استان فارس با تولید 50 درصد گیاهان دارویی کشور رتبه نخست پرورش و صادرات گیاهان دارویی را دارد .
استان
فارس به لحاظ ویژگی های اقلیمی و تنوع آب و هوایی یکی از مناطق مهم رویش
انواع گیاهان دارویی است ، دشت ها و کوه های فارس ، مستعد تولید و پرورش
بیش از 3 هزار گونه گیاه دارویی است که هزار و 500 گونه آن پایه تولید
دارویی است.
گلهای ریز و زیبای بابونه کازرونی، رایحه خوش آویشن
شیرازی، حنای خوش رنگ لار ، سدر خوش عطر لامرد، زعفران استهبان، عرقیات بی
نظیر ، کتیرا ، آنغوزه و بارهنگ شیراز شهرت جهانی دارند .
مدیرکل منابع
طبیعی فارس می گوید : استان فارس 4 میلیون هکتار مرتع در اقلیم های مختلف
دارد که حدود 2 هزار نمونه گیاه دارویی در آن شناسایی شده است .
آقای
بردبار می افزاید: ظرفیت تولید علوفه مراتع فارس بیش از یک میلیون تن است
که یک سوم این عرصه‌ها توان تولید گیاهان دارویی و صنعتی را داراست و باید
مورد توجه بیشتر قرار گیرد .
وی اضافه می کند : فارس قطب تولید گیاهان
دارویی کشور است اما به علت نبود کارخانه و صنایع فرآوری این محصولات به
صورت خام از استان خارج و پس از فرآوری با قیمت های زیادی به استان وارد می
شود.
برداشت گیاهان دارویی در فارس قدمتی 150 ساله دارد و نزدیک به 50
سال است که بخش عمده ای از محصولات به صورت خام به دیگر کشورها صادر می
شود و پس از فرآوری و تبدیل به محصولات نهایی به صورت دارو و محصولات
بهداشتی آرایشی به قیمت بسیار بالا به کشور برمی گردد.
دبیر شورای فنی
منابع طبیعی و آبخیزداری فارس می گوید : قدمت بهره گیری از ریشه شیرین
بیان در فارس به سالها قبل بر می گردد اما هنوز این ماده به صورت عصاره و
پودر صادر می شود ، در حالی که فرآوری این محصول در کشور می تواند توان
فارس در تولید گیاهان دارویی و صنعتی را افزایش دهد .
آقای مصطفوی می
افزاید : سالانه یک میلیون و 300 تن گیاهان دارویی از فارس صادر می شود که
در صورت امکان فرآوری می تواند تحول مهمی در اقتصاد این استان ایجاد کند.
مدیر
کل گمرکات فارس هم می گوید : سالانه بیش از 40 هزار تن انواع گیاه دارویی
به ارزش 25 میلیون دلار به کشورهای آلمان، کویت، قطر، بحرین و عربستان
سعودی صادر می شود .
خانم سیاحی می افزاید : امسال نیز هزار و 150 تن گیاه دارویی به ارزش 5 میلیون و 952 هزار دلار از استان فارس صادر شد.
دبیر
شورای فنی منابع طبیعی و آبخیزداری فارس می گوید : افزایش برداشت شیرین
بیان ، بی توجهی به توسعه این منابع ارزشمند و سوء استفاده قاچاقچیان ، این
گیاه دارویی را با خطر انقراض مواجه ساخته است.
آقای مصطفوی می افزاید : از سوی دیگر کارخانه های تولید شیرین بیان به علت کمبود تامین مواد اولیه با مشکلات زیادی مواجه شده اند.
وی
معتقد است : کمبود ریشه شیرین بیان، توسعه نیافتن کشت،خشکسالی های متوالی ،
همکاری وحمایت ناکافی مسئولان تولید این محصول را کاهش داده است، در حالی
که ایجاد بستر مناسب برای تهیه مواد اولیه کارخانه های تولید شیرین بیان
نقش مهمی در توسعه اقتصادی استان دارد .
دبیر شورای فنی اداره منابع
طبیعی فارس اضافه می کند : سودآوری های کلان و توجه روز افزون به تجارت
ریشه شیرین بیان مشکلات ناگواری را برای این منابع به وجود آورده است زیرا
برخی از سرمایه داران بدون مطالعه و توجه به کمبود مواد اولیه درصدد تاسیس
کارخانه جدید برآمده اند که این خود بر مشکلات تولید افزوده است .
برداشت
بی رویه شیرین بیان به دست قاچاقچیان به صورت پراکنده نیز در استان وجود
دارد که منابع غنی دارویی استان را با مشکل روبرو کرده است.
رییس
سازمان جهاد کشاورزی فارس می گوید : این استان با تولید بیش از 50 درصد
گیاهان دارویی کشور بزرگترین پرورش دهنده و صادرکننده گیاهان دارویی کشور
به حساب می آید.
آقای خرد می افزاید : در سال های اخیر با همکاری جهاد
کشاورزی و منابع طبیعی فارس، برای توسعه کشت گیاهان دارویی، صنعتی از جمله
آنغوزه و باریجه اقدامات اساسی صورت گرفته و اکنون این گیاهان در 250 هکتار
از اراضی کشاورزی در حال کشت است .
وی اضافه می کند : در استان فارس
هزار و 700 گونه گیاهی وجود دارد که بیش از 300 گونه آن دارویی است و 34
گونه گیاهی دارویی فارس در معرض نابودی قرار دارد .
آقای خرد در خصوص
علل و عوامل انقراض این گیاهان دارویی هم می گوید : عوامل طبیعی از جمله
خشکسالی و انسانی از قبیل برداشت های بی رویه، تغییر کاربری اراضی و چرای
بی رویه در انقراض این گیاهان موثر بوده است.
وی می افزاید : یکی از
قابلیت های اساسی استان که تاکنون بهره وری مطلوبی از آن نشده، گیاهان
دارویی است که برای حفظ این گونه های ارزشمند باید به سمت صنعتی شدن گام
برداریم.
مدیرکل منابع طبیعی فارس هم می گوید : برای اهلی کردن و توسعه
گیاهان دارویی تحقیقات ثمر بخشی انجام شده و مجموعه ای با بیش از 40 گونه
گیاه دارویی در فارس به وجود آمده است .
آقای بردبار طرح صیانت از جنگل
، توسعه کشت گیاهان دارویی و تشویق کشاورزان به تولید گیاهان دارویی را در
حمایت و توسعه از این گونه موثر می داند .
دبیر شورای فنی منابع طبیعی
و آبخیزداری فارس می گوید : این استان یکی از قطب های تولید گیاهان دارویی
است اما نداشتن کارخانه فرآوری ، برداشت های غیرمجاز و قاچاق برخی از گونه
ها موجب ایجاد مشکلاتی در این زمینه شده است .
آقای مصطفوی می افزاید :
فرآوری این گیاهان تا 300 برابر قیمت کنونی برای کشور ارزآوری دارد و
توسعه کشت و بهره وری بیشتر آنها نیاز به توجه مسئولان دارد.
مدیرکل
منابع طبیعی استان فارس می گوید : در 10 سال اخیر هرسال بین 3 تا 5 هزار
هکتار از اراضی ملی به کشت گیاهان دارویی اختصاص یافته و امسال طرح توسعه
گیاهان دارویی شامل پیاز گل نرگس، باریجه، آنغوزه و جاشیر خوراکی در 3 هزار
هکتار از مزارع و منابع طبیعی این استان اجرا شده است .
سالانه بیش از
40 هزار تن انواع گیاهان دارویی به ارزش 25 میلیون دلار به کشورهای آلمان ،
کویت ، قطر ، بحرین و عربستان سعودی صادر می شود .
به هر روی به گفته
آقای بردبار مدیرکل منابع طبیعی استان فارس، قرار است دومین کارخانه
فرآوری گیاهان دارویی کشور در استان فارس احداث شود که برای آن زمین مناسبی
با سرمایه گذاری هزار میلیاردی درنظر گرفته شده و اقداماتی برای راه
اندازی کارخانه فرآوری گیاهان دارویی در استان انجام شده که این مهم نیاز
به پیگیری مسئولان استانی دارد .
با توجه به تنوع اقلیمی استان فارس
ظرفیت تولید گیاهان دارویی در این استان بسیار بالاست، از این رو با احداث
کارخانه تحول عظیمی در تولید گیاهان دارویی و فرآوری آن صورت می‌گیرد .