باغباني‌درماني استفاده هدفمند از گياهان و مشغول كردن افراد در فعاليت هاي باغباني براي بهبود وضعيت جسمي، فکري و روحي آنهاست. انسان در تماس با گياهان و کشت و کار، پرورش و نگهداري آنها از اثرات شفابخشي آنها بهره مند مي‌شود.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، حرفه باغباني از زمان هاي قديم در ايران، مصر، بين النهرين، روم و يونان رواج داشته است و در اين خصوص مي توان به باغ هاي معلق بابل و باغ عدن اشاره كرد. پيشينه اين حرفه در ايران به بيش از شش هزار سال مي رسد. حرفه باغباني به عنوان علم و هنر پرورش و توليد سبزي، گل و ميوه تعريف مي شود. مشاهده گل و گياه و لمس اجزاي آن سبب آرامش روحي انسان مي شود.
باغباني‌درماني استفاده هدفمند از گياهان و مشغول كردن افراد در فعاليت هاي باغباني براي بهبود وضعيت جسمي، فکري و روحي آنهاست. انسان در تماس با گياهان و کشت و کار، پرورش و نگهداري آنها از اثرات شفابخشي آنها بهره مند مي‌شود. قدمت استفاده از حرفه باغباني در درمان بيماري هاي روحي و رواني به چند قرن پيش برمي‌گردد.
تحقيقات متعددي منتشر شده که ارتباط بين خوب زيستن و طبيعت را نشان مي‌دهد. انسان در تعامل با گل و گياه، آب و ديگر مظاهر طبيعت مي‌تواند به آرامش روحي دست يابد يا آرامش خود را حفظ كند. پزشکان پي برده اند مشاهده درختان و مناظر طبيعي سبب کوتاه‌تر شدن دوره درمان و کاهش نياز دارويي بيماران مي شود. برهمين اساس برخي معتقدند بسته به شرايط بيماران، تخت آنها را بايد از اتاق‌هاي محصور به فضاي سبز بيروني و محوطه بيمارستان انتقال داد.
باغباني درماني در تقويت روابط جواناني که تمايل به کناره گيري از جمع را دارند، موفقيت‌آميز است. با مشارکت دادن جوانان در برنامه‌هاي دسته جمعي، حس اعتماد به نفس و اتکا به خود را در آنها مي توان بهبود بخشيد. با مشغول شدن افراد به فعاليت هاي باغباني، قدرت جسمي و تحرک آنها افزايش مي يابد و افزايش فعاليت بدني افراد سبب افزايش طول عمر آنها مي شود و توانايي بدن را در تحمل درد و خستگي نيز افزايش مي دهد.
کاهش اضطراب، استرس و فشارهاي روحي همراه با تقويت اعتماد به نفس و اميد به زندگي از مزاياي باغباني درماني از جنبه روانشناسي است. بيشترين اثرات باغباني درماني در تحريک و بهبود احساسات و عواطف انسان از طريق مشاهده، لمس و تماس، چشيدن و بوييدن گل ها و گياهان صورت مي پذيرد. تقويت توانايي تمرکز فکر، يادگيري مهارت هاي جديد، بهبود توانايي هاي برنامه ريزي و حل مشکلات، ممارست و تمرين يادگيري و تقويت افکار مثبت از محاسن باغباني‌درماني است.
آشنایی با سيكلامن، گل زیبای ایرانینام سيكلامن در هر منابعي كه ذكر شده پسوند پرسيكوميعني ايراني را به همراه دارد. سيكلامن يك گياه ملي و ارزشمند ايراني است. شكل اوليه اين گياه در جنگل‌هاي شمال ايران از چالوس تا لاهيجان ديده مي‌شود، و نيز در بعضي از جنگل‌هاي استان گلستان پراكنده است. سیکلامن برگ‌های کروی، قلمی شکل و سبز تیره دارد. گل‌های معطری به طول 5/2 تا 3 سانتی متر و به رنگ صورتی، قرمز، ارغوانی و سفید دارد.سیکلامن گیاه‌علفی‌دائمی است که بخش پایینی ساقه آن در نزدیکی سطح خاک قطور شده و تشکیل ژوخه (غده) می‌دهد. برگها به طور مستقیم از این ژوخه بیرون می‌آیند.سیکلامن یک محصول مهم گلخانه‌ای است که در فصل زمستان به بازار عرضه می‌شود.سيكلامن يك گياه زمستان گل است. سيكلامن گياه وسيع‌الرشد اما كند رشد بوده و نياز به يك دوره نسبتاً طولاني براي گل دهي و ورود به فاز زايشي دارد. هم‌چنين اين گياه در تمام مراحل رشد تا زمان گل‌دهي احتياج به مراقبت ويژه دارد.
نیازها و مراقبت: به طور کلی سیکلامن به هوای خنک و مرطوب نیاز دارد. دمای شبانه مورد نیاز این گیاه معمولا حدود 10 تا 15 درجه است. (برای همین وقتی به منزل منتقل می‌شود و دمای شبانه در منازل در زمستان معمولا بالای 20 درجه است لذا گیاه دچار مشکل می‌شود. برای همین در منزل باید در محلی قرار داد که دمای شبانه گرم نبوده و سرد هم نباشد.) دما هیچگاه نباید بالای 25 درجه باشد.دمای بالا و کوددهی زیاد منجر به عدم گل‌دهی می‌شود. دمای خیلی کم و کود دهی کم نیز منجر به گیاهی نمو نیافته با دم‌گل‌های طویل می‌شود.
نورو تهویه هوا: از فروردین تا مهر ماه باید با ایجاد سایه از شدت نور کاسته شود و پس از آن نیز در معرض نور خیلی شدید قرار نگیرد.تهویه هوا برای این گیاه ضروری است چون از هوای خفه بیزار است. برای همین در گلخانه‌های تولیدی معمولا زیر گلدان سیکلامن یک گلدان خالی را به صورت معکوس به عنوان پایه قرار می‌دهند تا گیاه در ارتفاع بیشتری قرار بگیرد و گلدان‌ها را طوری می‌چینند که برگ‌های گیاهان به همدیگر برخورد نکند و بین دو گلدان فضای کافی برای گردش هوا وجود داشته باشد.
آبیاری و pH: آبیاری متوالی مفید است ولی آب نباید ته گلدان و پای گیاه انباشته شود که منجر به پوسیدگی می‌شود.
از آب‌های آهکی نباید استفاده شود چون باعث ایجاد لکه‌های سفید روی برگها می‌شود که منجر به زخمی و خراب شدن برگها می‌شود.
pH: بین 5 تا 6 برای این گیاه مناسب است.
کود و خاک: كود مورد نیاز گیاه را می‌توان به میزان 3 گرم در لیتر ، هر هفته یك‌بار در تابستان و دو هفته یك‌بار در زمستان مورداستفاده قرار داد.مخلوطی از خاك برگ و ماسه برای رشد این گیاه مناسب است. ترکیب ۲ تا ۳ قسمت خاک معمولی و خاک برگ همراه یک قسمت ماسه و یک قسمت کود حیوانی پوسیده. امروزه از ترکیب پیت ماس + کوکوپیت + پرلیت استفاده می‌شود، باید بسیار سبک و از تهویه خوبی برخوردار باشد تا از پوسیدگی ژوخه جلوگیری شود.
ازدیاد: افزایش این گیاه بیشتر با کشت بذر در اواخر مرداد و شهریور انجام می‌شود. همچنین با تقسیم بخش ژوخه‌ای قابل تکثیر است. درصد جوانه‌زنی بذرها کم است و بذرهایی باسن کمترازیک‌سال بهترهستند. (درظروف دربسته دردمای۳ درجه تا دو سال می‌توان بذرها را نگهداری کرد.) بذرها سیاه رنگ و به نسبت درشت هستند و در فاصله 1 تا 2 سانتیمتری کشت می‌شوند؛ در بستری از ترکیب ماسه پیت خاک‌برگ پوسیده و خاک معمولی با نسبت‌های مساوی.