هاگ
![]()
![]()
هاگ یا اسپور در زیست‌شناسی و باکتریولوژی ساختاری تولیدمثلی است که برای پراکنش نسل آن موجود و بقا در شرایط سخت برای مدت‌های مدید سازگار شده است.
هاگ در چرخه زندگی بسیاری از گیاهان، جلبک‌ها، قارچ‌ها، و برخی تک‌یاختگان و باکتری‌های گرم‌مثبت وجود دارند. یکی از ویژگی‌های برخی باکتری‌ها توانایی ساختن هاگ درونی(اِندواسپور) است که باکتری‌ها را در شرایط نامساعدمحیطی محافظت می‌کند برای مثال اغلب باکتری‌ها در دمای بالاتر از 80درجه سانتی گراد کشته میشوند .ولی باکتری هایی که در حالت هاگ هستند دمای 100درجه را نیز تحمل میکنند و برای از بین بردن آنها استریلیزاسیون در دمای 130درجه به مدت 20دقیقه لازم است
هاگدان
![]()
![]()
اندام کم و بیش کروی در گیاهان بی‌گل موّلد
هاگهای غیرجنسی که اندام نظیر آن در گیاهان
گل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار، بساک است.
هاگدان یا اسپورانژ ساختاری گیاهی یا قارچی است که تولید هاگ می‌کند. هاگدانها را می‌شود در گیاهان نهان‌دانه، بازدانه، سرخس‌ها، خزه‌ها، جلبک‌ها و قارچ‌ها یافت.
زمانی که هاگ ها رشد کافی می کنند، هاگدان ها خشک می شوند و نوک آنها می افتد. در این هنگام هاگ ها از هاگدان بیرون می ریزند و باد آنها را به جاهای دیگر می برد.
هاگینه
![]()
![]()
هر کدام از نقطه‌های سیاه در زیر برگ این سرخس، یک هاگینه است.
در گیاهان، هاگینه‌ها مجموعه‌ای از هاگدانها هستند. به خوشه‌ای از هاگدان‌های در سرخس‌ها که در لبه یا زیر برگ‌ساقه‌های بارور گیاه سرخس قرار دارند هاگینه گفته می‌شود.
در بسیاری از گونه‌ها، هاگینه‌ها توسط پوششی چترمانند محافظت می‌شود که هاگینه‌پوش نام دارد.
در برخی از گونه‌های سرخس هاگینه‌ها توسط نقاب نازکی پوشیده و این نقاب (پرده) در زمان شکفتن هاگینه پاره می‌شود. شکل نقاب مذکور کلید تشخیص انواع سرخس است.
در قارچ‌ها و گلسنگ‌ها، هاگینه خوشه‌ای از هاگدانها است که توسط یک لایه بیرونی احاطه شده‌است.
در هاگدان محتوی سلولهای مادر هاگ است که پس از تقسیم میوز هاگهای هاپلوئید دارای پوشش محافظ تولید میکنند.سرانجام هاگدانها خشک شده و شکفته میشوند و هاگها بیرون می‌ریزند. بعدا این هاگها می‌رویند و گامتوفیتهای هاپلوئید را بوجود می‌آورند. اندامهای جنسی آنتریدی و آرکگون در سطح زیرین گامتوفیت ایجاد میشوند. آنتریدی تولید گامت نر و آرکگون تولید گامت ماده را می‌کند که از لقاح آنها تخم ایجاد شده و از رشد تخم گیاه اسپوروفیت حاصل می‌شود. و به این ترتیب این چرخه ادامه می‌یابد.
منابع :"">"">"">http://daneshnameh.roshd.ir