای در روستای نیرنگ بزرگ‌ترین مرکز پرورش ارکیده که شاید در زمان خود در خاورمیانه بی‌نظیر بود را احداث می‌کند.
وجود این‌گل‌خانه و تلاش این مرد بزرگ موجب آشنایی بیشتر مردم منطقه و ایران با این گیاه شد و در کنار این مرکز بزرگ، علی‌رغم همه مشکلات، نسل نوین تولیدکنندگان ارکیده پدیدار شدند به طوری که امروزه نام نوشهر، تداعی‌کننده کیفیت مرغوب گل‌های ارکیده در بازار ایران است.
«ارکیداسه» بزرگ‌ترین خانواده گیاهان گل‌دار بر روی زمین
ارکیداسه شامل 880 جنس و 27 هزار و 800 گونه است و گستردگی رویش‌گاه‌های این خانواده بزرگ گیاهی همه بخش‌های کره زمین به جز اقیانوس‌ها، قطبین و صحراها را شامل می‌شود و به همین دلیل ارکیده‌ها در تاریخ، فرهنگ و هنر همه اقوام نقش دارند.
قدمت این گیاهان در کره زمین به 100 میلیون سال بالغ می‌گردد که جدا از فسیل‌های موجود، پیکر زنبوری در کهربا که دانه گرده‌ای به سر آن چسبیده بوده با قدمت پنجاه میلیون سال نمایان‌گر این تاریخ کهن است.
ارکیده‌ها را به دو دسته ارکیده‌های «خاک‌زی» یا زمینی و ارکیده‌های «دارزی» یا اپی‌فیت تقسیم می‌کنند که ارکیده‌های دسته اول عمدتاً ریزومیک و پیازدار بوده و دارای ساقه علفی است و از آنها در طول تاریخ به عنوان ماده غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گرفت و در متون به اسامی saleep یا ثعلب به وفور دیده می‌شود.
این دسته از ارکیده‌ها عموماً فصلی بوده و در فصول سرد یا تنش‌های شدید گرمایی به خواب فرو می‌روند.
ارکیده‌های «دارزی» دسته بزرگ این خانواده به شمار می‌آیند و با منشا‌ء‌های معتدله و گرم و مرطوب در جغرافیای زمین حضور دارند و به دو دسته مونو پودیال و سیمپودیال تقسیم می‌شوند.
جنس‌های ارکیده بر حسب انبوهی تنوع به قرار زیر است؛
Bulbophillum 2000 – epidendrum 1500 – dendrobium 1400 pleurothalis 1000 و غیره.
در بازار تجارت ارکیده‌ها به حسب تنوع، دوام زیاد و زیبایی خیره‌کنند‌ه آنها همواره مورد توجه باغبانان بوده‌اند اما به دلیل سرعت تکثیر پایین آن و عدم جوانه‌زنی بذر آن به سبب فقدان ماده غذایی همواره از قیمت بالایی برخوردار بوده و به نوعی گل طبقه مرفه و اشراف محسوب می‌شده‌‌است.
در دنیای معاصر با استفاده از دانش‌های نوین و خصوصا بهره‌گیری از روش‌های درون آزمایشگاهی،این گیاه با قیمت ارزان‌تر و به وفور به بازار عرضه شد.
..............................................
یادداشت از: غلام‌رضا گلزاری دهنو