نام علمی: Terminalia chebula
نام انگلیسی: black myrobalan, chebulic myrobalan
نام خانواده: (تیره بادام هندی)Combretaceae
گیاه شناسی:
هلیله، درختی بزرگ ،برگ ریز (خزان کننده)
است که تا ازتفاع 25 متر رشد نموده و دارای برگهای دوکی بزرگ می باشد که
در قسمت زیرین مودار هستند. گلهای کوچک و زرد این گیاه بصورت خوشه ای در
قاعده برگ قرار داشته و بوی نا مطبوعی دارند. میوه هاکه بصورت دانه های
دوکی و بزرگ می باشند . در هنگام رسیدن به رنگ قهوه ای متمایل به زرد
هستند . گونه های مختلفی از جنس Terminalia در قسمتهای مختلف جهان دارای
مصرف دارویی هستند . از گونه های مهم این گیاه که در طب سنتی هند اهمیت
خاصی دارد می توان به گونه T.arjuna اشاره نمود که پوست آن به عنوانداروی
سنتی تقویت کننده قلب می باشد.
گونه دیگر مهم T.bellirica در هند و
اندونزی است که میوه آن مصرف دارویی داشته و در طب سنتی آسیا عمدتا
بعنوان تقویت کننده حاوی مواد تلخ و ضد عفونی کننده برای درمان ناراحتی
های دستگاه گوارشی و تنفسی مورد استفاده قرار می گیرد.
منشا: هند تا چین و مالزی( T.chebula )
قسمت های مورد استفاده:
میوه های رسیده و خشک و بندرت پوست
گروه درمانی:
قابض، ملین، بهبود گوارش و ضد عفونی کننده.
موارد استفاده و خواص:
میوه هلیله بعنوان داروی عمومی سنتی عمدتا
برای درمان ناراحتی های گوارشی و التهابهای غشاهای مخاطی بکار می رود.
میوه ها بعنوان اجزای موجود در مخلوط دارویی مورد استفاده در طب سنتی هند
بنام triphala( به معنی سه میوه) می باشد وجود دارد. این مخلوط حاوی میوه
حلیله، Phyllarthus emblica و T.bellirica است و تقویت کننده عمومی می
باشد. میوه های خشک این گیاه یکی از منابع مهم تانن برای صنایع چرم سازی
می باشد.
شکل و مقدار مصرف:
دز مجاز روزانه حدود 3 تا 9 گرم است که اغلب در جوشانده و همراه با دیگر گیاهان دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.
مواد موثره:
این گیاه حاوی مقادیر زیادی گالوتانن ها (
شامل ترچبولین، ترفلاوینA ، کوریلاژین، پوتیکالاژین و اسد چبولینیک) و
ساپونین های تریترپن می باشد.
اثرات درمانی:
اثرات مفید این گیاه در درمان ناراحتی های معدی روده ای مربوط به اثرات قابض بودن و میکروب کشی بر روی قلب و کاهش کلسترول می باشد.
وضعیت:
هلیله بعنوان گیاه دارویی مورد اسفاده در طب سنتی به ثبت رسیده است.