ارقام رایج دیم گندم در ایران

 از توده های محلی آذربایجان انتخاب شده است
به همین دلیل مرکز کشت آن در اطراف خوی است. بدون ریشک است ،  ارتفاع بوته بلند است و رنگ دانه سفید مایل به زرد است ، نیمه پاییزه و خیلی زودرس است.

از ویژگیهای خاص آن یکی مقاومت بالا به ورس است و دیگری بخاطر زودرس بودن از رطوبت باقیمانده در خاک در اوائل بهار در رشد زایشی استفاده خوبی می برد.

برای مناطقی مثل آذربایجان ، کردستان ، همدان ، لرستان ، باختران و کلیه مناطق کشور که زمستان سرد دارند توصیه می شود.

گندم بیستون :

رنگ دانه ها زرد تا قهوه ای است. گندمی است زودرس و پائیزه . از ویژگیهای مشخص آن مقاومت بالا به سرما ، ریزش دانه و ورس میباشد .

در مقابل بیماریهای قارچی نسبتاً مقاوم و کیفیت نانوایی نسبتاً خوب است که تحت تأثیر میزان گلوتن است که میزان آن بستگی زیادی به مقدار نیتروژن در مرحله پر شدن دانه دارد. در مقابل خشکی مقاومت خوبی دارد.

گندم رشید :

ارتفاع نسبتاً بلند ، رنگ دانه زرد ، پائیزه و خیلی زودرس ، مقاومتهای بسیار بالایی در برابر کلیه عوامل نامساعد مثل ریزش ، ورس ، سرما و بیماریهای مختلف قارچی دارد ولی کیفیت نانوایی آن پائین است و برای کاشت در مناطق سرد مثل اراک ، همدان ، شمال و خراسان و ... توصیه می شود.
 
تحقیقات فیزیولوژی نشان داده اند که پایین بودن خاصیت نانوایی در شرایط دیم نسبت به آبی به فقر رطوبت و مواد غذایی در مراحل حساس گلدهی بخصوص پرشدن دانه مربوط است.

گندم سبلان :

این گندم هیبریدی از گندم های خارجی که ریشک دار ، ارتفاع بلند ( مثل آذر ) ، رنگ دانه زرد ، پاییزه و زودرس و در مقابل خشکی نیمه مقاوم ، در مقابل ورس نسبتاً مقاوم می باشد. کیفیت نانوایی متوسطی دارد ، این گندم برای کاشت در آذربایجان بخصوص کوهستانی و سرد عملکرد چشمگیری از خود نشان می دهد.

گندم سرداری :

یکی از دلایل پایین بودن خاصیت نانوایی گندم ها ، سن زدگی است یعنی اگر 3% سن بیشتر خسارت بزند ، خاصیت نانوایی را بشدت پایین می آورد. گندم سرداری متأسفانه خاصیت نانوایی پائینی دارد. بیشتر گندم های کاشته شده دیم در کشور ما ، رقم سرداری می باشد.